Wereldwijd ontvluchten elk jaar duizenden mensen hun land omdat het daar niet langer veilig voor ze is. Internationaal zijn er afspraken over de bescherming van deze vluchtelingen. Die staan in het VN vluchtelingenverdrag. Ook zijn er Europese regels over hoe landen met asielzoekers om moeten gaan. In Nederland zijn deze regels terug te vinden in de Vreemdelingenwet.
De Immigratie en Naturalisatie Dienst, het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers en de Dienst Terugkeer en Vertrek werken nauw samen bij de uitvoering van deze wet. Komt een asielzoeker in Nederland, dan meldt hij zich bij de politie of marechaussee en vraagt asiel aan. Nu begint officieel de procedure. De IND onderzoekt met land- en taaldeskundigen het verhaal van de asielzoeker en beslist of deze mag blijven.
Een asielzoeker mag hier in Nederland blijven als hij een gegronde vrees voor vervolging heeft, of een onmenselijke behandeling vreest. Dan komt hij in aanmerking voor een verblijfsvergunning. Aan zo’n besluit gaat het nodige onderzoekswerk vooraf.
Het allerbelangrijkste is het verhaal wat de asielzoeker zélf aan ons vertelt. Verder hebben wij veel kennis over de landen van herkomst en krijgen wij ook informatie aangereikt van andere specialistische diensten waaronder de Koninklijke Marechaussee. En wij hebben ook een landendesk met landendeskundigen en die informatie combineren wij en kijken wij of het klopt wat de asielzoeker zegt en of hij dus in aanmerking komt voor een verblijfsvergunning. Zo een beslissing heeft veel impact op iemands leven, en wij kijken naar de persoonlijke situatie van iemand en nemen dan een zorgvuldig besluit.
Tijdens de IND-procedure ondersteunt en begeleidt het COA asielzoekers naar de toekomst - of die nu in Nederland of in het land van herkomst ligt. Vanaf dag 1 ligt de nadruk op participatie. Wij vinden het daarbij belangrijk dat er een zinvolle dagbesteding wordt aangeboden, denk aan kinderen die naar school gaan, ouders die buiten het centrum ook vrijwilligerswerk uitvoeren. Wij bieden daarnaast ook taallessen aan, wij proberen ze voor te bereiden op de arbeidsmarkt hier in Nederland, waarbij we ook ondersteunen in het waarderen van diploma’s uit het buitenland.
Vanaf het moment dat de bewoner een verblijfsvergunning heeft gekregen, gaan we gelijk screenen en matchen. Daarnaast proberen wij ook een kansrijke koppeling te maken met een COA locatie.
Ook onderhoudt het COA goede banden met gemeentes. Alle informatie die wij hebben over de bewoner, he dus alle taallessen die hij heeft gevolgd, op welk niveau zit hij, wat voor activiteiten heeft hij uitgevoerd, die gaan wij middels een warme overdracht ook geven aan de gemeente, zodat de gemeente, wanneer de bewoner daar komt te wonen, ook verder gaat met het integratie en participatietraject.
Als is besloten dat een asielzoeker ons land moet verlaten wordt de begeleiding gericht op een toekomst in het land van herkomst.
Bij DT&V ondersteunen wij mensen bij hun vertrek uit Nederland en we willen het liefst dat mensen uit zichzelf vertrekken.
Wij vragen mensen wat ze nodig hebben om te vertrekken, soms is dat een paspoort, of een vliegticket, en in sommige gevallen hebben ze scholing nodig. Ook de tijd tot het vertrek wordt de asielzoeker opgevangen.
De meeste mensen die moeten vertrekken verblijven bij het COA. In sommige gevallen denken wij dat mensen de illegaliteit in gaan en die indruk krijgen wij als mensen niet op gesprekken komen, of als mensen een valse identiteit opgeven, en in dat geval kan er besloten worden om mensen in vreemdelingenbewaring te zetten.
Kort voor vertrek doen we uit zorgvuldigheid nog enkele checks - hebben mensen medicatie nodig, is dat goed geregeld, zijn de papieren allemaal aanwezig, staan er geen procedures meer open, en vervolgens gaan de mensen naar Schiphol, en de meeste mensen stappen, net zoals u en ik, allemaal netjes in.
Elke asielzoeker heeft zijn eigen verhaal. Een goede samenwerking tussen IND, COA en DT&V zorgt ervoor dat mensen zo snel mogelijk weten waar zij aan toe zijn. En zich kunnen voorbereiden op de volgende stap in hun leven.
