Regeerprogramma: 1200 wetenschappers behouden hun baan, beurzen geschrapt
Er blijft toch geld vanuit het kabinet om de banen van 1200 wetenschappers te behouden. Minister Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) kiest ervoor de investering in de sectorplannen te behouden. Daarin zit geld van het kabinet waarmee universiteiten wetenschappers een vaste baan kunnen geven. De sectorplannen zijn een belangrijke steunpilaar onder het wetenschappelijke werk van universiteiten.
Minister Bruins: “We moeten stevig bezuinigen op de wetenschap. Dat doet pijn, want we hebben de wetenschap hard nodig om klimaatverandering, ongelijkheid en vergrijzing het hoofd te bieden, en met de innovaties te komen die onze economie zuurstof geven. Ik vind het belangrijk die bezuinigingen zo verstandig mogelijk vorm te geven, in overleg met de universiteiten en wetenschappers zelf. Ik kies er daarom voor de investeringen in de sectorplannen in stand te houden. Hiermee behouden we een goed werkend instrument, en geven we de zekerheid van een vaste baan voor 1200 wetenschappers.”
Sectorplannen: van AI tot zorg
De filosofie achter de sectorplannen is simpel: versterk je sterke punten en werk samen. In de praktijk betekent dat dat universiteiten gezamenlijk kiezen aan welke onderzoeksthema’s ze prioriteit geven, omdat die voor de maatschappij belangrijk zijn. Denk bijvoorbeeld aan onderzoek naar cruciale technologie zoals AI, de toekomst van de zorg of onderzoek naar maatschappelijke ongelijkheid. Universiteiten spreken vervolgens onderling af wie welk deel van het onderzoek doet. Ze geven elkaar zo de ruimte, en hebben samen de meeste waarde voor Nederland. Een onafhankelijke commissie toetst hun plannen, waarna het kabinet hen daar geld voor geeft.
De sectorplannen bestaan al een aantal jaren en werken goed. Ze zorgen voor een sterkere wetenschappelijke basis. Dat is niet alleen goed voor ons welzijn en welvaart, maar biedt ook zekerheid aan de wetenschappers die zich daarvoor inzetten.
Elders extra bezuinigen
In de financiële tabel van het hoofdlijnenakkoord stond de bezuiniging op sectorplannen ingeboekt voor € 215. Omdat Bruins ervoor kiest die investering door te zetten, moet er elders bezuinigd worden. Na overleg met verschillende partijen uit de wetenschap heeft Bruins gekozen de investeringen in starters- en stimuleringsbeurzen te schrappen. Dat programma is gestart in 2022, en bood wetenschappers kans op een persoonlijke onderzoeksbeurs die zij naar eigen inzicht konden inzetten. Het schrappen betekent dat er geen nieuwe beurzen meer verstrekt worden. En dat doet pijn, omdat er wetenschappers zijn die hoopten met zo’n beurs onderzoek te kunnen gaan doen. Een deel van het budget voor de stimuleringsbeurzen blijft in stand. Bruins werkt op dit moment uit hoe dit budget het beste kan worden ingezet.