Hoe werkt Nederland aan cyberveiligheid wereldwijd?
Ministeries
Cyberaanvallen kunnen in Nederland grote schade aanrichten. Hoe meer we samenwerken met andere landen, hoe beter we in Nederland beschermd zijn tegen zulke dreigingen. Hoe dat zit, lees je hier:
Waarom is cyberveiligheid belangrijk?
Tegenwoordig kan alles online: bankieren, winkelen en praten met mensen over de hele wereld. Dat is handig, maar het maakt ons ook kwetsbaar. Criminelen maar ook andere landen kunnen in Nederland enorme schade aanrichten met cyberaanvallen. Daarom heeft Nederland de Internationale Cyberstrategie 2023-2028. Daarin staat onder andere hoe Nederland digitale dreigingen in de wereld tegengaat.
Wat zijn de grootste dreigingen?
Onze cyberveiligheid wordt steeds belangrijker. Over de hele wereld proberen criminelen geld of informatie te stelen. Maar er zijn ook landen, zoals Rusland, China, Noord-Korea en Iran die zelf cyberoperaties uitvoeren, ook gericht tegen Nederland. Hun doel? Andere landen beschadigen, of hun eigen positie in de wereld versterken. Voor Nederland kan dat grote gevolgen hebben:
- Uitvallen van belangrijke voorzieningen, zoals water, elektriciteit of betaalverkeer.
- Diefstal van informatie. Dat kan zorgen voor economische schade, identiteitsfraude of buitenlandse spionage.
- Het verspreiden van nepnieuws (desinformatie), kan leiden tot onrust en wantrouwen in de samenleving en zelfs verkiezingen beïnvloeden.
Landen zetten vaak een combinatie in van zulke aanvallen, om ook Nederland te verzwakken. Lees meer over deze ‘hybride dreigingen’.
Cyberveiligheid: Waarom is internationale samenwerking nodig?
Een cyberaanval kan overal vandaan komen. En via het internet zijn we wereldwijd verbonden: een cyberaanval in één land, kan ook andere landen raken. Daarom zijn we veiliger als we met zo veel mogelijk landen samenwerken.
Bijvoorbeeld door regels en afspraken te maken over de digitale wereld en het gedrag van landen hierin. Dat doet Nederland onder andere binnen de Europese Unie (EU), de NAVO en de Verenigde Naties (VN). Een belangrijke VN-afspraak is bijvoorbeeld dat internationaal recht ook online geldt. Als je samen regels maakt, is natuurlijk wel belangrijk dat landen zich aan die regels houden. Wanneer dat niet gebeurt, voeren Nederland en bondgenoten steeds vaker sancties in. Want het schenden van internationale regels moet gevolgen hebben. Ook bij een cyberaanval.
Maar een cyberaanval kan zelfs zo veel schade aanrichten dat het tot oorlog leidt. Dat wil Nederland voorkomen. Daarom zet Nederland zich in voor betere bescherming, om zichzelf een zo onaantrekkelijk mogelijk doelwit voor cyberaanvallen te maken. En via diplomatie proberen we ook verdere escalatie te voorkomen.
Samen staan we sterker. Ook tegen cyberaanvallen.
Nederland wisselt ook kennis en informatie uit met bondgenoten, ook om samen cyberaanvallen zo vroeg mogelijk te herkennen en te stoppen. Door elkaar te helpen met het verbeteren van onze digitale beveiliging, maken we het moeilijker om ons aan te vallen. Samen staan we sterker.
Hoe helpt Nederland andere landen?
Nederland helpt andere landen om hun cyberveiligheid te verbeteren. Denk aan bondgenoten in Oost-Europa, die sinds de oorlog worden geraakt door cyberaanvallen. Nederland biedt deze landen technische ondersteuning en trainingen aan. Bijvoorbeeld door in Oekraïne IT-specialisten op te leiden en kennis te delen over het beveiligen van netwerken. Ook ondersteunt Nederland ontwikkelingslanden met hun digitale infrastructuur en trainingen over internationaal recht in cyberspace. Dit maakt niet alleen die landen veiliger, maar ook het internet als geheel. Omdat de online wereld geen grenzen kent, zijn we zo sterk als de zwakste schakel: Een zwakke plek in één land, kan ook een gevaar zijn voor ons in Nederland.
Online zijn we zo sterk als de zwakste schakel.
Voorbeeld: de Russische cybersabotage tegen Oekraïne
Rusland voert enorme cyberaanvallen uit tegen Oekraïne, om het land te saboteren. Onder andere met ‘wipermalware’, dat belangrijke informatie probeert te verwijderen. Bijvoorbeeld van de overheid, het leger of energiebedrijven. Vaak kon grote schade worden voorkomen dankzij de sterke verdediging van Oekraïne, en de ondersteuning van bedrijven en andere landen. Waaronder Nederland.
Nederland is bijvoorbeeld actief in het Tallinn Mechanisme, dat Oekraïne helpt met hun cyberbeveiliging. Zo heeft Nederland geholpen in het opsporen van dreigingen en satellietcommunicatie voor Oekraïne. Doordat we via het internet met de hele wereld zijn verbonden, zijn cyberaanvallen in Oekraïne ook een gevaar voor Nederland en de rest van Europa. Daarom maakt internationale samenwerking en het ondersteunen van Oekraïne tegen Russische cyberaanvallen ook Nederland veiliger.
Hulp bij cyberdiplomatie
Veel landen hebben te weinig mensen of middelen voor cyberdiplomatie. Nederland kan deze landen helpen een plek aan tafel te krijgen. Bijvoorbeeld via het Women in Cyber Fellowship. Dat traint vrouwelijke overheidsvertegenwoordigers in cyberonderhandelingen zodat zij kunnen deelnemen aan zulke onderhandelingen van de VN. Zo zitten meer landen aan de onderhandelingstafel en draagt Nederland internationaal bij aan gelijkheid. Want hoe meer verschillende perspectieven tijdens onderhandelingen worden meegenomen, hoe beter we samen moeilijke internationale cyberproblemen kunnen aanpakken.
Cyberveiligheid: een steeds grotere uitdaging
De online wereld ontwikkelt zich snel. Ook de komst van kunstmatige intelligentie (AI) zorgt voor nieuwe risico’s. Dat maakt cyberveiligheid een steeds grotere uitdaging. Daarom zet Nederland zich in voor versterking van internationale afspraken: voor een open, vrij en veilig internet. En helpt andere landen om digitale aanvallen te bestrijden en hun beveiliging te verbeteren. Door samen te werken en kennis te delen, maken we het internet veiliger. Voor Nederland – en voor de rest van de wereld.