Verantwoordingsdag: wat is dat ook alweer?
Op de 3e woensdag in mei legt het kabinet verantwoording af over het beleid en de financiën van het afgelopen jaar. Dit heet Verantwoordingsdag. In 2024 is Verantwoordingsdag op 15 mei.
Aanbieden van de jaarverslagen
Op Verantwoordingsdag biedt de minister van Financiën namens het kabinet aan de Tweede Kamer de volgende kamerstukken aan:
- Financieel Jaarverslag van het Rijk
Hierin blikt het kabinet terug op de economische ontwikkelingen van het afgelopen jaar en de ontwikkelingen van de overheidsfinanciën. Daarnaast geeft het kabinet een beeld van het financieel beheer van de Rijksoverheid. Want het is belangrijk dat het belastinggeld goed en zorgvuldig beheerd wordt. - De jaarverslagen van alle ministeries
Verantwoordingsdag in de Tweede Kamer
Verslag Algemene Rekenkamer
De Algemene Rekenkamer controleert alle jaarverslagen van de ministeries. De president van de Rekenkamer maakt hier vervolgens een verslag van. En presenteert dit verslag op Verantwoordingsdag aan de Tweede Kamer. Zo krijgt de Tweede Kamer een goed beeld van wat er in het afgelopen jaar goed of minder goed is gegaan.
(On)rechtmatige uitgaven
De Algemene Rekenkamer kijkt ook of het geld zinnig, zorgvuldig en zuinig is uitgegeven. Voor de uitgaven van de Rijksoverheid gelden allerlei regels. Soms worden niet alle regels goed gevolgd, bijvoorbeeld:
- als het kabinet of het parlement niet op tijd de Eerste of Tweede Kamer informeert;
- als een aanbesteding (een opdracht die de overheid door een bedrijf laat uitvoeren) niet aan alle regels voldoet.
In die gevallen is een uitgave onrechtmatig.
In sommige gevallen is het niet zeker of een uitgave rechtmatig is, bijvoorbeeld:
- als het kabinet noodzakelijke staatssteun (subsidies die de overheid verleent) niet controleert;
- als er te weinig informatie is over de voorwaarden voor een subsidie.
Verantwoordingsdebat
Heef de Tweede Kamer alle verslagen ontvangen? Dan vindt het verantwoordingsdebat plaats. Dit debat gaat over de Verantwoordingsstukken. Bij het debat zijn onder andere de minister-president en de minister van Financiën aanwezig.
Afsluiting begrotingsjaar
De Tweede Kamer en de Eerste Kamer behandelen de jaarverslagen als wetsvoorstel. Zijn alle wetsvoorstellen aangenomen door de Eerste en Tweede Kamer? Dan is het begrotingsjaar afgesloten.
Net als op Prinsjesdag gaat de minister van Financiën met een speciaal koffertje naar de Tweede Kamer. In dit koffertje zitten het Financieel Jaarverslag van het Rijk en de jaarverslagen van alle ministeries.
Van Prinsjesdag naar Verantwoordingsdag
Prinsjesdag en Verantwoordingsdag zijn belangrijke momenten in het begrotingsproces. Op beide dagen komt de minister van Financiën met een koffertje naar de Tweede Kamer. Op Prinsjesdag zitten daar de plannen in voor komend jaar. Is de Tweede Kamer het met die plannen eens? Dan werkt het kabinet ze vanaf 1 januari het volgende jaar uit.
Op Verantwoordingsdag blikt het kabinet terug op het afgelopen jaar. En wordt duidelijk of de plannen zijn gelukt en hoeveel geld dat kostte.
| Prinsjesdag | Tijdens het jaar | Verantwoordingsdag |
|---|---|---|
|
Vooruitblik naar volgend jaar:
|
De plannen worden uitgevoerd. |
Terugblik op vorig jaar:
|
|
Minister van Financiën biedt aan:
|
Kabinet geeft 3 keer per jaar een update:
|
Minister van Financiën biedt aan:
|
|
Kabinet geeft antwoord op de vragen:
|
Kabinet geeft antwoord op de vragen:
|
Kabinet geeft antwoord op de vragen:
|