30 jaar betrekkingen met Slovenië! Nederland schenkt een bijenhuis, maar waarom eigenlijk?
Ministeries
Dit jaar behalen we een mijlpaal van dertig jaar diplomatieke betrekkingen met Slovenië. Ter viering van de gelegenheid schenkt Nederland, in Benelux-verband, een bijenhuis op Wereld Bijendag. Nederlandse ambassadeur Johan Verboom vertelt over de bijencultuur in het land: ‘Bijen zijn hier bijna heilig.’
Veel scholen in Slovenië hebben een bijenhuis staan. Zo worden kinderen al op jonge leeftijd bewust gemaakt van het belang van bijen. Die produceren niet alleen honing, maar bestuiven ook een groot deel van de gewassen die wij eten. ‘We schenken een bijenhuis aan een school in Duplek, op twee uur rijden van de hoofdstad Ljubljana. We hebben België en Luxemburg ook uitgenodigd waardoor het een gelegenheid wordt van de Benelux.’
Met de Sloveense ambassade in Den Haag is besloten de gelegenheid samen te vieren. De Slovenen planten op hun beurt 30 rozenstruiken in het Westbroekpark in Den Haag. Rozen zijn afhankelijk van bijen om zich te vermenigvuldigen en in stand te blijven.
Nauwe banden
Slovenië bestaat als natie pas sinds 1991. Daarvoor was het land onderdeel van het voormalig Joegoslavië. Johan ziet Slovenië als een ontwikkeld land met veel potentie. Daarom konden ze in 2004 als een van de eerste landen in de regio toetreden tot de Europese Unie.
Volgens Johan zijn de Slovenen al die tijd een goede partner geweest van Nederland en weten we elkaar binnen de EU, de NAVO, en als Schengenpartner prima te vinden. ‘We werken op veel terreinen nauw samen en de relatie is ook bilateraal uitstekend.’ De handel tussen onze landen is goed voor maar liefst 1,7 miljard euro per jaar en groeit nog altijd. ‘Alle bloemen die ik hier zie, komen uit Nederland. Ook is er veel belangstelling voor onze innovatieve oplossingen voor een circulaire economie. Op onze beurt importeren wij farmaceutische- en landbouwproducten en machines.’
Nederland staat er goed op bij de Slovenen. ‘Op de Universiteit van Ljubljana wordt de Nederlandse taal gedoceerd en we hebben inmiddels 400 alumni’s in ons bestand staan. Boeken worden vertaald naar het Sloveens en Nederlandse kunstenaars houden presentaties, deze maand bijvoorbeeld op het gebied van fotografie en biodesign.’
Wereld Bijendag
Bijen zijn bijna heilig in Slovenië. Ongeveer vier op de duizend Slovenen zijn bijenhouder. Nergens anders ter wereld vind je er zoveel. Wanneer ambassadeur Johan Verboom rondrijdt, ziet hij overal bijenhuizen en honingstalletjes staan. ‘De voorkant van de bijenhuizen wordt in verschillende kleuren en patronen geschilderd. Dat is een kunst op zich, maar vooral bedoeld om de verschillende bijenfamilies van elkaar te onderscheiden. Tegelijkertijd levert het prachtige plaatjes op van het landschap.’
Omdat Slovenen het zo belangrijk vinden, hebben zij met succes gelobbyd bij de Verenigde Naties voor een Wereld Bijendag. Sinds 2018 wordt de rol van bijen en andere bestuivers jaarlijks gevierd op 20 mei. Dat is de geboortedag van Anton Janša, een pionier op het gebied van moderne bijenteelt, ‘naamgenoot van de Sloveense premier Janez Janša!’
‘Slovenen zijn bij uitstek de kenners op dit gebied’, vervolgt hij. Jaarlijks wordt 25 ton aan honing geproduceerd. Er zijn naar schatting 170.000 bijenkolonies en 500 bijensoorten te vinden. Hij vindt het bijzonder dat de honing zowel lokaal wordt gemaakt als verkocht. ‘Het is volkssport nummer één.’
Bescherming van bijen in Nederland en daarbuiten
Bijen produceren niet alleen honing, maar bestuiven ook een groot deel van de gewassen die wij eten. Daarom zijn ze cruciaal voor de menselijke voedselvoorziening wereldwijd, met name voor groente en fruit. Zonder bestuiving door bijen raken we gewassen kwijt en komt onze voedselzekerheid in het geding.
Ook in Nederland staat de bijencultuur onder druk. Door de verstedelijking en intensivering van de landbouw worden de insecten ernstig bedreigd. Nederland heeft daarom een actieplan gemaakt om de bijen en andere bestuivers te beschermen.
Internationaal neemt Nederland initiatief om meer samen te werken. Zodat de landen samen kunnen zorgen dat het beter gaat met bijen en andere bestuivers. De landen die meedoen vormen de Coalition of the Willing on Pollinators (Engels).