09 Dec december Ministerraad

Minister-president Rutte: Vandaag was, voorafgaand aan de ministerraad, de tweede bijeenkomst van de Nationale Veiligheidsraad die, zoals u weet, bij dit kabinet is ingesteld. Vandaag is daar uitvoerig gesproken, of eigenljk alleen maar, over de oorlog in Oekraïne en ook hoe wij daar volgend jaar tegen aankijken en hoe Nederland zo goed mogelijk kan bijdragen aan een zo goed mogelijk verloop van die verschrikkelijke oorlog en een beëindiging daarvan. En daarbij is het voor ons helder dat vanwege onze belangen, maar ook vanwege de waarden die op het spel staan, dus zowel vanwege onze veiligheid als vanwege de gedeelde waarden, onze steun nu, maar ook in de toekomst noodzakelijk is. Je ziet op dit moment dat de meedogenloze Russische luchtaanvallen op Oekraïne, dat die doorgaan. Op de steden, op de vitale infrastructuur, maar ook op de energievoorziening. En door die aanhoudende Russische agressie en ook het feit dat natuurlijk de winter in steeds heviger mate begint toe te slaan, is de druk nu hoog en de situatie buitengewoon zorgelijk en blijven de onzekerheid en ook de angst voor mensen in Oekraïne onverminderd groot. Met militaire middelen blijven wij Oekraïne steunen in deze strijd. En we blijven ook op financieel en op humanitair vlak helpen. Zo zenden wij transformatoren en kabels naar Oekraïne die nodig zijn om de beschadigde energie-infrastructuur te kunnen herstellen. Alles om dat land te helpen in deze verschrikkelijke agressie, oorlog vanuit Rusland, en door deze winter te leiden.

Omdat de oorlog in Oekraïne en daarmee ook de situatie op de energiemarkt nog enige tijd kan duren, hebben we vandaag in de ministerraad besloten tot het vullen van de gasopslagen voor de winter van 2023/2024, althans om daar de voorbereidingen voor te treffen. En dat betekent dat de gasopslag Bergermeer weer gedeeltelijk wordt gevuld en dat we inzetten op de import van meer LNG. Dat is het vloeibare gas. In EU-verband werken we aan een actieplan voor gezamenlijke inkoop. Zeker ook voor die vulling van bergingen die ook vaak een gezamenlijk Europees doel hebben.

We komen ook op het niveau van de huishoudens met de uitwerking van het prijsplafond op energie dat per 1 januari van kracht wordt en dat die twee keer 190 euro die we gekregen hebben, althans de meeste mensen, gaat vervangen. En daarmee wil het kabinet alle huishoudens en andere afnemers met een zogenoemde klein-verbruikers-aansluiting tegemoet komen in deze tijden van hoge energieprijzen. En ik ben blij dat het gelukt is om hier samen met de energieleveranciers goede afspraken over te maken en grote complimenten aan iedereen die daar hard aan heeft gewerkt.

De huidige situatie op de energiemarkt maakt ook nog eens duidelijk dat we minder afhankelijk moeten worden van fossiele brandstoffen. Natuurlijk vanwege milieudoelstellingen maar ook om überhaubt onze afhankelijkheid van deze brandstoffen en daarmee ook de geopolitieke gevolgen daarvan, om die zoveel mogelijk het hoofd te bieden. En daarom is het belangrijk dat het kabinet vandaag heeft besloten om Borsele aan te wijzen als voorkeurslocatie voor de bouw van twee nieuwe kerncentrales die vanaf 2035 elektriciteit moeten gaan produceren. Door kernenergie toe te voegen aan onze totale energiemix kunnen we de uitstoot van CO2 bij de productie van elektriciteit verminderen en dragen we bij aan onze klimaatdoelen en maken we ons minder afhankelijk van landen waar deze fossiele brandstoffen vandaan komen. En uiteraard blijven naast nucleair blijven ook wind en zon van groot belang. Vanzelfsprekend is Rob Jetten de verantwoordelijke minister voor Klimaat en Energie, in gesprek met de gemeente Borsele over hoe deze kerncentrales zo goed mogelijk in de omgeving ingepast kunnen worden. Wij verwachten dat we eind 2024 definitief knopen kunnen doorhakken over deze locatie.

De oorlog in Oekraïne en het energievraagstuk staat ook op de agenda van de Europese Raad, volgende week donderdag in Brussel. Deze Europese Raad wordt voorafgegaan door de EU-ASEAN top op woensdag. De Raad zelf blijft daarmee beperkt tot één dag, dus u ziet mij hier weer terug, volgende week vrijdag bij leven en welzijn, op deze persconferentie. En tot slot wil ik natuurlijk het Nederlands elftal vanavond ongelooflijk veel succes wensen in de wedstrijd tegen Argentinië. Ik heb alle vertrouwen in een prachtige, althans voor ons, prachtige uitslag.