Toezicht op uitwassen informeel onderwijs: wetsvoorstel in consultatie
Om kinderen te beschermen tegen lessen die hen aanzetten tot haat, discriminatie of geweld, wil staatssecretaris Mariëlle Paul (Funderend Onderwijs en Emancipatie) kunnen ingrijpen als het op instellingen voor informeel onderwijs misgaat. Voorbeelden van informeel onderwijs zijn bijlesinstituten, Chinese weekendscholen, koranscholen, jongerenverenigingen en zondagsscholen. Dat is de kern van het wetsvoorstel Toezicht op informeel onderwijs dat vandaag in internetconsultatie gaat. Op dit moment kan hierop geen toezicht worden gehouden omdat er wettelijk niets voor is geregeld.
Ingrijpen
Staatssecretaris Paul: “Als bij organisaties bijvoorbeeld taallessen worden gegeven of kinderen er leren sporten kan dit een enorme verrijking zijn voor een kind en is dat goed voor zijn ontwikkeling. Maar als er serieuze signalen zijn dat kinderen worden aangezet tot discriminatie of haat en daarmee worden opgezet tegen de Nederlandse samenleving kunnen we hier op dit moment vrijwel niks tegen doen. Ik wil in dergelijke gevallen nader onderzoek kunnen doen en kunnen ingrijpen als het echt mis blijkt. Zo beschermen we kinderen tegen onderwijs dat schadelijk is voor hun ontwikkeling. Op reguliere scholen doen we dit ook, dus niet meer dan logisch dat we diezelfde kinderen ook buiten deze schooldeuren hiervoor behoeden.”
Signalen
Met het wetsvoorstel kunnen vermoedens van misstanden worden gemeld bij de Inspectie van het Onderwijs. Dat kunnen signalen van burgers zijn of van specifieke overheidsinstanties zoals de politie, het Openbaar Ministerie (OM) of de burgemeester. Pas als de inspectie concludeert dat er een ‘redelijk vermoeden’ is dat de wet wordt overtreden én een onafhankelijke adviescommissie daarover advies heeft gegeven, kan de inspectie bij de instelling langsgaan en daadwerkelijk toezichthouden. Dit gebeurt dus niet zomaar bij iedere melding. In tegenstelling tot reguliere scholen werkt de inspectie hierbij dus volledig signaalgestuurd. De meeste instellingen zullen weinig van de wet merken. Alleen organisaties waar gegronde zorgen over zijn, komen in beeld. Constateert de inspectie vervolgens dat de instelling de wet inderdaad overtreedt, kan de minister een aanwijzing opleggen en bijvoorbeeld specifiek lesmateriaal verbieden of de betreffende organisatie sluiten.
Procedure wetsvoorstel
Iedereen kan nu op het wetsvoorstel reageren. Dat kan nog tot en met 7 januari 2025. Alle feedback wordt vervolgens verwerkt waarna het wetsvoorstel aan de Raad van State, het hoogste adviesorgaan van de regering, wordt voorgelegd. Vervolgens wordt het voorstel in de Tweede en Eerste Kamer behandeld.
VOG
Om ervoor te zorgen dat de mensen die onderwijs geven geen risico vormen voor de veiligheid van kinderen, stimuleert staatssecretaris Paul daarnaast dat informele scholen een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) aanvragen voor hun vrijwilligers.