Ga direct naar inhoud

Europese meerjarenbegroting 2021-2027

De EU-landen hebben een bedrag van 1.074 miljard euro afgesproken voor de Europese meerjarenbegroting 2021-2027. En er is 750 miljard euro extra om landen te helpen na de coronacrisis. 
 

Europese meerjarenbegroting MFK

Een huishoudboekje? Misschien hadden jouw opa en oma dat vroeger ook wel thuis liggen. Daarin staat precies hoeveel geld binnenkomt en eruit gaat. Zo'n huishoudboekje heeft de Europese Unie ook. Daarin staat eigenlijk hetzelfde, maar dan op een iets andere schaal. Het gaat niet om duizenden euro's, maar om miljarden. Ook de tijdsduur verschilt. Het gaat niet om één jaar, maar om zeven jaar. Voor zo'n periode wordt zo'n huishoudboekje vastgesteld door de Europese Unie. Trouwens, de EU noemt het daarom ook geen huishoudboekje, maar het meerjarig financieel kader of de Europese meerjarenbegroting. En wat er precies instaat bepaalt niet één land. Daarover onderhandelen de 27 EU landen. Ook bespreken ze hoe ze aan het geld komen om alles te kunnen betalen.

Waarom wil je eigenlijk zo'n groot huishoudboekje waar zoveel landen aan meedoen? Nou, EU-landen kunnen elkaar helpen om zich verder te ontwikkelen en dat brengt voordelen met zich mee. Bijvoorbeeld meer werk of meer klanten in andere landen om als Nederlands bedrijf je product aan te verkopen. Een betere grens bescherming en een vermindering van broeikasgassen in de hele Europese Unie. De laatste afspraken over een Europese meerjarenbegroting stammen uit 2020. Die gelden dus tot 2027.

In die begroting staat precies hoeveel geld binnenkomt en eruit gaat. Maar hoe komt de EU eigenlijk aan geld? Dat komt vooral van de lidstaten, en wel door: het afstaan van een percentage van de omzetbelasting. Dat is de btw die je betaalt op producten van bedrijven. Als goederen van buiten de EU een EU land binnenkomen, moet daarover geld worden betaald. Een deel van het geld gaat naar de Europese begroting. Heeft een land niet gerecycled plastic afval? Dan betaalt zo'n land daarover een bijdrage die ook belandt in het potje van de Europese begroting. En om het huishoudboekje rond te maken een jaarlijkse bijdrage van de EU lidstaten.

In dat potje zit uiteindelijk een flink bedrag. Want er zijn 27 EU-landen. Hoeveel? Tot 2027 is er 1074 miljard euro beschikbaar. De EU-landen hebben afgesproken dat het geld naar verschillende doelen gaat, zoals: de groei van de economie, die groeit door bijvoorbeeld te investeren in onderzoek en te innoveren op het gebied van duurzaamheid en digitalisering. Meer banen, verkleinen van inkomensverschillen van inwoners tussen de regio's en steden van de EU. Een stabiel inkomen voor boeren en klimaat-aanpak in plattelandsgebieden. Gevolgen van klimaatverandering. Veilige grenzen door grensbewaking. Veilige producten en voedsel voor consumenten en hulp bij opvang van asielzoekers.

Maar hoe weten we nou of dat geld goed wordt besteed? In Nederland controleert de Algemene Rekenkamer de uitgaven van de regering in Europa en controleert de Europese Rekenkamer jaarlijkse de bestedingen van het Europees geld, of de EU het geld uitgeeft volgens de afspraken en of dit leidt tot de gewenste resultaten. De Europese begroting zorgt ervoor dat landen in Europa geld bijeenbrengen om samen problemen aan te pakken en vooruit te komen. Net zoals je oma en opa dat met hun huishoudboekje ook probeerden te doen.

Akkoord Europese meerjarenbegroting (2021-2027) en corona-herstelplan

De EU-landen zijn in 2020 akkoord gegaan met de Europese meerjarenbegroting voor 2021-2027. Het gaat om de meerjarenbegroting die de EU elke 7 jaar maakt. Deze begroting heet ook wel het Meerjarig Financieel Kader (MFK). Alle EU-landen betalen mee aan de begroting.

Corona-herstelplan

De EU-landen besloten ook tot een corona-herstelplan voor Europa. De EU helpt hiermee landen bij het herstel van hun economie na de coronacrisis. Dat kan door leningen of subsidies. Om geld te ontvangen, moeten landen hun economie versterken, bijvoorbeeld door hun staatsschuld te verlagen. Elk EU-land kan gebruikmaken van dit fonds.

Nederlandse inzet bij de EU-begroting en corona-herstelplan

 Nederland wilde tijdens de onderhandelingen onder andere dat:

  • Landen die subsidies of leningen krijgen uit het herstelplan, hun economie gaan versterken. Het gaat dan bijvoorbeeld om het verlagen van de staatsschuld,  pensioenhervormingen, of bestrijding van (jeugd)werkloosheid. De Europese Commissie geeft landen advies over hoe landen hun economieën kunnen verbeteren.
  • Nederland als nettobetaler niet een hogere bijdrage gaat betalen aan de EU. Nettobetaler betekent dat een land meer aan de EU betaalt dan dat het krijgt van de EU.
  • Nederland zijn korting houdt op de bijdrage aan de EU-begroting;
  • De meerjarenbegroting moderner wordt. Dit betekent dat er meer geld gaat naar onderzoek en innovatie, veiligheid, klimaat en migratie. Er dat er minder geld gaat naar ondersteuning van armere regio’s en landbouw.
  • Landen die geld krijgen uit de EU-begroting de Europese waarden van vrijheid en democratie in de praktijk moeten brengen. Zo moeten zij onafhankelijke rechters hebben.

Afspraken over de Europese meerjarenbegroting (2021-2027)

Voor Nederland zijn de belangrijkste afspraken in de nieuwe meerjarenbegroting:

  • De Europese begroting voor 2021-2017 wordt 1.074 miljard euro.
  • Nederland krijgt een korting (1,921 miljard euro) op de bijdrage aan de Europese begroting. Ook Denemarken, Oostenrijk, Duitsland en Zweden krijgen een korting. Daarmee blijft Nederland nog steeds nettobetaler aan de EU. Dat betekent dat Nederland meer betaalt aan de EU-begroting dan dat het terugkrijgt. 
  • Er gaat meer geld naar innovatie, verduurzaming en klimaat.
  • 30% van alle uitgaven van het herstelfonds en de begroting
    moeten bijdragen aan de Europese klimaatdoelstelling. 
  • Afspraken om de rechtsstaat te beschermen.

Afspraken over het corona-herstelplan

Daarnaast komt er een corona-herstelfonds om EU-landen te ondersteunen. De belangrijkste afspraken daarvoor zijn:

  • Er komt een fonds van 750 miljard euro.
  • Van dit bedrag is 390 miljard euro voor subsidies. De andere 360 miljard euro zijn leningen.
  • Landen moeten hervormings- en investeringsplannen maken en uitvoeren om geld te krijgen of te lenen uit het hulpfonds.
  • Landen die subsidies of leningen krijgen uit het herstelplan, moeten hun economie sterker maken. De Europese Commissie geeft de landen adviezen hiervoor. Het gaat dan bijvoorbeeld om vermindering van de staatsschuld, pensioenhervormingen en bestrijding van de (jeugd)werkloosheid.
  • Andere landen kunnen subsidies of leningen (tijdelijk) stopzetten als er onvoldoende voortgang is bij de uitvoering van hervormings- en investeringsplannen.

Documenten