Tweede Kamer geïnformeerd over voortgang hersteloperatie toeslagen
In totaal hebben zich 57.400 mensen gemeld als mogelijke gedupeerde. Ruim 55.000 (97%) hebben de eerste toets gehad. Tot nog toe zijn ruim 27.000 mensen (ongeveer de helft van de aanmelders) erkend als gedupeerde. Dat staat in de voortgangsrapportage hersteloperatie Toeslagen die staatssecretaris De Vries (Toeslagen en Douane) aan de Tweede Kamer heeft gezonden. Erkend gedupeerden krijgen direct een bedrag van € 30.000, hulp bij aanpak van hun schulden en brede ondersteuning vanuit hun gemeente. Daarna volgt een integrale beoordeling van hun dossier.
Ouders beter helpen
Staatssecretaris De Vries: “Er wordt continu gewerkt aan een versnelling en verbetering van de hersteloperatie. Ouders willen -terecht- hun leven weer op kunnen pakken. Dat altijd staat voorop. En dan gaat het niet alleen om financiële compensatie, maar zeker ook om erkenning van wat ze hebben meegemaakt en hulp bij hun emotionele herstel.”
Momenteel lopen er een aantal praktijkproeven. Daarin worden verbetermaatregelen in de praktijk getoetst, met als doel een hogere oudertevredenheid en snelheid:
- Een proef om de rol van de persoonlijk zaakbehandelaar (PZB’er) te vergroten;
- Een proef met vaststellingsovereenkomsten voor gedupeerde ouders;
- Een proef met mediation bij bezwaar.
Als deze praktijkproeven tot een positief resultaat leiden, worden ze uitgebreid.
In een aantal gemeenten lopen driegesprekken. Dat zijn gesprekken tussen ouders, UHT en gemeente in het kader van de integrale beoordeling van dossiers. Het is de bedoeling dat dit soort gesprekken op korte termijn (1e kwartaal van 2023) in gemeenten door heel het land plaatsvinden.
Kindregeling
Ook wordt alles klaar gemaakt voor de uitvoering van de kindregeling. Kinderen van gedupeerde ouders krijgen een geldbedrag, afhankelijk van hun leeftijd, als steun in de rug. Daarnaast wordt hen ook brede ondersteuning door gemeenten geboden, op basis van de behoeftes die ze zelf kenbaar maken. De Tweede Kamer heeft recent ingestemd met het wetsvoorstel Hersteloperatie toeslagen waarin dit wordt geregeld. De behandeling van het wetsvoorstel in de Eerste Kamer staat gepland op 1 november 2022. Als zij ook groen licht geeft, kan de uitvoering van de Kindregeling van start gaan.
Loket al betaalde schulden
Op 28 september 2022 is het loket al betaalde schulden geopend. Dit is een regeling voor ouders die hun compensatie gebruikt hebben om betalingsachterstanden bij private schuldeisers te betalen, die anders onder de schuldenaanpak zouden zijn gevallen. Ook publieke schulden die zijn betaald voor 1 januari 2021 met compensatie, kunnen worden ingediend bij het loket.
De eerste groep gedupeerde ouders, die voor 1 maart 2021 compensatie van € 30.000 heeft ontvangen, kon vanaf eind september een aanvraag doen bij Sociale Banken Nederland (SBN) voor schulden die zij hebben afbetaald met het ontvangen compensatiebedrag. Eind november gaat het loket voor de rest van de ouders open.
Knelpunten
Er gebeurt al veel, maar er is ook nog veel werk te doen. Naast bovenstaande ontwikkelingen, zijn er een aantal knelpunten in de hersteloperatie. Ook daarover wordt gerapporteerd in de voortgangsrapportage.
Bij de Commissie Werkelijke Schade (CWS) kunnen gedupeerde ouders terecht als ze al compensatie hebben gekregen, maar aanvullende schade hebben. Afgelopen zomer is onderzoek gedaan naar de manier waarop de CWS haar opdracht uitvoert en naar mogelijke verbeteringen. We zijn met de aanbevelingen aan de slag.
Ook is het zo dat ouders lang moeten wachten op de start van hun integrale beoordeling. Dat komt door het hoge aantal aanmeldingen en de complexiteit van zo’n beoordeling. Dit leidt tot overschrijdingen van de wettelijke termijnen en een groot aantal bezwaren hierover. In de voortgangsrapportage staat welke maatregelen genomen zijn.