‘Investeren in vrouwen en meisjes is een van de slimste dingen die een land kan doen’
Ministeries
De Friese Pascalle Grotenhuis schopte het op jonge leeftijd al tot ambassadeur. In Mozambique maakte ze zich hard voor kwetsbare vrouwen en meisjes die anders geen stem zouden hebben. Nu richt de topdiplomate zich op vrouwenrechten in de volle breedte: ‘Juist in tijden van corona moeten we er zijn voor vrouwenrechten wereldwijd.’
Wilde je altijd al ambassadeur worden?
'Waar ik opgroeide in Friesland was het helemaal niet vanzelfsprekend dat je naar het buitenland ging, of naar de universiteit. Mijn moeder is Fries en mijn vader voelt zich Fries, al is hij in Indonesië geboren.'
Wanneer viel bij jou het kwartje: ik wil juist wél naar het buitenland?
‘Op school had ik al veel interesse in het buitenland, van Afrika tot Bhutan en Indonesië. Ik ben toen bewust ontwikkelingsstudies gaan doen. Tijdens mijn studie wist ik al heel snel dat ik diplomaat in Afrika wilde worden. Ik wilde ergens een verschil kunnen maken, impact hebben.’
Welke tip kun je geven aan jonge vrouwen die ook dromen van een carrière als topdiplomaat?
‘In 2001 maakte ik de overstap naar Buitenlandse Zaken. Vergeleken bij toen is BZ nu een stuk diverser en inclusiever geworden. Ik heb niet het gevoel dat ik me extra moest bewijzen als vrouw. Wel is het belangrijk dat je je ambitie duidelijk maakt. Het klinkt simpel, maar het maakt echt een verschil als je aangeeft wat je wilt. Soms gaan mensen voor je denken.
Toen ik zelf afdelingshoofd was bij de Directie Duurzame Economische Ontwikkeling, merkte ik dat ik leidinggeven leuk vond en het me goed afging, net als dicht bij de politiek werken. Na acht jaar in Den Haag wilden we graag met ons gezin ‘naar buiten’, naar Afrika. Heel bewust heb ik toen op de ambassadeursfunctie in Mozambique gesolliciteerd.’
Mozambique werd je eerste ambassadeurspost. Vrouwenrechten zijn daar niet vanzelfsprekend. Hoe keken ze daar aan tegen een vrouw als ambassadeur?
‘Afrika was altijd mijn grote droom. Ik heb er in totaal drie jaar gezeten. Het klopt dat daar op het gebied van vrouwenrechten en de seksuele rechten van meisjes nog veel werk aan de winkel is. Denk aan kindhuwelijken, tienerzwangerschappen, schooluitval.
Toch is er meer mogelijk dan je denkt. Zo scoort Mozambique goed op de politieke participatie van vrouwen. Rond de 40% van het parlement en de ministers is vrouw. Ze keken dan ook niet vreemd op van een vrouw als ambassadeur. Misschien juist wel omdat ik vrouw ben, had ik meer ruimte dan mijn mannelijke collega-ambassadeurs. Bij een vrouwelijke Mozambikaanse minister kwam ik gewoon op de thee thuis. Dan zit je dus op een plek waar je invloed hebt.’
Zaten ze in Mozambique wel te wachten op een Nederlands pleidooi voor vrouwenrechten?
‘In Mozambique trouwen veel meisjes voor hun achttiende, zelfs voor hun vijftiende. Er zijn veel tienerzwangerschappen en hiv-besmettingen. Mensen in dit soort kwetsbare groepen hebben in Mozambique geen toegang tot de overheid.
Vanuit de Nederlandse ambassade brachten we deze mensen in contact met Mozambikaanse parlementsleden. Zo konden we ervoor zorgen dat ook zij gehoord werden. We deden dat natuurlijk niet alleen, maar samen met partnerorganisaties en gelijkgestemde landen. Met het Nederlandse bedrijfsleven gaven we trainingen aan jonge vrouwelijke ondernemers, zodat die voor zichzelf konden beginnen.
Onze inzet is niet alleen in het belang van die vrouwen en meisjes daar. Het is ook in het belang van Nederland. Want een wereld waarin vrouwenrechten worden gerespecteerd, is een stabiele en welvarende wereld.’
Je bent sinds eind 2020 ambassadeur vrouwenrechten en gendergelijkheid, wat drijft je in die rol?
‘Mijn taak is om vrouwenrechten en gendergelijkheid internationaal hoog op de agenda te houden. Juist in tijden van corona is dit extra belangrijk: in veel landen zijn het de vrouwen en meisjes die het meeste gebukt gaan onder de pandemie. Over de hele wereld zien we dat rechten en vrijheden van vrouwen en meisjes door deze crisis worden teruggedraaid. Bij schoolsluitingen verdwijnen meisjes van de radar, tienerzwangerschappen nemen toe. Vrouwelijke ondernemers kunnen moeilijker leningen krijgen.
Investeren in vrouwen en meisjes is een van de slimste dingen die we kunnen doen om armoede aan te pakken en onze wereldwijde gezondheid te beschermen.
Door te investeren in vrouwen en meisjes, investeren we in miljoenen potentiële vrouwelijke artsen, verpleegsters, ondernemers, politici en wetenschappers – en leiders die we nodig hebben om mondiale crises zoals het coronavirus samen aan te pakken. Als ambassadeur, vrouw en moeder wil ik daar een bijdrage aan leveren.’
Pascalle in het kort
Cv Pascalle Grotenhuis.