Wopke Hoekstra: ‘Wat er in Oekraïne gebeurt, raakt ons ook in Nederland’
Ministeries
Minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra legt uit waarom het belangrijk is dat Nederland actief betrokken is bij de situatie aan de grens van Oekraïne. En wat Nederland doet om te voorkomen dat de spanningen met Rusland hoger oplopen.
Een zeer assertief Rusland
‘Wat aan de grenzen van Europa gebeurt, raakt ons ook hier in Nederland. We hebben te maken met een Rusland dat doelbewust zijn buurland intimideert door tanks en troepen aan de grens op te stellen. Ook heeft Rusland sinds 2014 volop geweld gebruikt tegen Oekraïne. Denk aan de illegale annexatie (inname) van de Krim. En het conflict dat al jaren gaande is in het oosten van Oekraïne. Daardoor zijn sinds 2014 al 13.000 doden gevallen en 1,3 miljoen mensen gevlucht.’
‘Als we dit soort gedrag toestaan in Oekraïne, dan geven we daarmee aan Rusland het signaal dat dit overal kan. Dat het normaal is om – als je niet krijgt wat je wilt – dit met de dreiging van geweld af te dwingen.’
Oekraïne: een Europees buurland
‘Bedenk ook hoe dicht Oekraïne bij ons ligt. Kiev is bijna even ver rijden als Lissabon. Al voelt Lissabon voor de meeste Nederlanders veel dichterbij. Oekraïne is een Europees buurland – en wat daar gebeurt raakt ons ook hier.’
‘In 2014 hebben we allemaal gezien en gevoeld wat dit betekent, toen vlucht MH17 werd neergeschoten boven Oost-Oekraïne door een Russische raket, geleverd door Rusland, aan pro-Russische rebellen. Dit geeft ons een bijzondere band met Oekraïne. Wij delen dat leed met elkaar, en zoeken samen naar de waarheid en rechtvaardigheid voor de slachtoffers.’
Rechtvaardigheid voor Oekraïne
‘Oekraïne is een vrij, onafhankelijk en democratisch land en mag daarom zijn eigen keuzes maken. Dat heeft iedereen te accepteren, ook Poetin.’
‘Oekraïne is een vrij, onafhankelijk en democratisch land en mag daarom zijn eigen keuzes maken’
‘In 1975 hebben Europese landen in Helsinki met elkaar afgesproken dat zij elkaar niet mogen bedreigen met geweld, of andere landen mogen dwingen iets te doen of laten. Ook de Sovjet-Unie ging daarmee akkoord, maar Rusland neemt daar nu een loopje mee.’
‘Juist voor een land als Nederland is het daarom belangrijk om nu – samen met andere landen – een lijn in het zand te trekken. Want als een van de grootste handelslanden ter wereld zijn we sterk afhankelijk van internationaal recht en van stabiliteit.’
De inzet van Nederland: druk en dialoog
‘Samen met onze partners in de EU en de NAVO volgen wij de benadering van druk en dialoog. Voor alles blijven we streven naar een diplomatieke oplossing. Want dat is de enige manier waarop we uiteindelijk tot duurzame stabiliteit kunnen komen. Dat lukt je nooit met geweld of dreigementen. Dat kan alleen aan de onderhandelingstafel.’
‘Stabiliteit bereik je met dialoog, niet met geweld’
‘Dat doen we via dialoog. We blijven ons inzetten om de crisis op te lossen en verdere escalatie te voorkomen. Met steun en inbreng van Nederland proberen de VS, EU, NAVO en Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) om er met de Russen aan tafel uit te komen.’
‘Maar tegelijkertijd moeten we ook druk zetten. We werken binnen de EU aan een stevig pakket met sancties, om duidelijk te maken dat een invasie heel erg duur wordt voor Rusland. Maar we moeten niet naïef zijn. We bereiden ons voor op een scenario dat dialoog tot niets leidt. En de NAVO en de EU vormen een gesloten front.’
Bezoek aan Berlijn, Parijs en Oekraïne
Samen staan we sterker. Daarom blijft Nederland actief in gesprek met bondgenoten, om te voorkomen dat de spanningen hoger oplopen. Zo was minister Hoekstra op 26 januari in Berlijn en op 28 januari in Parijs (lees hierover zijn blog Fernweh) en is hij op 1 en 2 februari in Oekraïne. Tijdens al deze bezoeken staat de situatie aan de grens tussen Rusland en Oekraïne centraal.