Aanpak stikstofuitstoot verminderen

Te veel stikstof schadelijk voor mens en milieu

Stikstof zelf is geen gevaarlijke of schadelijke stof. Het is zelfs een voedingsstof voor bijvoorbeeld planten. Maar als stikstof samenkomt met water- of zuurstof, ontstaan stikstofoxiden en ammoniak. Dit gebeurt vooral door stikstofuitstoot in de industrie, de bouw, het verkeer en de landbouw. Door te veel van deze schadelijke stoffen, verdwijnt de balans in de natuur steeds meer. Wat ook invloed heeft op voedselproductie, leefomgeving en gezondheid. 

Betere balans tussen natuur en economie

De natuur is onmisbaar voor mensen, dieren en planten. Daarom is er een manier van leven nodig die bodem, water en andere plant- en diersoorten niet schaadt of uitput. Het kabinet begrijpt de zorgen van ondernemers en mensen die wonen in het landelijk gebied. Daarom werkt het Rijk samen met provincies, boeren en andere sectoren aan het herstellen van de natuur, met oog voor economische ontwikkeling en een toekomstbestendige landbouw. 

Stikstofneerslag verminderen om natuurkwaliteit te verhogen

De kwaliteit van veel natuurgebieden staat onder druk. Vaak is dit omdat er te veel stikstof in water en bodem terechtkomt. Om de natuur te herstellen, moet er veel minder stikstof neerkomen in de natuur. Daarom zijn er stikstofreductiedoelen opgesteld.

Het kabinet heeft in het coalitieakkoord afgesproken dat in 2030 74% van de stikstofgevoelige natuur in Natura-2000-gebieden de zogeheten ‘kritische depositiewaarden’ (KDW) niet meer overschrijdt. Boven deze grens is er namelijk een risico dat de kwaliteit van leefgebieden van dieren en planten beschadigt. Met als gevolg dat er dier- en plantensoorten verdwijnen en ecosystemen ontregeld raken. Daarnaast werken het Rijk, de provincies en andere betrokkenen samen aan een gebiedsgerichte aanpak om de natuur te herstellen. 

Maatregelen in landbouw, industrie, bouw, verkeer en vervoer

De overheid neemt verschillende maatregelen per sector om de stikstofuitstoot omlaag te brengen. Sommige maatregelen helpen de bron van de stikstofuitstoot aan te pakken. Zoals verduurzaming, vrijwillige aankoopregelingen en elektrische werktuigen in de bouw. Ook sluiten in steeds meer havens schepen aan op walstroom. Zodat ze hun aggregaten niet hoeven te gebruiken. Andere maatregelen helpen om de natuur te herstellen. Bijvoorbeeld het verbeteren van de waterhuishouding. 

Op onslevendlandschap.nl staan alle maatregelen op het gebied van landbouw, industrie, bouw, verkeer en vervoer. Hier staat wat elke maatregel betekent, wie er gebruik van kunnen maken, wat het oplevert en wat de status ervan is. 

Aanpak piekbelasting: snel verlagen stikstofuitstoot

Met de landelijke aanpak piekbelasting wil het kabinet de stikstofneerslag in de kwetsbare natuurgebieden snel terugdringen. De aanpak is vrijwillig en richt zich op ongeveer 3000 bedrijven. Dit zijn vooral agrarische bedrijven en enkele industriële bedrijven. Deze bedrijven hebben verschillende mogelijkheden om de stikstofneerslag te verminderen. De ondernemer maakt zelf een keuze en kan hierbij gebruik maken van ondersteunende regelingen en extra begeleiding. 

Schadevergoeding voor PAS-melders

Ondernemers die een melding hebben gedaan tijdens het Programma Aanpak Stikstof (PAS-melding) kunnen tot en met 31 mei 2029 een schadevergoeding aanvragen via de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).