Maatregelen tegen ongewenste praktijken die seksuele en genderidentiteit aantasten
In Nederland is geen plaats voor zogenoemde conversiepraktijken om iemands seksuele en/of genderidentiteit te veranderen. Ministers Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) en Yeşilgöz-Zegerius (Justitie en Veiligheid) zetten zich met een pakket van maatregelen in om deze praktijken te voorkomen en tegen te gaan. Het kabinet staat voor een samenleving waarin alle mensen zich (sociaal) veilig voelen en de ruimte krijgen om te zijn wie ze willen zijn. Met nieuwe stappen zet het kabinet in op een cultuurverandering bij die individuen en partijen die zich nu nog inlaten met conversiepraktijken.
Uit eerder onderzoek Voor de verandering van Bureau Beke bleek dat conversiepraktijken in Nederland veelal in (besloten) religieuze kring plaatsvinden. Het kabinet neemt een aantal aanvullende maatregelen naar aanleiding van een verkenning door Regioplan en de Vrije Universiteit Amsterdam naar mogelijke maatregelen die de overheid kan inzetten om conversiepraktijken een fenomeen uit het verleden te laten worden.
Minister Dijkgraaf: ‘Dergelijke praktijken past niet binnen deze samenleving. Iedereen moet de ruimte hebben om zichzelf te ontwikkelen, zonder beperkingen.’
Minister Yeşilgöz-Zegerius in aanvulling daarop: ‘Door duidelijk de norm te stellen en door veilige plekken om hierover te spreken, weten slachtoffers dat ze hulp kunnen krijgen en aangifte kunnen doen. Het is onverteerbaar als je onder zware druk gedwongen wordt te ontkennen wie je bent.’
Strafbaar stellen van conversiepraktijken
Uit de verkenning blijkt dat het wettelijk verbieden van de conversiepraktijken een steun in de rug kan zijn voor mensen die conversiepraktijken hebben ondergaan. Het strafbaar stellen van deze praktijken, steunt slachtoffers en maakt helder dat dergelijke praktijken niet worden getolereerd. Voor een dergelijke wettelijke basis is er door verschillende partijen in de Kamer aangekondigd om te komen met een initiatiefwetsvoorstel. Het kabinet kijkt met interesse uit naar dit voorstel.
Veilige schoolomgeving
De schoolomgeving moet een veilige omgeving zijn. Alleen dan kunnen leerlingen zich ten volle ontwikkelen. Om deze veilige school te creëren en te bevorderen worden de opdrachten aan scholen verduidelijkt, denk hierbij aan het bijstellen van de kerndoelen en de wettelijke verplichting rondom burgerschap. Daarnaast is al eerder aangekondigd dat om de sociale veiligheid in het primair- en voortgezet onderwijs een aantal stappen genomen worden. Zo moet de lat verder omhoog ten aanzien van de sociale veiligheid zodat alle leerlingen en leraren zich vrij en veilig voelen. Komt er betere hulp en nazorg voor leerlingen en ouders als het onverhoopt toch niet goed loopt. En waar het nodig is zal er eerder en steviger ingegrepen worden.
Geestelijk verzorgers
Daarnaast laat de verkenning zien dat gesprekken met onafhankelijke geestelijk verzorgers een welkome ondersteuning kunnen zijn voor lhbtiq+ personen. De onafhankelijke geestelijk verzorgers kunnen hulp bieden bij de vragen die er bij lhbtiq+ personen leven over seksuele, gender en levensbeschouwelijke identiteit, en deze met elkaar in overeenstemming brengen.
Financiële consequenties
Bij de verkenning is gekeken naar de mogelijkheden om de ANBI-status of subsidies in te trekken als de aanvragende organisaties conversiepraktijken aanbieden te weigeren. Op dit moment is dat niet mogelijk omdat de Belastingdienst niet enkel vanwege mogelijke conversiepraktijken een ANBI-status in kan trekken. Staatssecretaris Van Rij van Fiscaliteit en Belastingdienst heeft eerder een adviescommissie ingesteld die onderzocht heeft welke veranderingen in de regels voor ANBI’s en het toezicht hierop ervoor kunnen zorgen dat deze instellingen gedrag vertonen dat past bij algemeen gangbare waarden en normen. De staatssecretaris zal hier in het najaar inhoudelijk op reageren.