‘Wij investeren in een generatie jongeren die niets anders dan conflict kent’
Ministeries
Jongeren hebben recht op fatsoenlijk werk, onderwijs en een waardig leven. Maar hoe zorg je hiervoor in Somalië waar een hele generatie alleen sociale, politieke en economische onrust kent? ‘Door te werken met lokale organisaties en aandacht voor geestelijke gezondheid’, zegt Deqa Abshir van de Nederlandse ambassade in Nairobi, Kenia. Deqa is verantwoordelijk voor het programma ‘Nexus Skills and Jobs’.
Wat is het Nexus programme for skills and jobs?
‘Met Nexus Skills and Jobs vergroot Nederland het perspectief van jongeren in Somalië door te investeren in onderwijs en werk en de aansluiting tussen beide. Het programma is ook opgestart in zeven andere landen; Libanon, Jordanië, Ethiopië, Burundi, Burkina Faso, Niger en Senegal. Ik ben als medewerker ‘Skills and Jobs’ op de Nederlandse ambassade in Nairobi, Kenia, verantwoordelijk voor de activiteiten in Somalië.’
Nexus Skills and Jobs is een van de drie grote programma’s waarmee Nederland perspectief biedt aan jongeren. Waarom is het zo belangrijk om te investeren in jongeren?
‘Investeringen die jongeren perspectief bieden, betalen zich dubbel en dwars terug. Niet alleen vergroot het de kans van jongeren op fatsoenlijk werk, onderwijs en een waardig leven. Zaken waar volgens Nederland iedereen recht op heeft. Maar in het geval van Somalië zorgen kansen voor jongeren ook voor meer veiligheid en welvaart. Hierdoor neemt de stabiliteit in het land toe. En bij een stabiel Somalië is de hele Hoorn van Afrika, maar ook Nederland, direct gebaat als hierdoor ook radicalisering en extremisme afneemt.’
Nexus Skills and Jobs is onderdeel van de Youth at Heart-strategie. Wat is het doel van deze strategie?
‘Via de jongerenstrategie Youth at Heart werkt het ministerie van Buitenlandse Zaken aan het perspectief van jongeren door te investeren in onderwijs en jeugdwerkgelegenheid. En dat is nodig want alleen al in Afrika komen jaarlijks twaalf miljoen jongeren op de arbeidsmarkt, terwijl er maar drie miljoen banen bijkomen.’
Welk perspectief hebben jongeren in Somalië op dit moment?
‘Ik zal er niet omheen draaien. Somalische jongeren hebben nauwelijks perspectief. Van de groep jongeren tussen de 15 en 25 jaar is bijna 70 procent werkloos. En bedenk daarbij dat 75 procent van de totale bevolking jonger is dan 25 jaar. Dit gaat dus om een hele grote groep. En dit zijn ook allemaal jongeren die na de start van de burgeroorlog in 1991 zijn geboren. Kortom, een generatie die enkel sociale, politieke en economische onrust en dreiging kent.’
Jongeren vormen het grootste deel van de bevolking. Is hun stem en invloed net zo groot?
‘Absoluut niet. Jongeren ervaren een enorm gebrek aan representatie. En ze hebben gelijk. Hun stemmen worden niet gehoord en hun invloed is te beperkt. Binnen het programma Nexus Skills and Jobs, en de hele Youth at Heart-strategie, wordt de stem van jongeren wel meegenomen in het beleid. Zo zorgen we ervoor dat wat wij doen ook aansluit bij de realiteit en behoefte van jongeren.’
Welke projecten binnen het programma Nexus Skills and Jobs lopen er in Somalië?
‘De ambassade in Nairobi is in december 2020 gestart met vier lokale partners in Somalië. Zij zijn op verschillende terreinen actief en met hen werken we een jaar lang aan verschillende pilots.’
Welke organisaties zijn dit en wat doen zij?
‘Puntland Development and Research Center (PDRC) richt zich op nomadische gemeenschappen. Deze organisatie onderzoekt hoe de kennis en vaardigheden van mensen uit deze gemeenschappen beter aansluit bij de banen die beschikbaar zijn of waar behoefte aan is. Holland House Hargeisa richt zich op ondernemerschap binnen de agrarische sector. Specifiek helpen zij ondernemende agrariërs om een grote productiviteit te realiseren, een duurzaam inkomen te genereren en een duurzaam en lokaal netwerk op te zetten.’
‘Iftiin Foundation traint samen met de City University in Mogadishu gezondheidsmedewerkers zodat deze in lokale gemeenschappen psychosociale zorg kunnen verlenen. Op het eerste gezicht lijkt dit niets met ‘jobs and skills’ te maken te hebben. Maar Somalische jongeren onder de 25 kennen niets anders dan sociale, politieke en economische onrust en dreiging. Hun kansen op fatsoenlijk werk, onderwijs en een waardig leven worden belemmerd door hun geestelijke en emotionele bagage. Daarom wordt er ook geïnvesteerd in geestelijke gezondheidszorg en psychosociale steun (MHPSS).’
‘Tot slot ontwikkelt het Success Institute for Human and Development (SIHD) een training en mentorprogramma voor vluchtelingen uit andere delen van Somalië (Internal Displaced Persons, IDP’s), zodat zij de kennis en vaardigheden leren om een onderneming te starten.’
Wat maakt deze directe samenwerking met vier lokale organisaties anders dan andere programma’s?
‘Het verschil zit hem echt in die directe samenwerking. Tussen de ambassade en jongeren in Somalië zit nu alleen nog maar één lokale Somalische organisatie. Hierdoor voelen wij ons nog meer betrokken en is het ook eenvoudiger om de voortgang en het effect van de projecten te monitoren.’
Wanneer is het programma Nexus Skills and Jobs geslaagd?
‘Ik zou zeggen als alle Somalische jongeren het perspectief en bijbehorende kansen hebben waar zij recht op hebben. Maar zo ver zijn we helaas niet. Waar we wel al zijn na zes maanden is dat de vier organisaties intensief samenwerken en kennis delen.’
‘Op dit moment wordt er al nagedacht om gezamenlijk een consortium op te richten. Zo kunnen zij in de toekomst als groep van vier aanvragen voor projecten indienen, bij de Nederlandse ambassade bijvoorbeeld, maar ook bij de ambassades van andere EU-landen of internationale non-gouvernementele organisaties (ngo’s), waarmee hun activiteiten om jongeren perspectief te bieden zich verder over Somalië verspreiden.’