24 Mrt maart Ministerraad

Minister-president Schoof: Goedemiddag. Goed om u hier weer te treffen. De eerste ontmoeting in een bescheiden reeks, zullen we maar zeggen. Want deze week hebben we wel twee ministerraden, vandaag en vrijdag. Dus zien wij elkaar ook twee keer deze week.

Zoals u weet is de reden hiervoor mijn deelname aan de Europese Raad in Brussel vorige week. En vandaag heb ik de ministerraad bijgepraat over de besprekingen in de raad. Deze ging in de eerste plaats over de ontwikkelingen in en rond Oekraïne. Het was goed dat ook president Zelenski via een videoverbinding kon aansluiten. Gisteren heeft een Oekraïense delegatie in Riyad gesproken met vertegenwoordigers van de VS over de mogelijkheden voor een staakt-het-vuren en vandaag spreken VS en Rusland elkaar weer. Voor nu blijft het afwachten of Rusland echt stappen wil zetten in onderhandelingen en bereid is tot duurzame vrede. Daarbij blijft het van wezenlijk belang dat Oekraïne aan tafel zit zodat niet alleen over Oekraïne, maar vooral met Oekraïne wordt gesproken. En ondertussen moeten we koers houden. Dit betekent dat Oekraïne kan blijven rekenen op onze steun zodat het vanuit de sterkst mogelijke positie kan onderhandelen. Daarnaast werken we op alle niveaus aan stevige veiligheidsgaranties die verder de Russische agressie moeten afschrikken. Nederland blijft daarbij nauw en constructief betrokken. En zo sluit ik aanstaande donderdag op uitnodiging van president Macron aan bij een top in Parijs. En ik blijf het herhalen: dit alles doen we niet alleen voor de veiligheid van Oekraïne maar eveneens voor de veiligheid van Europa en dus voor Nederland.

Het waarborgen van onze veiligheid vraagt ook dat we als Europa meer investeren in onze defensie. En dat moet over de volle breedte. Meer materieel, meer militair, meer gebouwen en oefenterreinen en een versterking van de Europese defensie-industrie. Daar was donderdag in de Europese Raad de brede overeenstemming over. De Europese Commissie heeft een aantal concrete voorstellen hiervoor gedaan. De lidstaten gaan deze voorstellen nu eerst bestuderen. De verdere bespreking vindt vervolgens plaats tussen de EU-ministers van Financiën en Defensie. Nederland staat, zoals je weet, constructief in deze gesprekken. En zoals eerder gezegd, zal het kabinet de Tweede Kamer hier nauw bij betrekken en daarbij blijft het kabinet benadrukken dat eurobonds voor ons niet de weg zijn. Het versterken van de Europese defensie vraagt ook iets van de lidstaten afzonderlijk. In dat kader is het goed om te melden dat de ministerraad vandaag heeft ingestemd met het voornemen van staatssecretaris Tuinman om de capaciteit van defensie fors uit te breiden. Dan gaat het niet alleen om beroepsmilitairen, maar ook om civiele functies en reservisten zodat we op termijn komen tot een wendbare krijgsmacht die is voorbereid en kan meebewegen met zowel toenemende als afnemende dreiging. En voor de veiligheid van Europa en voor de veiligheid van Nederland. Vandaag stuurt staatssecretaris Tuinman een brief hierover naar de Tweede Kamer waarin de plannen nader worden toegelicht.

Ter afsluiting: zoals gezegd komt de ministerraad vrijdag weer bijeen. Ik hoop u dan hier weer te zien. En voor nu alvast een goede week toegewenst.