Waar kan ik arbeidsuitbuiting melden?
U kunt arbeidsuitbuiting anoniem melden bij de Nederlandse Arbeidsinspectie. Dit kan ook als u alleen een vermoeden heeft dat iemand wordt uitgebuit op het werk. Bijvoorbeeld als mensen onder dreiging of dwang hun salaris af moeten staan.
Arbeidsuitbuiting melden
Arbeidsuitbuiting is een vorm van mensenhandel. Hierbij moeten mensen onder dwang en/of zeer slechte omstandigheden en arbeidsvoorwaarden werk verrichten. Vermoedt u dat iemand onder dwang moet werken, dan kunt u dit melden bij de Nederlandse Arbeidsinspectie. De Nederlandse Arbeidsinspectie spoort arbeidsuitbuiting op en kan strafrechtelijke en bestuurlijke maatregelen treffen.
Mensenhandel is niet altijd makkelijk te herkennen. Wilt u een situatie van vermoedelijke arbeidsuitbuiting bespreken, dan kunt u contact opnemen met FairWork.
Voorbeelden van uitbuiting op het werk
Er is een grote kans op mensenhandel of uitbuiting als een werknemer:
- gevaarlijk en ongezond werk moet doen;
- te weinig betaald krijgt, niet uitbetaald wordt of betaling steeds te laat is;
- niet beschikt over zijn of haar eigen paspoort;
- met valse beloften naar Nederland is of wordt gehaald;
- wordt mishandeld, gechanteerd, gedwongen of bedreigd;
- een hoge schuld aan de werkgever moet afbetalen;
- niet bij het geld op de eigen bankrekening kan;
- zwart betaald wordt, of niet verzekerd is tegen bijvoorbeeld ongevallen;
- niet op de hoogte is van zijn of haar verblijfsadres.
Inspecteur SZW over aanpak arbeidsuitbuiting
Arbeidsuitbuiting kun je tegenkomen in allerlei sectoren. Zowel in de horeca, detailhandel, maar ook in de bouw, cruiseschepen, transport en massagesalons.
Een voorbeeld van uitbuiting is wanneer mensen gedwongen veel uren moeten maken. Maar ook het onderbetalen van werknemers en het gedwongen slapen op een plaats die de werkgever organiseert kan duiden op arbeidsuitbuiting.
Het startpunt van een onderzoek kan bijvoorbeeld een melding zijn die wij binnenkrijgen. Die werken wij op tot casus. We gebruiken daar de systemen voor die ons ter beschikking staan. Die raadplegen wij om te kijken of daar excessen in voorkomen. Voor bijvoorbeeld veel te lang te moeten werken en het registreren van bepaalde uren. Dan kunnen we daarna een werkplekcontrole instellen. Al dan niet met onze ketenpartners. En op het moment dat wij de werkplekcontrole instellen kunnen we samen met de ketenpartners kijken welke werknemers er aan het werk zijn hoe worden ze verloond, op welke wijze?
Gebeurt dat contant of giraal? Of worden ze helemaal niet verloond en moeten ze veel te veel uren maken?
Een voorbeeld van een arbeidsuitbuitingszaak is een Egyptenaar die gedwongen werd om veel uren te maken. Daarvoor bijna niet betaald kreeg. En uiteindelijk door ons is weggehaald. En hij heeft toegegeven dat hij ontzettend veel problemen had in het land van herkomst. En dat zijn werkgever hier tegen hem zei: "Op het moment dat je naar de politie gaat, stuur ik je de straat op, want je bent illegaal."
Iemand uit zo'n situatie weten te krijgen, dat is waar ik het voor doe.
Hetgeen waar ik meest trots op ben, is wanneer iemand uit een arbeidsuitbuitingssituatie gehaald wordt en dat ik maanden later een SMS'je van zo'n persoon krijg met het verhaal: "Dank je wel. Jij hebt mij een nieuw leven gegeven. Doordat ik jou heb leren kennen en jij mij uit die situatie hebt gehaald heb ik nu een compleet nieuw leven." Dat zijn voor mij wel dingen om trots op te zijn.
Teamchef Vreemdelingenpolitie over aanpak arbeidsuitbuiting
Ik ben Maarten van Boekel, teamchef van AVIM. Dat is de Afdeling Vreemdelingenpolitie, Identificatie en Mensenhandel.
Vanuit wijkagenten, scholen en zorginstellingen kunnen wij signalen krijgen dat er mogelijk sprake is van seksuele uitbuiting. En we doen ook prostitutiecontroles. Die zijn erop gericht om mensenhandel te signaleren. Er zijn duizenden seksadvertenties. Die kunnen we natuurlijk niet allemaal controleren.
Daarbij worden we geholpen door de webvoyager. Dat is een programma dat op basis van een aantal factoren advertenties selecteert met het grootste risico op mensenhandel.
Soms heb je een onderbuikgevoel dat er iets speelt. Dat er iemand wordt uitgebuit. En slachtoffers vinden het soms lastig om daarover te verklaren. Die hebben ook een hoop meegemaakt. Maar dat geeft dan wel weer een drive om te kijken hoe je die persoon zover krijgt dat ze het gevoel krijgt dat ze haar verhaal hier kwijt kan. En ze zich gesteund voelt.
Aan de andere kant gaan we ook op zoek naar andere bewijsmiddelen. Wat me heeft aangegrepen was een doorzoeking die ik laatst had. Dan weten we dat er sprake is van mogelijke mensenhandel, dus ook een verdachte.Dan gaan we ook bij diegene thuis kijken naar bewijsmiddelen.
Waar ik dan door wordt getroffen is dat je soms ziet dat die mensen ook zelf een heel gezin hebben. Dan zie je Woezel en Pip en speelgoed. En dan denk je: je bent aan de ene kant de grote schoft van de wereld want je zet mensen ertoe dat ze onder dwang seks hebben met anderen. En aan de andere kant ben je de huisvader. Dus dat roept bij mij dan hele tegenstrijdige beelden op. Hoe kun je nou zoiets doen?
Aan de andere kant is het ook alles op alles zetten om tijdens die doorzoeking te komen tot bewijsmiddelen. Het hele huis wordt omgekeerd om maar bewijsmiddelen te vinden. Zodat diegene wordt veroordeeld en dit ook nooit meer gaat doen.
Wat ik mooi vind is dat de collega's van de politie dat die dagelijks op welk moment ook te vinden zijn om die mensenhandel aan te pakken. Dus dat vraagt best wel veel van de gemiddelde collega die hier werkt.
Ik kan er alleen maar heel erg trots op zijn dat we aan de ene kant verdachten veroordeeld krijgen. En aan de andere kant slachtoffers van mensenhandel bevrijden.
Documenten
-
De Arbeidstijdenwet (Nederlands)
De Arbeidstijdenwet (Nederlands) (PDF | 32 pagina's | 633 kB)
-
De Arbeidstijdenwet (Engels)
De Arbeidstijdenwet (Engels) (PDF | 32 pagina's | 616 kB)
-
De Arbeidstijdenwet (Pools)
De Arbeidstijdenwet (Pools) (PDF | 32 pagina's | 521 kB)
-
De Arbeidstijdenwet (Duits)
De Arbeidstijdenwet (Duits) (PDF | 32 pagina's | 629 kB)