Extra opvang en training bedreigde journalisten in Shelter Cities

Ministeries

Bedreigde mensenrechtenverdedigers komen op adem in Nederlandse steden, aangemerkt als Shelter Cities. Tijdens de World Press Freedom Conference maakte minister Blok bekend dat Den Haag de komende 5 jaar twee extra plekken per jaar biedt voor journalisten in nood.

Het Shelter City-programma, dat is opgezet door het ministerie van Buitenlandse Zaken en mensenrechtenorganisatie Justice and Peace Netherlands, biedt tijdelijk onderdak aan mensenrechtenverdedigers die onder druk staan in hun eigen land. Naast een veilige plek krijgen deelnemers de kans om hun vaardigheden en kennis bij te spijkeren op het gebied van digitale, organisatorische en fysieke beveiliging en bouwen ze aan hun netwerk van maatschappelijke organisaties en politieke contacten. Met nieuwe energie, kennis en contacten keren de mensenrechtenverdedigers vervolgens terug naar hun eigen land om hun werk voort te zetten.

115 mensenrechtenverdedigers vonden onderkomen

Het programma Shelter Cities bestaat sinds 2012. Den Haag was de eerste Shelter City, gevolgd door Middelburg. In 2015 traden Nijmegen, Maastricht, Utrecht en Amsterdam toe tot het Shelter City netwerk. Inmiddels zijn ook Tilburg en Groningen, Zwolle, Haarlem en Deventer Shelter City. Verder zijn er nog 5 steden in het buitenland aangehaakt. Sinds het begin van het programma vonden wereldwijd 300 activisten een tijdelijk onderkomen, 115 activisten brachten een tijdje door in een Nederlandse stad. Tijdens de World Press Freedom Conference maakte minister Blok bekend dat BZ het programma aanvult met een speciaal onderdeel voor journalisten.

Extra plekken voor journalisten in nood

Hiermee biedt Den Haag de komende 5 jaar twee extra plekken per jaar voor journalisten, vooral voor vrouwen. Bedreigde en moegestreden journalisten kunnen veiligheidstrainingen volgen, netwerken opbouwen en nieuwe strategieën ontwikkelen zodat ze kunnen doorgaan met hun werk voor de vrijheid van meningsuiting. Minister Blok vindt de veiligheid van journalisten van groot belang. ‘Laten we niet vergeten wat de gerespecteerde journalist Walter Cronkite, anchorman van CBS Evening News zei: “Persvrijheid is niet belangrijk voor democratie, het ís democratie.”’ Geen enkele journalist zou volgens de minister bang moeten hoeven zijn voor intimidatie, geweld of vervolging. ‘Journalisten moeten gewoon hun werk kunnen doen. Journalisten zijn de zuurstof van een vrije, inclusieve en diverse samenleving.’

Vergroot afbeelding Gaca
In Nederland kan ‘Gaca’ vrij rondlopen zonder continu achterom te kijken

Op de lijst gezochte personen in Burundi

Radiojournalist ‘Gaca’ uit Burundi neemt op dit moment een adempauze in Haarlem. Reporters Sans Frontières noemt de situatie in Burundi alarmerend: in de World Press Freedom index staat het land op nummer 160. Veel radiostations zijn gesloten en journalisten zijn gevlucht. Journalisten die in het land blijven, worden bedreigd of erger. Zo ook Gaca, die voor zijn online radiostation een verhaal maakte over een oppositielid dat zonder proces in de gevangenis zat. De problemen ontstonden nadat het oppositielid overliep naar de regeringspartij en vertelde met wie hij had gesproken. Gaca belandde op de lijst met gezochte personen. Voor de derde keer heeft Gaca tijdelijk een veilig onderkomen in het buitenland gevonden. Even wordt hij niet lastig gevallen door de autoriteiten. Gaca wil niet stoppen met zijn werk als journalist. ‘Het is belangrijk om verhalen te maken over onrecht, geweld en machtsmisbruik. Als ik dat niet meer zou doen, voelt dat heel slecht, alsof mijn missie is mislukt.’