Wat kan ik doen als de overheid te laat beslist over mijn aanvraag of bezwaar?

De overheid moet op tijd een beslissing nemen op uw aanvraag of bezwaar. Vaak heeft u recht op een dwangsom als de overheid niet op tijd beslist. Ook kunt u via de rechter een besluit afdwingen.

Overheid moet binnen een termijn besluit nemen

De overheid moet binnen een vastgestelde periode een beslissing nemen over uw aanvraag. Deze periode heet de beslistermijn.

Beslistermijn is afhankelijk van gevraagd besluit

Voor sommige aanvragen ligt de beslistermijn vast in de wet. Is er geen wettelijke termijn voor uw aanvraag? Dan geldt een 'redelijke termijn'. Wat redelijk is, hangt af van de soort beslissing en hoe ingewikkeld de aanvraag of het bezwaar is. Een redelijke termijn kan variëren van enkele weken tot enkele maanden. De overheid moet in ieder geval binnen 8 weken een besluit nemen of een nieuwe beslistermijn bekendmaken.

Beslistermijn voor bezwaren is vaak 6 weken

Een voorbeeld van een bezwaar is een bezwaar tegen de hoogte van een subsidie. Er is een wettelijke termijn waarin de overheid op uw bezwaar moet reageren. In de meeste gevallen is dit 6 weken.

Soms langere beslistermijn

Bij inschakeling van een bezwaarschriftenadviescommissie is dit meestal 12 weken. Op grond van bijzondere wetgeving gelden soms andere termijnen.

Overheid mag beslistermijn verlengen met 6 weken

De beslistermijn kan in de meeste gevallen verlengd worden met maximaal 6 weken. Dit kan als de overheid meer informatie nodig heeft, bijvoorbeeld van een buitenlandse instantie. De overheid moet u hierover informeren.

Recht op dwangsom als overheid niet op tijd besluit

Beslist de overheid niet op tijd? Dan heeft u recht op een dwangsom. Dit is een geldbedrag. Voordat u recht heeft op een dwangsom moet u de overheid in gebreke stellen. Dit is een brief waarin u aangeeft dat de beslistermijn is verstreken.

Stuur formulier ingebrekestelling naar overheidsorganisatie

Dit kan op de volgende manier:

• download het formulier ingebrekestelling;
• print de brief uit en vul de gegevens in;
• stuur de brief naar de overheidsinstantie waar de aanvraag of het bezwaarschrift in behandeling is.

Dwangsom gaat lopen als overheid niet binnen 2 weken beslist

De overheid heeft dan 2 weken de tijd om alsnog een beslissing te nemen. Gebeurt dat niet, dan gaat de dwangsom automatisch lopen. Ook kunt u een besluit afdwingen via de rechter door direct beroep in te stellen.

Bij Woo-verzoek kan rechter dwangsom opleggen

Ook als de overheid te laat beslist op uw verzoek op grond van de Wet open overheid (Woo), kunt u soms een dwangsom krijgen. U moet dan eerst de overheid in gebreke stellen. Als de overheid daarna niet binnen 2 weken op uw Woo-verzoek beslist, kunt u een beroep niet tijdig beslissen instellen bij de rechtbank. De rechter bepaalt dan of de overheidsorganisatie u een dwangsom moet betalen.

Hoogte dwangsom afhankelijk van duur vertraging

De hoogte van de dwangsom is afhankelijk van de duur van de vertraging. Als de dwangsom gaat lopen gelden de volgende bedragen:

• € 23 per dag voor de eerste 2 weken;
• € 35 per dag voor de volgende 2 weken;
• € 45 per dag voor de overige dagen.

De dwangsom loopt uiterlijk 42 dagen en bedraagt maximaal € 1.442.

Direct beroep instellen na dwangsom

Vanaf het moment dat de dwangsom gaat lopen kunt u ook direct beroep instellen bij de rechter. Het is niet nodig om eerst bezwaar te maken bij de overheidsinstelling die moet beslissen. Verklaart de rechtbank uw beroep gegrond? Dan moet de overheidsinstelling binnen 2 weken alsnog beslissen.

Uitzonderingen op dwangsom bij besluiten Belastingdienst/Toeslagen

Bij de aanvraag van toeslagen, zoals kinderopvangtoeslag of huurtoeslag, heeft u niet altijd recht op een dwangsom. U heeft hier alleen recht op als de toeslag definitief toegekend wordt. Dit geldt ook voor bezwaarschriften daarop.

Krijgt u een voorlopige toeslag? Dan geldt de dwangsomregeling niet. Ook niet voor bezwaarschriften daarop. Hoe u aanspraak maakt op een dwangsom bij de Belastingdienst leest u op de website van de Belastingdienst.