Inkomsten en uitgaven

Het kabinet stond in 2023 voor grote maatschappelijke opgaven. Zoals recht doen aan het leed van de getroffen bewoners in Groningen, de hersteloperatie Toeslagen en hulp aan Oekraïne.

Tegelijkertijd voerde het kabinet in 2023 de afspraken uit het coalitieakkoord zo goed mogelijk uit. Het kabinet investeerde onder andere in de aanpak van kansengelijkheid, onderwijs en klimaat, en in Defensie.

Meer inkomsten, minder uitgaven

Het geraamde begrotingstekort bij de Miljoenennota 2023 was 3% van het bbp. Dit is gedaald naar 0,3%. Dat komt vooral doordat we in 2023 € 19,1 miljard meer inkomsten hadden dan gedacht.

Er kwam bijvoorbeeld meer geld binnen doordat de verlaging van de energiebelasting teruggedraaid werd. Daarnaast vielen sommige uitgaven lager uit, zoals de corona-uitgaven. Er waren ook extra uitgaven, bijvoorbeeld aan asiel, rente en het tijdelijke prijsplafond energie. Dit leidde tot een kleiner begrotingstekort.

Overheidssaldo

Overheidssaldo

Bar chart with 7 bars.
The chart has 1 X axis displaying categories.
The chart has 1 Y axis displaying values. Data ranges from -3.7 to 1.8.
Ministerie van Financiën
End of interactive chart.

Overheidsschuld daalde naar 46,5%

In 2023 bleef de Nederlandse overheidsschuld met 46,5% onder de Europese grenswaarde van 60% van het bbp. Dat was lager dan in 2022. Toen was de schuld 50,1% van het bbp.
 

Overheidsschuld

Overheidsschuld

Line chart with 7 data points.
The chart has 1 X axis displaying categories.
The chart has 1 Y axis displaying values. Data ranges from 46.5 to 57.
End of interactive chart.

€ 5,4 miljard aan steun voor Oekraïne

Ook in 2023 steunde het kabinet Oekraïne. Zowel in Oekraïne als in Nederland. Dat was een combinatie van militaire en humanitaire ondersteuning (zoals herstel- en wederopbouwbijstand en begrotingssteun) in Oekraïne. In 2023 is hiervoor ruim € 1,5 miljard beschikbaar gesteld.  


Het kabinet heeft in 2023 voor meerdere jaren geld en middelen toegezegd. Dit leidt in latere jaren tot uitgaven. Daarnaast heeft Nederland in 2023 aan 105.000 Oekraïense ontheemden asiel geboden.  Ze werden opgevangen, ondersteund en konden werken en naar school.

Uitgaven voor Oekraïne

Uitgaven voor Oekraïne

Bar chart with 10 bars.
Totaal: € 5.432 miljoen in 2023
The chart has 1 X axis displaying categories.
The chart has 1 Y axis displaying values. Data ranges from 25 to 3853.
Ministerie van Financiën
End of interactive chart.

Verdeling inkomsten Rijk 2023

Verdeling inkomsten Rijk 2023

Pie chart with 7 slices.
Ministerie van Financiën
End of interactive chart.

Verdeling uitgaven Rijk 2023

Verdeling uitgaven Rijk 2023

Pie chart with 5 slices.
Ministerie van Financiën
End of interactive chart.

Overheidsschuld

Overheidsschuld

Bar chart with 7 bars.
The chart has 1 X axis displaying categories.
The chart has 1 Y axis displaying values. Data ranges from 394.7 to 480.6.
Ministerie van Financiën
End of interactive chart.

Hoge onderuitputting

Het is normaal dat ministeries geld overhouden aan het einde van het jaar. Dit heet onderuitputting. Ze mogen een deel van dit geld meenemen naar het volgende jaar. In 2023 was de onderuitputting echter uitzonderlijk hoog: € 7,2 miljard. Er blijft vooral veel geld over bij de investeringsbudgetten. En bij complexe dossiers, zoals herstel toeslagen, herstel en versterking van Groningen en de aanpak van de stikstofcrisis.

Naast de onderuitputting was er in 2023 al € 5,8 miljard doorgeschoven naar latere jaren. In totaal is er in 2023 € 13 miljard begroot, maar niet uitgegeven.

Onderuitputting

Onderuitputting

Bar chart with 7 bars.
The chart has 1 X axis displaying categories.
The chart has 1 Y axis displaying values. Data ranges from -7.2 to -1.2.
End of interactive chart.