‘Per saldo is de wereld veiliger dan ooit’
Ministeries
De wereld verandert en lijkt steeds onveiliger. Verdragen worden opgezegd en competitie tussen landen verplaatst zich naar cyberspace, wereldhandel en de ruimte. Timo Koster is ambassadeur Veiligheidsbeleid & Cyber. Namens Nederland spreekt hij met belangrijke internationale contacten.
‘Toen ik vorige week in Litouwen was dacht ik: Ik ga onze soldaten daar bezoeken. Dat was voor mij een geweldige kans om in de praktijk te zien waaraan ik de afgelopen 5 jaar bij de NAVO heb gewerkt. Ik ben een middag met onze mannen het bos ingegaan. We praatten over hoe zij de beslissingen, die op het hoogste niveau zijn genomen, in de praktijk brengen. Die mannen en vrouwen maken een compromis van politici uit 29 landen werkbaar. Dat zijn Nederlandse militairen en die zijn voor lange tijd van huis. Ze zijn 24/7 beschikbaar en dat doen ze voor onze veiligheid. Voor hen wil ik mijn weekend wel opgeven.’
Wapenbeheersing
‘Voor mijn werk praat ik met internationale contacten over contraterrorisme, over wapenbeheersing. Maar ook over cyber, natuurlijk. Ik probeer het grotere plaatje te overzien. Van dialoog tot sancties. Ik vind dat we nog meer zouden kunnen praten met tegenstrevers. Dat moet, ook al ben je het over niets eens, want anders begrijpen we elkaar niet goed genoeg. De laagste trede van wapenbeheersing is met elkaar praten.’
Competitie
‘We zijn niet in oorlog. We zijn in competitie. Het denken in invloedsferen is terug. Dat levert een permanente staat van spanningen op. Dat is zichtbaar aan allerlei zaken, van financiële transacties, tot beïnvloeding, tot desinformatie en sancties: van relatief onschuldig tot een grote crisis. Nederland heeft op hoog niveau contact met bondgenoten over al deze onderwerpen. Maar ook over onze digitale veiligheid. We zien voortdurend aanvallen op onze infrastructuur, zowel door hackers en terroristen als door staten. De OPCW-hack is een bekend voorbeeld. We moeten ons kunnen beschermen als we worden aangevallen. We moeten kunnen vaststellen wie de aanvallers zijn. En in sommige gevallen moeten we ook kunnen terugslaan.’
Cyberspelregels
‘Op de openbare weg kan de overheid bepalen waar je in mag rijden en waar er stoplichten moeten komen. Dat kan niet op het internet. Dat is geen exclusief overheidseigendom. Wij kunnen dus ook niet zomaar regels maken. Omdat de cyberspace nog niet volledig wordt gereguleerd biedt het een uitgelezen mogelijkheid aan allerlei krachten die kwaad in de zin hebben, zoals criminelen, terroristen en staten. Regels zijn dus nodig. Maar als we dat willen, moeten we het samen doen, bijvoorbeeld met Google, Facebook en Amazon, maar ook met mensenrechten-ngo’s en hackersorganisaties.’
Een veiliger wereld
‘Toen ik bijna dertig jaar geleden bij BZ begon, was er nog geen internet. Daar denk ik nog vaak aan terug. Ook nu kunnen we niet voorspellen hoe de wereld er over 10 jaar uit ziet. Er is een gevoel van onveiligheid en onzekerheid. Maar ik ben ervan overtuigd dat de wereld een stuk veiliger is dan tientallen jaren geleden. We kunnen de uitdagingen in het algemeen succesvol het hoofd bieden. Er is minder oorlog, er zijn minder dreigingen, er sterven minder mensen. En dan leven we ook nog eens in het veiligste stukje van de wereld. Per saldo is de wereld veiliger dan ooit.’
Timo Koster is Ambassadeur voor Veiligheidsbeleid & Cyber