Kabinet en provincies komen met gerichte wolvenaanpak
Het kabinet en de provincies komen met een landelijke aanpak om wolvenaanvallen op mensen, huisdieren en vee zoveel mogelijk te voorkomen en effectiever op te treden als deze aanvallen toch plaatsvinden. Een van de belangrijkste speerpunten is dat er een Landelijk Team Veebescherming komt, dat veehouders gaat helpen om wolfwerende maatregelen te nemen. Ook komt er een Landelijk Informatiepunt Wolf (LIW), dat is bedoeld als een centrale plek voor publieksvragen, educatie en voorlichting over de wolf. Dat staat in de nieuwe Landelijke Aanpak Wolven (LAW) die staatssecretaris Jean Rummenie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) vandaag met de Tweede Kamer deelt.
Staatssecretaris Jean Rummenie van LVVN: “Het afgelopen jaar zijn we enorm geschrokken van alle incidenten met wolven, vooral die waar kinderen bij betrokken waren. Er moet daarom iets gebeuren. De nood is hoog, daarom heb ik met de provincies afspraken gemaakt om tot actie te kunnen komen. Ook heb ik in mijn Kamerbrief alvast mijn eerste gedachten over de definities van een probleemwolf en probleemsituatie gedeeld. Deze bespreek ik de komende tijd met de provincies en experts en zijn bedoeld om sneller te kunnen handelen bij incidenten.”
In 2018 vestigde de eerste wolf sinds lange tijd zich in ons land. Sindsdien nam dit aantal toe naar 104 tot 124 wolven. Nederland is een klein en dichtbevolkt land met beperkte ruimte voor de wolf en de afgelopen tijd zijn er steeds vaker incidenten met mensen, huisdieren en vee. Dit heeft geleid tot maatschappelijke onrust en bij sommigen gevoelens van onveiligheid. Daarom intensiveren Rijk en de provincies hun samenwerking op het wolvenbeleid. In de Landelijke Aanpak Wolven staan 14 verschillende activiteiten.
Activiteiten op de korte termijn
De activiteiten uit de Landelijke Aanpak Wolven richten zich op preventie, kennis- en informatiedeling, verbetering van incidentenbestrijding en een internationale aanpak. Hierbij wordt tegelijkertijd rekening gehouden met het feit dat Nederland een wettelijke verplichting heeft om de wolf – een Europese beschermde soort – te beschermen.
Een voorbeeld van een activiteit op de korte termijn is de lancering van de website en het telefoonnummer van het Landelijk Informatiepunt Wolf (LIW) in het begin van 2025. Hier kunnen mensen op een centrale plek duidelijke en onafhankelijke informatie krijgen, bijvoorbeeld over waar wolven zitten en wat ze kunnen doen als ze een wolf tegenkomen. Later wordt het LIW uitgebreid met aanvullende onderdelen, zoals het bestaande Wolvenmeldpunt van BIJ12 en het beschikbaar stellen van educatief- en publieksmateriaal aan onderwijs.
Ook werken we aan een Landelijk Team Veebescherming, dat veehouders gaat helpen om hekken te plaatsen die wolven tegenhouden en dat kennis en expertise beschikbaar stelt. Hierin nemen we de succesvolle ervaringen van het wolf fencing team in België en regionale fencing initiatieven die al bestaan in Nederland mee. Begin volgend jaar hebben we uitgewerkt welke stappen we moeten nemen om het team op te zetten en hoe lang dit zal duren.
Daarnaast onderzoeken we welke financiële mogelijkheden Europese fondsen bieden voor bescherming van gehouden dieren tegen de wolf en hoe andere Europese landen deze fondsen gebruiken. Verder wordt gewerkt aan het opzetten van een Landelijk Deskundigenteam Wolf, dat de provincies snel van onafhankelijk advies en inzet kan voorzien bij acute situaties. Ook doet Wageningen University & Research (WUR) onderzoek voor het vaststellen van de Staat van Instandhouding van de Nederlandse wolvenpopulatie. Verder is het ministerie ook in gesprek met de Europese Commissie om aandacht te vragen voor de problematiek in Nederland, als klein en dichtbevolkt land, en over de mogelijkheden tot maatwerk.
Gedeputeerde Matthijs de Vries, namens de gezamenlijke provinces: ”De intensievere samenwerking met het Rijk juichen wij van harte toe. Door incidenten met de wolf zien we in sommige delen van ons land een toenemende maatschappelijke onrust. Dat heeft volop onze aandacht. Er is ook behoefte aan een toegankelijke plek waar je terecht kunt met vragen. Daar gaan we samen met het Rijk aan werken.”
Looptijd Landelijke Aanpak Wolven
De Landelijke Aanpak Wolven is een aanvulling op het beleid van de provincies en het Wolvenplan waar ze aan werken. Provincies zijn bevoegd gezag als het om de wolf gaat en daarmee primair beleidsverantwoordelijk. Staatssecretaris Rummenie is daarnaast systeemverantwoordelijk en heeft daarmee een coördinerende rol. De verdere uitwerking van de activiteiten uit de landelijke aanpak en afspraken over de financiering en capaciteit vindt de komende tijd plaats. Omdat de 14 activiteiten verschillend van aard zijn, varieert ook het tempo waarmee we ze kunnen uitvoeren. De aanpak loopt tot en met 2029.