Minister-president Schoof: Het was een volle week, met twee ministerraden, zowel op maandag als op vrijdag. Vandaag ook voorafgegaan door een Rijksministerraad. En natuurlijk waren er de gesprekken over de uitwerking van de asielafspraken. Constructieve en inhoudelijke gesprekken, die uiteindelijk tot een zeer stevig resultaat hebben geleid. Dankzij de inzet van de fractievoorzitters van de dragende partijen ligt er nu een weloverwogen en omvangrijk pakket maatregelen om het asielbeleid sneller, strenger en soberder te maken. En ik ben blij te kunnen melden dat de ministerraad vandaag heeft ingestemd met deze maatregelen. Ik begrijp heel goed dat de mensen thuis denken: waarom hebben jullie hier nou zo lang over gedaan? Maar dit soort stevige maatregelen vragen om zorgvuldige afwegingen, maar ons doel is onveranderd. Want Nederland zit in een asielcrisis. Door de jarenlange hoge instroom van asielzoekers is het asielsysteem in zijn huidige vorm onhoudbaar. De asielopvang zit overvol, asielaanvragen kunnen niet tijdig worden verwerkt en een deel van de asielzoekers veroorzaakt grote overlast. De mensen die recht hebben op bescherming kunnen niet doorstromen. En van de asielzoekers die niet mogen blijven vertrekt een groot deel niet uit Nederland. Het is dus van groot belang dat we nú aan de slag gaan met het beperken van de instroom en het vlottrekken van de asielketen. We moeten weer grip krijgen op migratie. Daarom komt het kabinet met een asielnoodmaatregelenwet waarin maatregelen zitten die eerder voorzien waren om via de noodwetgeving te regelen. Tevens wordt de geldingsduur van de Asielvergunning Bepaalde Tijd tot drie jaar teruggebracht. Hiermee sluit Nederland aan bij de meer gangbare termijn in de ons omringende landen. Om het wetgevingsproces te bespoedigen vraagt het kabinet een spoedadvies aan de Raad van State.
Naast deze wet zetten we in op een aantal belangrijke aanvullende maatregelen: Zo voeren we vanaf eind november grenscontroles in. En komen er vanaf begin volgend jaar 50 tot 100 extra cellen voor vreemdelingenbewaring. De hervestiging in VN-verband wordt tot nader order beperkt tot 200 personen per jaar. Het landenbeleid ten aanzien van Syrië wordt aanzienlijk aangescherpt. Dat betekent dat mensen uit veilige gebieden geen asiel meer kunnen krijgen en zo mogelijk daar naartoe terug kunnen keren. Er komt een separaat wetsvoorstel om de Spreidingswet direct in te trekken. De wettelijke taakstelling statushouders voor gemeenten wordt geschrapt. En we komen met een wetsvoorstel om de rechterlijke dwangsom in verband met vreemdelingrechtelijke procedures af te schaffen.
De komende tijd gaan we al deze maatregelen verder uitwerken. Het wetsvoorstel voor de Asielnoodmaatregelenwet wordt zo snel mogelijk ingediend bij de Tweede Kamer. Kortom: de koers is uitgezet, wij gaan voortvarend verder.
De ministerraad heeft vandaag ook de Kamerbrief over de spreiding van de Rijkswerkgelegenheid vastgesteld. De komende jaren willen toe naar een betere spreiding van rijksoverheidsbanen over het land. Regio boven randstad is daarbij het adagium. In de Rijksministerraad hebben we vanochtend de inzet voor deelname aan de COP29, de VN-klimaattop in Baku, vastgesteld. Ik zal hier zelf op 12 en 13 november aan deelnemen. Namens het Koninkrijk zal ik het belang benadrukken van de afspraken rond afbouw van het gebruik van fossiele brandstoffen, het uitbreiden van hernieuwbare energie en het verdubbelen van onze energie-efficiëntie. Vanmiddag heb ik daarnaast de Turkse president Erdogan nogmaals gesproken. Ik heb mijn medeleven overgebracht voor alle nabestaanden van de slachtoffers van de verschrikkelijke terroristische aanslag op een fabriek bij Ankara. Nederland veroordeelt elke vorm van terrorisme. We leven mee met Turkije en houden de situatie nauwlettend in de gaten.
Na het herfstreces zal ik op donderdag 7 november en vrijdag 8 november deelnemen aan een bijeenkomst van de Europese Politieke Gemeenschap en daarna aan de informele Europese Raad in Boedapest. Vanwege mijn afwezigheid die vrijdag zal de wekelijkse ministerraad op maandag 11 november plaatsvinden. Dat betekent dat ook de eerste persconferentie na het herfstreces op deze maandag zal zijn.
