BabyChecker redt vrouwenlevens

Ministeries

Wist je dat wereldwijd jaarlijks 260.000 vrouwen tijdens de zwangerschap of in het kraambed overlijden? Dat zijn er ruim 800 per dag. Moeder- en kindsterfte is nog altijd een probleem en niet voor niets het thema van Wereldgezondheidsdag 2025. Gelukkig zijn er wel degelijk oplossingen, zoals de Nederlandse BabyChecker.

Nederlandse innovaties inzetten

Nederland zet zich in voor sterke zorgsystemen in ontwikkelingslanden. Essentiële zorg voor vrouwen, meisjes en kwetsbare groepen is hierin belangrijk. Gezonde mensen kunnen beter deelnemen aan de maatschappij. Ook draagt goede zorg bij aan het verminderen van ongelijkheid in deze landen. Hierdoor kan de lokale economie groeien. En mensen hebben minder reden om hun land te verlaten, als goede zorg beschikbaar is.

Dit alles biedt kansen voor Nederlandse bedrijven in de gezondheidssector. Nederlandse innovaties kunnen het verschil maken in afgelegen gebieden in arme landen waar vaak een groot tekort aan gezondheidszorg, personeel en middelen, zoals bijvoorbeeld een echoapparaat.

Directeur van Delft Imaging Guido Geerts (rechts) en zijn collega Elsie Appeadu, Managing Director in Ghana

‘Bij veel sterfgevallen van zwangere vrouwen gaat het helaas vaak om complicaties die makkelijk te voorkomen zijn als er op tijd een echo wordt gemaakt. En dat is precies wat de BabyChecker doet’, vertelt Guido Geerts, oprichter en directeur van de sociale onderneming Delft Imaging.

Risico’s in kaart brengen

De BabyChecker is een klein scanapparaatje dat in je hand past en je met een snoertje op een mobiel aansluit. Het draait voor een groot deel op kunstmatige intelligentie die speciaal is ontwikkeld om risico’s tijdens de zwangerschap in kaart te brengen.

Het apparaatje kijkt naar vier indicatoren: de uitgerekende datum van de bevalling, de ligging van de foetus, of het om een eenling of meerling gaat en hoe de placenta ligt. ‘Vooral dat laatste is een serieus probleem. 1 op de 100 zwangere vrouwen bloedt in zulke afgelegen gebieden dood, puur vanwege het feit dat niet bekend was dat de placenta verkeerd lag.’

Kind kan de was doen

Een simpele scan kan dus het verschil tussen leven en dood betekenen voor moeder en kind. Maar hoe werkt het? ‘Haal de BabyChecker in zes slagen over de buik van een zwangere vrouw. Laat de ultrasound en AI het verdere werk doen en kijk vervolgens op je mobiel naar de uitslag van de vier indicatoren en of er een groen of een geel bolletje verschijnt. In het laatste geval is de BabyChecker risico’s op het spoor gekomen en adviseer je de vrouw naar een kliniek te gaan voor nader onderzoek.’

Klinkt simpel. Dat beaamt Guido: ‘Ja, dat is het ook. Een kind kan de was doen. Je hoeft geen dokter of verpleegkundige te zijn. Je hebt er geen opleiding voor nodig. Een eenvoudige video-instructie bekijken volstaat.’

Pas anderhalf jaar op de markt

Als het zo eenvoudig is en het zoveel vrouwenlevens kan redden, waarom wordt de BabyChecker nog niet wereldwijd ingezet? ‘Dat heeft te maken met de relatieve onbekendheid van het product: het is pas anderhalf jaar op de markt. We willen het natuurlijk graag breed uitrollen, en daarvoor zijn we hard aan de slag in samenwerking met allerlei partijen zoals het Ministerie van Buitenlandse Zaken, The Gates Foundation en de Verenigde Naties. Op basis van onze ervaring met onze tuberculose scanners - die ook op AI draaien – weten we dat we een lange adem nodig hebben.’

Veel van de tuberculose projecten die werken met apparatuur van Delft Imaging worden gefinancierd door het Global Fund, waarvan Nederland een grote donor is.

Driedubbele investering

In ontwikkelingslanden spelen vrouwen vaak een cruciale rol in het dagelijks leven. Guido: ‘Naast het menselijk leed en verdriet heeft moedersterfte ook grote gevolgen voor de lokale economie en samenleving. Als zoveel vrouwen wegvallen betekent dat minder moeders om er voor de kinderen te zijn, maar ook minder inkomsten voor het gezin en minder arbeidskrachten. Ik ben er daarom 100% van overtuigd dat de BabyChecker een grote sociale impact heeft. Elke moeder die ermee wordt gered, zie ik als een driedubbele investering: redding voor gezin, investering in lokale economie en winst voor de sociale samenhang.’

Verbindingen leggen

Gezondheidszorg is een van de speerpunten van het Nederlandse ontwikkelingsbeleid. In de Mondiale Gezondheidsstrategie (zie kader ) is er speciale aandacht voor moeder- en kindsterfte. Daarom steunt het ministerie vernieuwende en innovatieve oplossingen zoals de BabyChecker, onder andere met de Dutch Global Health Hub waarin bedrijfsleven, ngo’s, kennisinstellingen en de Nederlandse regering samenwerken. Zo komt Nederlandse expertise op het gebied van zorg samen met de vraag van zuidelijke landen.

Nederlandse Mondiale Gezondheidsstrategie

Nederland heeft een Mondiale Gezondheidsstrategie (MGS) ontwikkeld voor de periode 2023-2030. Wat wil Nederland hiermee bereiken?

  • Goede basiszorg in ontwikkelingslanden zodat mensen makkelijker naar de dokter kunnen gaan. Daarnaast is het ook goed voor de lokale economie als mensen gezonder zijn en hebben ze minder reden hun land te verlaten. De MGS richt zich daarbij vooral op het verbeteren van toegang tot zorg op het gebied van seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR) en het tegengaan van moeder- en kindsterfte.
  • Betere wereldwijde voorbereiding op pandemieën zodat de kans groter is dat uitbraak van infectieziekten sneller ingedamd worden. De coronapandemie liet zien hoe snel ziektes en virussen over de wereld kunnen verspreiden. Ook komen tropische ziektes door klimaatverandering op steeds meer plekken voor. Zo kunnen malaria en dengue in de toekomst ook in Nederland voorkomen. Wereldwijd betere voorbereiding op pandemieën en ziektes is daarom ook belangrijk voor Nederland. De focus van de MSG ligt hierbij op het ontwikkelen van geneesmiddelen en vaccins. Dat biedt ook kansen voor Nederlandse bedrijven in de gezondheidssector.

Andere landen werken ook aan wereldwijde gezondheid. De grootste meerwaarde die Nederland heeft op dit speelveld zit in:

  • Het inzetten en delen van onze kennis, ervaring en expertise die we de afgelopen decennia hebben opgebouwd. Denk aan innovaties voor medische apparatuur.
  • De samenwerking op nationaal niveau van overheid, bedrijven, maatschappelijk middenveld en kennisinstellingen. Ook op internationaal niveau stimuleren we via onze netwerken de samenwerking van allerlei betrokken partijen van lokale organisaties tot aan de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).