Alert zijn bij het delen van wetenschappelijke kennis

Internationale samenwerking is belangrijk voor de Nederlandse wetenschap. Kennisinstellingen in Nederland en het buitenland werken veel met elkaar samen. En delen hun wetenschappelijke kennis. Door geopolitieke ontwikkelingen neemt de dreiging richting de wetenschappelijke sector toe. 

Landen of organisaties kunnen onze wetenschappelijke kennis inzetten op een manier die de nationale veiligheid van Nederland kan raken. Met beleid voor kennisveiligheid zorgt de Rijksoverheid ervoor dat onze wetenschappelijke kennis niet weglekt of misbruikt wordt. Zodat wetenschappers open en veilig kunnen blijven samenwerken op internationaal niveau.

Kansen en risico’s van internationale samenwerking 

Internationale samenwerking in de wetenschap en het hoger onderwijs biedt Nederland veel kansen. De Rijksoverheid stimuleert deze samenwerking. Maar is zich ook bewust van de risico’s. Bijvoorbeeld wanneer andere landen onze technologische kennis gebruiken voor militaire doeleinden. Ook komt het voor dat andere landen onderzoekers of kennisinstellingen onder druk zetten om een bepaald standpunt in te nemen. Of om hun onderzoeksplan aan te passen. 

Samenwerking en kennisloket

De Rijksoverheid en kennisinstellingen werken samen om alert te zijn op de risico’s bij internationale samenwerking. Het is belangrijk dat wetenschappers zich bewust zijn van deze risico’s. Zij weten vaak het meeste over hun vakgebied en waar de gevaren liggen. De Nationale Leidraad Kennisveiligheid geeft bestuurders van kennisinstellingen handvatten om de kansen en (veiligheids)risico’s van internationale samenwerking goed af te wegen. Daarnaast kunnen kennisinstellingen terecht bij het Loket Kennisveiligheid. Bijvoorbeeld met vragen over kansen, risico’s en praktische zaken rondom internationale samenwerking. Het Loket Kennisveiligheid werkt samen met kennisinstellingen en heeft een learning community opgezet om kennis te delen. Ook organiseren ze evenementen en ontwikkelen e-learnings.

Plan kabinet voor screening van onderzoekers 

Het kabinet werkt aan een wetsvoorstel voor de screening van wetenschappers binnen hogescholen, universiteiten en onderzoeksinstellingen. Het doel is om weglekken of misbruik van sensitieve kennis en technologie te voorkomen. Dit geldt voor onderzoekers en masterstudenten die met deze kennis en technologie willen werken. Elke kennisinstelling moet bepalen om welke afdelingen, opleidingen en onderzoeken het gaat. Dat is maatwerk en vraagt veel van kennisinstellingen. De Rijksoverheid bespreekt met de kennisinstellingen wat er nodig is. Maar ook wat haalbaar is.