‘De coronacrisis onderstreept het belang van de Verenigde Naties’
Ministeries
De idee achter de oprichting van de Verenigde Naties (VN) in 1945, dat landen alleen samen grote problemen kunnen voorkomen, is volgens Joke Brandt actueler dan ooit. Brandt is Permanent Vertegenwoordiger (PV) bij de VN in New York. ‘De grote problemen in de wereld zijn ook voor Nederland reëel en dichtbij. We werken dus ook voor onze eigen toekomst samen met 192 andere landen.’
Waarom heeft Nederland een Permanente Vertegenwoordiging (PV) bij de VN?
‘De VN is na de Tweede Wereldoorlog in 1945 opgericht om een nieuwe oorlog te voorkomen. Dat doel staat nog steeds, maar daar zijn nieuwe dreigingen bijgekomen. Zoals die van klimaatverandering. Iets dat Nederland, als land onder zeeniveau, rechtstreeks bedreigt. Alleen door internationale samenwerking wordt deze dreiging afgewend. Nederland zit dus voor het hele Koninkrijk, dat bestaat uit Nederland, Aruba, Curaçao en Sint Maarten, in de VN om samen met andere landen de vele bedreigingen het hoofd te bieden.’
De VN is dus ook 75 jaar na dato nog actueel?
‘Zeker! Als er één tijd is die laat zien hoe belangrijk de VN is, dan is het deze tijd wel. Geen enkel land kan in z’n eentje de coronacrisis overwinnen. Of het nu gaat om de productie en distributie van vaccins of het maken van afspraken over internationale reizigers, alle landen op de wereld moeten samenwerken om de pandemie de kop in te drukken. En daarbij is bijvoorbeeld een VN-organisatie als de WHO onmisbaar. Dat betekent niet dat we als Nederland nooit kritiek hebben op het functioneren van de VN. De VN is niet af. Als wij vinden dat de organisatie beter kan, laten we dit duidelijk weten.’
Hoe geef je als PV smoel aan het Nederlandse buitenlandbeleid tussen 192 andere PV’s?
‘Je kunt nooit regisseur zijn van alle onderwerpen. Ook wij niet. Daarom zetten wij in op onderwerpen die wij belangrijk vinden om daar concrete resultaten te boeken. Een voorbeeld hiervan zijn onze inspanningen voor de rechten van LHBTI’ers (lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen, transgenders en intersekse personen). Nederland maakt zich hier via de VN al jaren hard voor en dit heeft concreet geleid tot wetswijzigingen in landen waardoor de rechten van LHBTI’ers verbeterd zijn. Maar ook rond het onderwerp klimaat zorgen we ervoor dat onze stem gehoord wordt. Dat is afgelopen januari bijvoorbeeld goed gelukt tijdens de Climate Adaptation Summit, waarbij we intensief hebben samengewerkt met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Daarnaast zijn we heel actief betrokken bij de discussies en oplossingen rond illegale migratie. Allemaal thema’s waar veel Nederlanders zich zorgen over maken.’
Bij de VN komt de hele wereld samen op één vierkante kilometer. Hoe is het om in zo’n internationale omgeving te werken?
‘Leuk én effectief. Leuk omdat je elke dag met verschillende culturen te maken hebt. Dat vind ik persoonlijk echt een verrijking. En effectief omdat de wereld binnen handbereik is. Je bedrijft hier geopolitiek op een postzegel. Hoe oneens je het misschien ook bent met de Russische PV op bepaalde dossiers, je komt elkaar toch weer tegen. Ook al is dat op dit moment virtueel. Maar je blijft hierdoor met elkaar in gesprek. En dat is essentieel om vreedzaam tot oplossingen te komen.’
Tijdens de coronacrisis ben je in september 2020 gestart als PV. Hoe was dat?
‘Net als voor iedereen, is het ook voor mij een tijd van werken op afstand en nauwelijks fysieke afspraken. Dankzij mijn geweldige team van 34 collega’s heb ik als PV een goede start gemaakt. Het is in deze tijd belangrijk dat we elkaar en onze mentale en fysieke gezondheid in de gaten houden. De meeste van de collega’s op de PV hebben vorig jaar maart hier in New York die verschrikkelijke tijd meegemaakt toen het coronavirus genadeloos toesloeg en lichamen zelfs in koelwagens op straat werden bewaard. De situatie hier is nu een stuk beter dan toen maar we werken nog steeds veel thuis. Natuurlijk blijft het belangrijk om contact te houden en elkaar virtueel of in het echt te ontmoeten. Daarom doen we soms leuke dingen samen. We hadden vorige week een geweldige pub quiz en we hebben laatst voor het afscheid van een collega buiten in het park afgesproken en op veilige afstand warme chocolademelk met elkaar gedronken.’
Wat zijn de ambities voor het komende jaar?
‘Corona zal het komende jaar domineren. Hoe zorgen 193 VN-lidstaten ervoor dat de pandemie overwonnen wordt? Die vraag staat centraal. Maar ook als het virus onder controle is, wordt het werk van de VN nog lange tijd beïnvloed door corona. Zo zal het jaren kosten om de sociaal-economische gevolgen, de VN schat dat het equivalent van 255 miljoen banen verloren is gegaan, ongedaan te maken. Dat lukt alleen als Nederland blijft samenwerken met die 192 andere landen. Waar dat toe leidt? Dat is te volgen op Twitter. Daar laten we ook het komende jaar zien welke concrete resultaten we boeken die direct impact hebben op ons Koninkrijk.’