Minister Klever bezoekt vluchtelingen in Oeganda: ‘Met Nederlandse hulp bouwen zij hier een bestaan op in de eigen regio’
Ministeries
Door oorlogen, conflicten en geweld zijn er meer mensen dan ooit gedwongen op de vlucht. Het grootste gedeelte van alle vluchtelingen zoekt een veilig onderkomen in een buurland, of elders in de regio. Minister Reinette Klever bezocht vandaag Nakivale, een vluchtelingennederzetting in Oeganda waar ruim 200.000 vluchtelingen uit de regio wonen.
Deze week was minister Klever (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp) in Oeganda. Tijdens haar eerste werkbezoek in Afrika bezocht ze de oudste vluchtelingennederzetting van Oeganda: Nakivale.
Zelfredzaam en onafhankelijk
Nakivale ligt in het zuidwesten van Oeganda. Deze nederzetting werd in 1958 gebouwd om bescherming te bieden aan Tutsi-vluchtelingen uit Rwanda en is sindsdien een veilige haven voor vluchtelingen uit de regio. Dat is ook nodig, want Oeganda biedt onderdak aan ruim 1,75 miljoen vluchtelingen en is daarmee het grootste opvangland van Afrika. Nakivale is ongeveer 185 vierkante kilometer groot en biedt onderdak aan bijna 200.000 vluchtelingen. Verreweg de meeste vluchtelingen die hier worden opgevangen komen uit de Democratische Republiek Congo. Ook worden er vluchtelingen uit Burundi, Somalië, Ethiopië en Eritrea opgevangen.
Nederzettingen
Nakivale is een goed voorbeeld van hoe Oeganda vluchtelingen opvangt. Dat doet het land niet in kampen, maar in nederzettingen zoals Nakivale. Vluchtelingen kunnen zich er vrij bewegen, mogen er werken en ontvangen er een stuk grond in bruikleen om zelf voedsel te verbouwen. Deze manier van opvang biedt mensen de kans om zelf een nieuw bestaan op te bouwen. Dit stimuleert zelfredzaamheid, waardoor mensen minder afhankelijk worden van hulp.
PROSPECTS
De afgelopen jaren nam het aantal mensen dat naar Oeganda vluchtte toe. Mede door het geweld tussen rebellengroepen en het regeringsleger in het oosten van de Democratische Republiek Congo en de oorlog in Soedan staken veel extra vluchtelingen de grens met Oeganda over. In 2024 zullen er naar verwachting ongeveer 100.000 vluchtelingen bijkomen.
Het oplossen van de uitdagingen rondom migratie staat centraal voor dit kabinet. Via het PROSPECTS-partnerschap steunt Nederland daarom Oeganda bij de opvang van vluchtelingen in de regio. PROSPECTS is opgezet door Buitenlandse Zaken, in samenwerking met UNICEF, UNHCR, de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO), de International Finance Corporation (IFC) en de Wereldbank. Gezamenlijk hebben deze partijen als doel om vluchtelingen, mensen die in eigen land hun huis noodgedwongen moeten verlaten (ontheemden) en de gemeenschappen die hen opvangen te ondersteunen. Bijvoorbeeld met onderwijs, bescherming en toegang tot werkgelegenheid.
Een belangrijke focus van PROSPECTS is dat de voorzieningen en diensten voor zowel vluchtelingen als de lokale gemeenschappen gebruikt kunnen worden . Zo kunnen spanningen tussen grote groepen vluchtelingen en de vaak kwetsbare lokale bevolking zoveel mogelijk worden voorkomen.
Aankomst in Nakivale
Na aankomst in Nakivale werd minister Klever rondgeleid langs de verschillende stappen in het registratie- en eerste opvangproces. De minister sprak daar met een aantal families op de vlucht, vertelt ze. “Zij krijgen hier een stuk grond en een eigen woning. Ook kunnen ze een opleiding volgen om daarmee een bedrijf te starten of ergens een baan te krijgen. Zo kunnen ze, met Nederlandse hulp, een bestaan opbouwen in de eigen regio.’
Jongeren
Vooral voor jongeren is zelfredzaamheid belangrijk. Jongeren staan centraal in het Nederlandse buitenlandbeleid. We investeren samen met andere landen in banen voor jonge vluchtelingen. Bijvoorbeeld met trainingen en hulp bij toegang tot financiering. Om hen de kans op een betere toekomst te bieden, helpt PROSPECTS hen om de vaardigheden te ontwikkelen waarmee ze zelf geld kunnen verdienen. Ook krijgen zij lessen over zelfvertrouwen en spreken in het openbaar, leren omgaan met geld en leren een vak. Bijvoorbeeld motors repareren, kleding herstellen of ICT.
Buurthuis
Een plek waar bewoners daarvoor vanaf nu terecht kunnen is het buurthuis dat door minister Klever tijdens haar bezoek werd geopend. Mensen kunnen er aankloppen voor bijvoorbeeld ICT-training en hulp bij mentale gezondheid. Het buurthuis werd met behulp van PROSPECTS-financiering opgezet. Het komende jaar worden ook nog een marktruimte en sportvelden aan het buurthuis toegevoegd. In dit buurthuis kunnen vluchtelingen zich verder ontwikkelen.
Feiten en cijfers
- Wereldwijd zijn er 130 miljoen ontheemden, waarvan 50.4 miljoen vluchtelingen en asielzoekers. Dit aantal groeit. 85% wordt opgevangen in regio’s van herkomst.
- Volgens UNHCR, komen er wekelijk ongeveer 2.500 mensen aan in Oeganda. Voornamelijk uit de Democratische Republiek Congo.
- De Nederlandse steun aan PROSPECTS in Oeganda bedraagt in totaal meer dan 90 miljoen euro. Dat is verdeeld over twee fases: 2019 – 2023 en 2024 – 2027. Met dit geld krijgen vluchtelingen bescherming, onderwijs, werk en toegang tot water en internet.