Duurzame ontwikkelingsdoelen in 2030: 'Geen mission impossible!'
Ministeries
In 2015 committeerden 193 lidstaten van de Verenigde Naties zich aan 17 duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG’s), die in het jaar 2030 moeten zijn bereikt. Inmiddels is 'de weg naar 2030' halverwege, waardoor zich de vraag opwerpt: zijn deze doelstellingen nog realistisch? Of wordt het een mission impossible? Achim Steiner van de Verenigde Naties en Kitty van der Heijden van het Ministerie van Buitenlandse Zaken gaan erover in gesprek tijdens een interactieve sessie met studenten van Universiteit Leiden.
Aan alle 17 SDG’s, van het beëindigen van armoede en honger tot het verbeteren van waterkwaliteit en het verduurzamen van steden, is de afgelopen jaren keihard gewerkt. En dat werk was niet altijd even makkelijk, vertelt Steiner, beheerder van het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties (UNDP), tijdens een bezoek aan Den Haag. ‘De wereld zit momenteel middenin een wervelstorm aan uitdagingen. Militaire conflicten beheersen het nieuws en klimaatverandering dwingt mensen weg te vluchten van de plek waar ze leven. Deze ontwikkelingen hebben er deels aan bijgedragen dat de mensenrechtenindex van de VN in 2022 voor het tweede jaar op rij een neerwaartse trend liet zien in de kwaliteit van leven wereldwijd. Een dergelijke ontwikkeling had zich in de 30 jaar daarvoor niet voorgedaan. Het is soms lastig niet de hoop te verliezen wanneer je wordt geconfronteerd met die realiteit.’
Andere benadering
Het vereist een verandering in de manier waarop we met zijn allen de SDG’s benaderen, legt Steiner uit. ‘Als het gaat om de ontwikkelingen die ik net noemde, moeten we ons denken veranderen van ‘hoe treft dit mij’, naar ‘hoe treft dit ons allemaal’. Hij beseft dat het bereiken van 17 ambitieuze doelstellingen overdonderend kan aanvoelen. Maar de doelstellingen allemaal tegelijk bereiken is niet waar de SDG’s om draaien, benadrukt hij. ‘Het verschil maken is soms makkelijker dan je denkt. Je kijkt iedere dag in je koelkast en maakt dan de beslissing om producten te consumeren of ze weg te gooien. Daar bewust mee omgaan kan je helpen om je eigen voedselverspilling te verminderen, wat direct bijdraagt aan SDG 12.’
Mensen moeten zich ook beseffen dat de duurzame ontwikkelingsdoelen al deel uitmaken van hun dagelijkse leven, denkt Steiner. ‘Of het nu gaat om voedselverspilling, een warmtepomp, je energieverbruik of sociale ongelijkheid: er wordt al over gedebatteerd. Ongeacht of je dat associeert met SDG’s.’
Kleine stapjes
Kleine stappen kunnen uiteindelijk bijdragen aan het behalen van SDG’s. Voor een individueel persoon, voor een gemeenschap of zelfs voor een heel land. Een groep waar vaak naar wordt gekeken als het gaat om het zetten van die stappen is de jonge generatie. Steiner en Van der Heijden begrijpen waarom, al vinden ze het ook niet helemaal eerlijk. Van der Heijden is nu nog Directeur-Generaal Internationale Samenwerking bij Buitenlandse Zaken, maar werd onlangs benoemd tot Deputy Executive Director bij UNICEF. Ze zegt: ‘Soms vind ik dat we op dit gebied teveel vragen van de jongere generatie. Het is oneerlijk om de lasten uit het verleden op hun schouders te leggen. Aan de andere kant: zij zijn wel de leiders van morgen, met nu al heel goede ideeën en initiatieven. Ze moeten er dus wel voor zorgen dat hun stem wordt gehoord.’
Jongeren hebben dus een stem, maar zonder hulp van politici en overheden zal die stem niet zo luid worden gehoord als dat misschien zou moeten. Van der Heijden benadrukt dan ook de rol van politici als het gaat om het werken aan SDG’s. ‘Deze doelstellingen, maar bijvoorbeeld ook het klimaatakkoord van Parijs, zijn politiek ondersteund. Dat is gewoon een feit. Wat echter blijkt is dat de waan van de dag in de politiek het vaak wint van de langetermijnvisie die nodig is voor het bereiken van de SDG’s in 2030. Daar valt dus nog heel veel te winnen.’
Vier het succes
Wat politici kan helpen de SDG’s meer te omarmen is het vieren van successen die zijn behaald, denken Steiner en Van der Heijden. ‘Neem bijvoorbeeld Uruguay. Dat land draait bijna volledig op groene, hernieuwbare energie. Dat moet worden gevierd!’ Steiner vervolgt: ‘Of kijk naar het Afrikaanse continent. UNDP daagt zichzelf uit daar flink aan de slag te gaan. Er loopt nu een programma genaamd het Africa Minigrids Program, waarbij 21 landen betrokken zijn. Met dank aan publieke en private investeringen krijgen 265 miljoen mensen in die landen toegang tot schone en betaalbare energie. 265 miljoen, dat is nogal wat! Dit soort initiatieven worden mogelijk dankzij toewijding aan de SDG’s.
Dankzij dergelijke succeverhalen, maar zeker ook door de uitdagingen die wereldwijd op de loer liggen, staat de conclusie als een paal boven water voor Van der Heijden en Steiner. Van der Heijden sluit af: ‘Het behalen van de SDG’s in 2030 een mission impossible noemen is simpelweg geen optie! We moeten eraan blijven werken. Door mensen erbij te betrekken, de politiek wakker te schudden en de noodzakelijke investeringen te doen. Dat is de enige manier om te komen waar we willen en moeten zijn.’