Cerescon wil Duitsland veroveren met asperge-oogstmachine
Ministeries
Bijna een vijfde van de Duitse asperges bleef dit jaar in de grond zitten; door corona was het nóg moeilijker om aspergestekers te vinden. Met behulp van innovatiesubsidies van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) ontwikkelde Cerescon de eerste selectieve asperge-oogstmachine ter wereld. Thérèse van Vinken: ‘De interesse is groot.’
Op een verjaardagsfeestje bij de grote Brabantse familie Vermeer zegt de ene broer tegen de andere: je ontwerpt nu al 30 jaar machines, kun je niet een keer iets nuttigs bedenken? Aspergeteler Marc Vermeer is naarstig op zoek naar een machine die asperges kan steken. Nederlanders zijn niet te porren voor dat werk en seizoenarbeiders zijn elk jaar moeilijker te vinden. In Duitsland, het grootste aspergeland van Europa, lopen telers aan tegen de invoering van het minimumloon. Aspergetelers moeten in plaats van 6 euro per uur nu 9 euro betalen, terwijl de prijs in de winkel hetzelfde is gebleven. Kortom: het wordt steeds moeilijker om een boterham te verdienen met aspergeteelt. Verplaatsing naar lage lonenlanden dreigt. In 2020 maakte corona het nog lastiger. 19 procent van de asperges wordt niet geoogst omdat er geen aspergestekers te vinden zijn.
Noodlot
Jarenlang broedt freelance uitvinder Ad Vermeer op een aspergemachine. Grootste uitdaging: een manier vinden om asperges al onder de grond te kunnen zien. Want zodra asperges boven de grond komen, neemt de kwaliteit af. Zijn vrouw Thérèse van Vinken voegt zich bij het bedrijf om de organisatie op zich te nemen van dit project. Bulkoogstmachines zijn er genoeg. Maar er bestaan nog geen selectieve oogstmachines, die precies weten welke vruchten groot of rijp genoeg zijn om te plukken. ‘Als klein startend bedrijf kun je het ontwikkelen van een aspergerobot vergeten zonder geld van de overheid. Een zware machine die snel beweegt met een grote precisie en ook nog voldoet aan alle Europese eisen. Dat is een grote investering.’ De innovatiesubsidies van de Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland (RVO) bieden uitkomst. Maar dan slaat het noodlot toe. Aspergeteler Marc krijgt een hersenvliesontsteking en overlijdt binnen een week.
Duitsland staat op 1, 2 en 3
Doorgaan zonder Marc is moeilijk. Maar stoppen is nóg moeilijker: want Marc had het altijd over die machine. Ad en Thérèse nodigen aspergetelers uit om kennis in te winnen. Is het bijvoorbeeld erg als er een stokje door het zandbed gaat om de asperges te detecteren? De telers zien geen bezwaar in een stokje dat van richting verandert zodra er een asperge opdoemt. Ad besluit dat principe te patenteren. Als het na jaren zover is, vraagt hij bij de RVO subsidie aan om de eerste selectieve oogstmachine ter wereld te demonstreren. Thérèse: ‘Die subsidie helpt ons enorm: we kunnen er een deel van de roadshow mee financieren. Eigenlijk zouden we eerst nog naar Bordeaux en Tramin in Italië gaan. Maar corona gooit roet in het eten.’ Uiteindelijk geeft Cerescon demonstraties bij 2 telers in Duitsland, een land met 22.000 hectare witte asperges. Ter vergelijking: in Nederland wordt slechts 3400 hectare gebruikt voor de aspergeteelt. ‘Duitsland staat voor ons op nummer 1, 2 en 3.’
Hulp van juristen
‘Duits spreken we wel, maar het Duitse recht dat we moeten doorgronden bij het afsluiten van contracten is andere koek. Via de Handelskammer hebben we juristen ingehuurd die ons daarbij helpen.’ Een enkele Duitse teler mag de machine een seizoen uitproberen. Bevalt het goed, dan kunnen ze ‘m kopen. ‘Dat proberen we vast te leggen in een contract, maar telers willen al het risico bij ons leggen. Tot nu toe durfde pas één teler een machine te kopen.’ Nederland kent POP3 subsidiemogelijkheden voor de aanschaf van landbouwmachines. Thérèse vraagt zich af of er ook subsidiemogelijkheden zijn voor Duitse telers. Of mogelijkheden die de risico’s verkleinen bij de aanschaf. ‘Ik vraag me af hoe andere Nederlandse bedrijven de Duitse markt veroveren.’
Onderhoudsmonteurs opleiden
Daarnaast is Thérèse bezig met het regelen van de service ter plaatse. ‘Als we een machine verkopen in Duitsland, dan moeten we daar ook service kunnen leveren als een landbouwmachine het begeeft. Binnen anderhalf uur moet er iemand op het land staan om de machine te repareren. Terwijl haar collega’s Duitse onderhoudsmonteurs opleiden, kijkt Thérèse al naar andere afzetmarkten, zoals de Povlakte in Noord-Italië, waar ook veel witte asperges worden geteeld. Als het aan Thérèse en Ad ligt, blijft het trouwens niet bij asperges. ‘Voor selectieve oogstmachines valt er nog een wereld te winnen.’