Wat is de identificatieplicht?

De identificatieplicht houdt in dat iedereen vanaf 14 jaar een geldig identiteitsbewijs moet kunnen tonen als de politie daar om vraagt. Ook andere ambtenaren zoals boswachters en belastinginspecteurs kunnen u vragen om een geldig identiteitsbewijs. De identificatieplicht geeft de politie of toezichthouders niet de bevoegdheid zonder reden uw identiteit te controleren.

Strafbaar zonder identiteitsbewijs

U bent strafbaar als u geen origineel en geldig identiteitsbewijs kunt of wilt laten zien. U loopt dan het risico op een boete. Dit staat in de Wet op de uitgebreide identificatieplicht.

Toonplicht of draagplicht

U heeft geen draagplicht, alleen een toonplicht. Omdat u het identiteitsbewijs verplicht moet kunnen tonen, betekent het in de praktijk dat u altijd een identiteitsbewijs bij u moet dragen. Het verschil tussen een draagplicht en een toonplicht is dat de politie bij een draagplicht bevoegd zou zijn u ook zonder reden aan te houden om uw identiteit te controleren.

Gezichtsbedekkende kleding bij identificatie

Als u gezichtsbedekkende kleding zoals een boerka draagt, moet u toch voldoen aan de identificatieplicht. U bent dus verplicht uw gezicht te laten zien als de politie u vraagt om identificatie. Wanneer u hiertegen grote bezwaren heeft, moet u mee naar het politiebureau. Op het bureau doet een politieagente de controle bij vrouwen. U mag niet met gezichtsbedekkende kleding op een paspoortfoto of op een vreemdelingendocument staan.

Mensen met een verstandelijke beperking en psychiatrische patiënten

De identificatieplicht geldt voor iedereen. Het is niet mogelijk voor bepaalde groepen een uitzondering te maken, bijvoorbeeld voor mensen met een verstandelijke beperking en psychiatrische patiënten. Kunt u zich zelfstandig in openbare ruimten begeven? Dan mag verwacht worden dat u een identiteitsbewijs bij u draagt.

Vreemdelingen krijgen schriftelijke verklaring

Vreemdelingen die wachten op hun vreemdelingendocument of het document kwijt zijn, krijgen van de IND een schriftelijke verklaring. Daarin staat dat zij rechtmatig in Nederland verblijven. Dit heet ook wel een artikel 9-brief. De brief is te gebruiken als het bewijs van rechtmatig verblijf. Laat u deze brief zien, dan voldoet u voor de politie aan de identificatieplicht.

Tijdelijk geen identiteitsbewijs

Heeft u tijdelijk geen identiteitsbewijs? Bijvoorbeeld omdat u dit kwijt bent? Dan loopt u het risico dat u niet aan de identificatieplicht voldoet. Iemand die tijdelijk zijn identiteitsbewijs kwijt is, moet zich kunnen identificeren met een ander geldig identiteitsbewijs.