08 Apr april Ministerraad

Minister-president Rutte:

Ja helaas, ook vandaag in de ministerraad natuurlijk weer gesproken over de situatie in Oekraïne. De week begon afgelopen zondag gitzwart met de gruwelijke berichten over oorlogsmisdaden in de gebieden waar de Russische troepen zich hebben teruggetrokken. En inderdaad lijken zij nu rond Kiev, zo lijkt uit alle berichten, de terugtrekking te laten plaatsvinden maar de gevolgen van hun aanwezigheid, dat weten we inmiddels ook wel, die zullen nog lang zichtbaar en voelbaar blijven. En vanochtend kwam daar een verschrikkelijk bericht bij, namelijk de afschuwelijke aanval het treinstation in Kramatorsk. En het gaat hier om een raketaanval op een treinstation waar juist mensen vandaan proberen te vluchten, gebruik maken van dat treinstation om te kunnen vluchten voor de situatie in de directe omgeving. Gisteren hebben we nog beelden gezien van letterlijk tienduizenden mensen die proberen vanaf dat treinstation zichzelf in veiligheid te brengen. En dat nou juist op dat treinstation zo’n aanval plaatsvindt, laat wel zien tot welke cynische daden de Russen bereid zijn te gaan. Wij verwerpen dat en veroordelen dat natuurlijk ten stelligste, en het maakt ons natuurlijk gemotiveerd om door te gaan met waarheidsvinding, het verzamelen van bewijsmateriaal, alles te doen internationaal om dat voor elkaar te krijgen zodat we niet zullen rusten totdat de mensen die hier verantwoordelijk voor zijn ook voor het gerecht kunnen worden gebracht. Het is echt verschrikkelijk. Ik ben er echt kapot van. Als je die beelden ziet, en zeker als je je realiseert waarvoor dat treinstation de afgelopen dagen werd gebruikt. Dat stond gister op de agenda uiteraard in Rome, in gesprekken met Mario Draghi maar ook alle gesprekken die Wopke Hoekstra en Kajsa Ollongren voeren internationaal. En er is enorme mate van overeenstemming. Met onze Europese collega’s, met onze trans-Atlantische collega’s om te komen tot een gezamenlijke positie op sancties, maar ook op het afleggen van die verantwoording en ervoor te zorgen dat het bewijsmateriaal niet verloren gaat. Dat het wordt gelogd, dat het wordt voorzien van alle randvoorwaarden die nodig zijn om bewijsmateriaal ook te kunnen  gebruiken zodat uiteindelijk het mogelijk is en Nederland draagt daar op alle mogelijke manieren aan bij, via het kantoor van de hoofdvertegenwoordiger van de mensenrechten, de mensenrechtenorganisatie zelf, de VN. Uiteraard helpen wij ook de aanklager van het ICC, zowel financieel als praktisch, om ervoor te zorgen dat alles weer mogelijk is. Alleen zo kan het gerecht zijn beloop hebben. Het vijfde sanctiepakket is deze week ook tot stand gekomen, op het gebied van energie, transport en financiën. Vanaf augustus zal niet langer steenkool worden geïmporteerd uit Rusland. Russische schepen wordt vrijwel onmiddellijk de toegang tot Europese havens ontzegd. En er komt ook een transactieverbod voor nog eens vier Russische banken. En daarmee laten we ook weer zien dat de onverzettelijkheid ongebroken is, waarmee we achter Oekraïne staan. Poetin moet zijn geweld stoppen. Die boodschap klinkt unisono nog door. En ik moet zeggen, ook in de gesprekken deze week met anderen, ook buiten Europa, telefonisch, maar ook het bezoek van de president van India was in dat kader belangrijk, je ziet in toenemende mate een grote mate van overeenstemming ook met de hele internationale gemeenschap. Dan nog deze week ook nog gisteren het debat van Conny Helder en Hugo de Jonge over de zogenoemde mondkapjesdeal. Staatsrechtelijk nogal bijzonder natuurlijk, dat een minister daar, en daar op een nieuwe portefeuille zittend, toelichting geeft op beleid dat betrekking heeft op zijn vorige portefeuille. Maar zoals het gister is toegelicht, dit zijn dilemma’s en uiteindelijk moet je alles afwegend tot keuzes komen, en ook daarmee invulling geven aan een wens die ook in de Kamer leeft, en dat Hugo de Jonge zelf daar het woord kon voeren. Dan volgende week, in verband met Goede Vrijdag, vindt de ministerraad plaats op donderdag. Dus dan treffen we elkaar een dag eerder dan gebruikelijk.