Klimaatbeleid

Coalitieakkoord 2021-2025: verhoogde ambitie voor klimaat

In het coalitieakkoord zijn onder andere de volgende afspraken gemaakt voor het klimaat:

• Om uiterlijk in 2050 klimaatneutraal te zijn, scherpt het kabinet het doel voor 2030 aan tot tenminste 55% CO₂-reductie. Om dit doel ook zeker te halen, richt het kabinet het beleid op 60% in 2030. Hiervoor heeft het kabinet op 26 april 2023 een aanvullend klimaatpakket gepresenteerd.
• Er komt een klimaat- en transitiefonds van € 35 miljard voor de komende 10 jaar.

Nederland voorbereiden op klimaatverandering

Het is belangrijk dat Nederland is voorbereid op het veranderende klimaat. Bijvoorbeeld door de omgeving bestand te maken tegen extreme regenval. Of door dijken te verstevigen en rivieren te verbreden. Dit heet klimaatadaptatie. 

Internationale doelen voor vermindering van broeikasgassen

Voorkomen van verdere klimaatverandering door de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, heet klimaatmitigatie. Dit kan het beste worden gedaan als landen samenwerken. Hiervoor maakt de overheid afspraken met andere landen.

Klimaatdoelen 2030 en 2050

In 2016 heeft de Europese Unie mede namens Nederland het Klimaatakkoord van Parijs ondertekend. Doel van het akkoord is om de opwarming van de aarde te beperken tot ruim onder 2 graden Celsius. Met een duidelijk zicht op 1,5 graden Celsius.

Om de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs te halen zijn afspraken in Europa gemaakt. De EU-lidstaten hebben met elkaar afgesproken dat de EU in 2030 minimaal 55% minder moet uitstoten. In 2050 wil de Europese Unie klimaatneutraal zijn. Dat betekent dat er dan netto geen broeikasgassen meer worden uitgestoten.

Beperken gebruik van F-gassen en stoffen die de ozonlaag afbreken

Nederland heeft samen met andere EU-lidstaten afspraken gemaakt om het gebruik van F-gassen en ozonlaagafbrekende stoffen verder te beperken. Hierdoor vermindert de uitstoot naar de atmosfeer.

Nationale doelen voor vermindering van broeikasgassen

De Nederlandse klimaatdoelen zijn vastgelegd in de nationale Klimaatwet. Behalve de klimaatdoelstellingen beschrijft de Klimaatwet ook het beleidskader rond de klimaatdoelstellingen. Er zijn drie beleidsinstrumenten opgenomen: het vijfjaarlijkse Klimaatplan, de tweejaarlijkse Voortgangsrapportage en de jaarlijkse Klimaatnota. In deze Klimaatnota legt het kabinet verantwoording af over het klimaatbeleid en wordt de voortgang in het afgelopen jaar beschreven. Daarbij wordt gebruik gemaakt van voorlopige ramingen van het Planbureau voor de Leefomgeving over de voortgang van het klimaatbeleid.

Klimaatplan

De Klimaatwet stelt ook vast dat het kabinet een Klimaatplan moet maken. Het eerste Klimaatplan geldt voor de periode tussen 2021 en 2030. Dit plan bevat:

• de hoofdlijnen van het beleid waarmee het kabinet de doelstellingen uit de Klimaatwet wil halen;
• een aantal beschouwingen, bijvoorbeeld over de laatste wetenschappelijke inzichten op het gebied van klimaatverandering en over de economische gevolgen van het beleid.

Het Klimaatplan wordt elke 5 jaar op basis van actuele inzichten bijgesteld. Na 10 jaar wordt een nieuw Klimaatplan gemaakt.

Betrokkenheid van burgers bij klimaatbeleid

Een onafhankelijke adviescommissie onder leiding van voormalig ombudsman Alex Brenninkmeijer deed in 2021 onderzoek naar hoe burgers beter betrokken kunnen worden bij het klimaatbeleid. Dit gebeurde op verzoek van het kabinet-Rutte III. Het onderzoek resulteerde in het Adviesrapport Betrokken bij klimaat. 

In het coalitieakkoord van het vorige kabinet was afgesproken om burgers actief te betrekken bij het klimaatbeleid. Een van de manieren waarop dat kan, is het organiseren van een burgerberaad. Zo organiseert het Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving (OFL) op verzoek van de Rijksoverheid het Nationaal Burgerberaad Klimaat.