Wat is de geschiedenis van Prinsjesdag?

Sinds 1814 wordt het werkjaar van de Eerste Kamer en de Tweede Kamer officieel geopend op Prinsjesdag. In het begin viel Prinsjesdag nog niet op de 3e dinsdag van september.

De 3e dinsdag van september

Vroeger viel Prinsjesdag op de 1e maandag in november. Later op de 3e maandag in oktober. Maar er bleef niet genoeg tijd over om de begrotingsplannen voor 1 januari af te handelen. Daarom werd Prinsjesdag in 1848 vervroegd naar de 3e maandag in september.

In 1887 werd Prinsjesdag verplaatst naar de 3e dinsdag van september. Voor veel Kamerleden was de reistijd naar Den Haag lang. Om op tijd in de Kamer te zijn voor Prinsjesdag, moesten zij al op zondag van huis vertrekken. Vooral leden van christelijke partijen vonden dat een bezwaar.

Gouden Koets

Koningin Wilhelmina heeft de Gouden Koets bij haar inhuldiging als geschenk ontvangen van de inwoners van Amsterdam. In 1903 gebruikte Koningin Wilhelmina de Gouden Koets voor het eerst voor de gang naar het Binnenhof en werd sindsdien - met uitzondering van een aantal keren - gebruikt.

Vanaf 2016 ging de Gouden Koets in restauratie en is de Glazen Koets ingezet op Prinsjesdag. In 2020 en 2021 ging de rijtoer van de Koning niet door. Dit kwam door maatregelen tegen het coronavirus.

Sinds juni 2020 is de gerestaureerde Gouden Koets te zien in het Amsterdam Museum. Na de tentoonstelling keert de Gouden Koets terug naar het Koninklijk Staldepartement in Den Haag. Op 13 januari 2022 deelde Koning Willem-Alexander in een videoboodschap zijn besluit over het gebruik van de Gouden Koets.

Troon

Op Prinsjesdag leest koning Willem-Alexander de Troonrede voor vanaf de troon. De troon in neogotische stijl is ontworpen door architect P.J.H. Cuypers. Tijdens de Troonrede zit koningin Máxima naast de Koning op een neventroon.

Tussen 1815 en 1904 sprak de Koning(in) de Troonrede uit in de vergaderzaal van de Tweede Kamer. Vanaf 1904 is gekozen voor de Ridderzaal op het Binnenhof in Den Haag. Vanwege verbouwing op het Binnenhof stonden de tronen op Prinsjesdag 2022 en 2023 in de Koninklijke Schouwburg. Op Prinsjesdag 2024 staan de tronen ook in de Koninklijke Schouwburg.

Koffertje

De minister van Financiën brengt na het uitspreken van de Troonrede een koffertje naar de Tweede Kamer. Hierin zitten de Rijksbegroting en de Miljoenennota. De traditie van het koffertje op Prinsjesdag begon in 1947.