Hoe ASML van kleine starter naar marktleider in de halfgeleiderindustrie groeide

Ministeries

"Het was bij de eerste 5 à 10 jaar heel spannend. We hebben jaren gehad waarbij we dachten: gaan we Kerstmis wel halen? Maar door geld vanuit de overheid en Philips én het geloof dat we iets goeds in handen hadden dat het verschil kon gaan maken, hebben we ’t gered."

Vergroot afbeelding
Beeld: ©Ministerie van EZK
Ministerie van EZ

Aan het woord is Frank Schuurmans, Vicepresident Research van chipmachinefabrikant ASML. Het Nederlands hightechbedrijf ASML is op dit moment de belangrijkste leverancier van machines voor de halfgeleiderindustrie, in het bijzonder steppers en scanners, die worden gebruikt bij het maken van chips. Met meer dan 28.000 werknemers, 60 locaties in 16 landen en een omzet (in 2020) van € 14 miljard.

Idee

"Een aantal Philips-werknemers had op een gegeven moment het idee opgevat om door middel van een fotolithografisch proces patronen aan te brengen op siliciumwafers met als doel om compact elektronica te maken. Philips had zelf geen interesse, maar wilde het idee financieel wel steunen. Net als de overheid en een aantal sponsors. Met dat geld werden prototypes gebouwd, die vervolgens door klanten werden geprobeerd,  becommentarieerd en vervolgens weer werden aangepast en verbeterd. Rond 2000 is een start gemaakt met het ontwikkelen van machines die werken met extreem ultraviolet licht. En daar plukken we nu - 20 jaar later – nog steeds de vruchten van."

“ASML heeft vanaf het begin een bepaalde route gelopen en is daar nauwelijks vanaf geweken. “

Vergroot afbeelding
Beeld: ©GettyImages
GettyImages

Crescendo

"Noem het visie, noem het durf, noem het een rotsvast vertrouwen in het pad dat je hebt gekozen, maar het heeft zich uitbetaald. We hebben er wel jaren op moeten wachten, en het heeft ontzettend veel geld gekost, maar het resultaat mag er wezen. Het gaat crescendo. Met ons én met onze partners. Denk bijvoorbeeld aan die 50.000 mensen in de 100+ MKB-bedrijven die voor én met ons werken."

"We zeggen wel eens: 'If you want to go fast, go alone. If you want to go far, go together."

Prima zaak

"Het is natuurlijk een prima zaak dat het ministerie van EZ dit jaar €150 miljoen extra beschikbaar stelt aan bedrijven om investeringen te doen in onderzoek en ontwikkeling. Dat draagt niet alleen bij aan het verstevigen van het fundament onder de Nederlandse economie, maar het helpt ons ook de uitdagingen aan te gaan die ons wachten. Denk alleen al aan de noodzaak tot verduurzamen om de doelstellingen uit het Klimaatakkoord te halen. En op wat kleinere schaal: nieuwe technologieën maken het voor bedrijven mogelijk om internationaal te kunnen blijven concurreren. Want vergeet niet: het is zaak om sterker dan je (internationale) concurrent uit deze crisis te komen. Dan maak je ’t verschil; dat geeft je een voorsprong."

Vergroot afbeelding
Beeld: ©GettyImages
GettyImages

Stilstand is achteruitgang

"Natuurlijk gaan de innovaties bij ASML nog steeds door. Stilstand is immers achteruitgang. Gelukkig zijn de zakken nu wel iets dieper en ontvangen we nog steeds subsidie van het ministerie van EZK en de EU voor ons innovatieve werk. Voor de komende 20, 30 jaar liggen er nog voldoende uitdagingen die we - hoe zal ik dat eens voorzichtig zeggen - kosteneffectief het hoofd kunnen bieden. Voor daarna zien we ontwikkelingen op ons afkomen - denk bijvoorbeeld aan de opmars van kwantumcomputers, wat toch een transitie is naar een heel andere vorm – waarover we nog eens goed moeten nadenken. 

Maar wie weet, misschien staat er tegen die tijd iemand bij ASML op die de visie, de durf heeft om ook die uitdaging aan te gaan. Want dat wil ik nog wel even gezegd hebben: innovatie gaat niet alleen over techniek. Het is veel meer dan dat: het is visie, durf en ondernemerschap. En soms een beetje geluk.” 

Vernieuwing biedt kansen

Ondernemers van innoverende bedrijven zorgen voor economische groei en meer werkgelegenheid. Zij bedenken nieuwe manieren voor ondernemers om nieuwe markten aan te boren. Ook helpt vernieuwing ondernemers om op nieuwe manieren maatschappelijke problemen op te lossen. 

De subsidie- en financieringswijzer van de RVO helpt je met het vinden van financiering voor je plannen.  

De missie van EZ op innovatie
Innovatie is onmisbaar om oplossingen te vinden voor grote maatschappelijke vraagstukken op het gebied van energie, water, voedsel, zorg en veiligheid. Voor de vragen van nu en van de toekomst. Het ontwikkelen van ideeën naar producten en diensten, biedt Nederland economische kansen. De beste innovatieve oplossingen komen voort uit gedeelde kennis. We hebben elkaar nodig. Vanuit het ministerie van Economische Zaken ondersteunen we daarom samenwerking tussen bedrijven, organisaties, overheden en landen. We bevorderen dat Nederlandse kennisorganisaties optimaal gebruikmaken van Europese onderzoeksmiddelen, zodat Nederland maximaal mee kan doen op het wereldwijde speelveld.