Vreemdelingenbewaring

Vreemdelingen kunnen met verschillende redenen in bewaring worden geplaatst. Dat kan gebeuren tijdens de asielprocedure. Ook kan een vreemdeling in bewaring worden geplaatst als hij niet in Nederland mag zijn en niet uit zichzelf vertrekt. Dat gebeurt bijvoorbeeld als er een risico is dat de vreemdeling zich onttrekt aan het toezicht. Door iemand in vreemdelingenbewaring te plaatsen blijft deze persoon beschikbaar voor gedwongen terugkeer.

Vreemdelingenbewaring niet bedoeld als straf

Vreemdelingenbewaring is een manier om iemand beschikbaar te houden voor vertrek naar het land van herkomst. Het is niet bedoeld als straf voor de vreemdeling.

Voorwaarden vreemdelingenbewaring

Voor vreemdelingenbewaring gelden verschillende voorwaarden:

De hulpofficier van justitie of een speciaal hiervoor aangewezen ambtenaren van de politie of de Koninklijke marechaussee, of een door de Minister aangewezen ambtenaar van de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) legt de vreemdelingenbewaring op.
De vreemdeling kan de maatregel laten nakijken door de rechter. Doet de vreemdeling dat zelf niet? Dan meldt de overheid de inbewaringstelling na uiterlijk 4 weken aan de rechter. Zo wordt altijd gecontroleerd of de bewaringsmaatregel volgens de wet klopt.
Een vreemdeling plaatsen in vreemdelingenbewaring is het laatste middel. Dit kan dus alleen als er geen andere, minder heftige mogelijkheden meer zijn met hetzelfde gevolg.
De bewaring duurt maximaal 6 maanden. Dit kan worden verlengd tot maximaal 18 maanden. Dit kan alleen als iemand niet meewerkt aan het vertrek, of als de reisdocumenten er nog niet zijn. De rechter controleert de verlenging.

Locaties voor vreemdelingenbewaring

Vreemdelingenbewaring vindt plaats in twee detentiecentra:

In het detentiecentrum Rotterdam verblijven volwassen mannen.
In het justitieel complex in Zeist is een Gesloten Gezinsvoorziening (GGv) voor vrouwen, gezinnen en (alleenstaande) minderjarigen.

Omstandigheden vreemdelingenbewaring

Het kabinet wil de omstandigheden in vreemdelingenbewaring meer laten aansluiten bij de persoonlijke situatie van vreemdelingen. Hiervoor is het wetsvoorstel Wet terugkeer en vreemdelingenbewaring ingediend.

De Tweede Kamer heeft ingestemd met het wetsvoorstel. Er is wel een aanvullend wetsvoorstel ingediend waarover de Tweede Kamer nog moet beslissen. Dit aanvullende wetsvoorstel regelt een regime voor overlastgevende vreemdelingen, De wet gaat in na akkoord van de Eerste Kamer op dit gecombineerde wetsvoorstel.

Kwetsbare groepen vreemdelingen

Vreemdelingenbewaring is altijd een laatste middel. Daarbij is er aandacht voor kwetsbare personen:

De overheid mag gezinnen met kinderen alleen in bewaring stellen als vertrek binnen 2 weken mogelijk is.

Alleenstaande vreemdelingen die jonger dan 18 jaar zijn, worden zo min mogelijk en zo kort mogelijk vastgehouden. Kwetsbare personen krijgen bijzondere aandacht passend bij hun eigen situatie. Zo is er bijvoorbeeld een extra zorgafdeling. En een plek speciaal voor kinderen en hun ouder(s).

Gesloten gezinsvoorziening (GGV)

In Justitieel Complex Zeist zit een gesloten kindvriendelijke gezinsvoorziening . Hier kunnen gezinnen met minderjarige kinderen, vrouwen en alleenstaande minderjarige vreemdelingen in vreemdelingenbewaring worden geplaatst. Deze voorziening houdt rekening met de bescherming van kinderen en hoe een kind iets meemaakt.

In de GGv hebben kinderen en hun ouders op het afgesloten terrein veel bewegingsvrijheid. Ook hebben zij een eigen woning en kinderen hebben toegang tot speelmogelijkheden. De gesloten gezinsvoorziening wordt alleen als laatste middel en onder strenge voorwaarden gebruikt.