Het verhaal van Joop Kolkman
Ministeries
Tijdens de eerste jaren van de Tweede Wereldoorlog was Kolkman waarnemend vice-consul voor Nederland in de Franse stad Perpignan. Hij ving Nederlandse vluchtelingen op en hielp hen aan (vervalste) reisdocumenten, zodat zij vanuit Frankrijk naar Spanje konden vluchten.
Nederlanders in Zuid-Frankrijk
Na de Duitse inval vluchtten veel Nederlanders, waaronder Joden, naar Frankrijk. Joop Kolkman, die voor de oorlog in Parijs werkte als journalist, werd door de Nederlandse regering aangesteld als vice-consul in het stadje Perpignan, vlakbij de grens met Spanje. Vanuit Perpignan bood hij hulp aan Nederlandse vluchtelingen en Engelandvaarders. Hij huurde een opvanghuis en regelde voedsel en medicijnen.
De Nederlanders in Perpignan probeerden door te reizen naar Spanje, en vanuit Spanje naar Engeland. Daarvoor hadden ze geldige reispapieren nodig. Kolkman zette zich in om deze krijgen. Via zijn contacten bij de Franse overheid zorgde hij voor vervalste paspoorten. En als dat nodig was hielp hij mensen om met hulp van een smokkelaar de grens over te steken. Op deze manier hielp hij honderden mensen om naar een veiliger land te vluchten.
Opgesloten in Buchenwald
Op 11 november 1942 werd het zuiden van Frankrijk door de Duitsers bezet. Kolkman bleef tot januari 1943 in Perpignan om nog een laatste groep vluchtelingen te helpen. Vlak voordat hij en zijn vrouw zelf de grens konden oversteken, werden ze gearresteerd. Kolkman werd opgesloten in concentratiekamp Buchenwald. Begin februari 1944 werd hij met een ziekentransport afgevoerd naar de Poolse stad Lublin. Daar overleed hij op 8 februari 1944. Zijn vrouw overleefde de oorlog.
Rechtvaardige onder de Volkeren
Joop Kolkman wordt geëerd op een herdenkingsplaquette bij de ingang van het ministerie van Buitenlandse Zaken, samen met de andere medewerkers van het ministerie die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. In 2014 besloot de Holocauststichting Yad Vashem hem te onderscheiden met de titel ‘Rechtvaardige onder de Volkeren’. Dit is een bijzondere onderscheiding waarmee niet-Joden die tijdens de Tweede Wereldoorlog Joodse mensen hebben gered, worden geëerd.