Vernieuwen curriculum primair onderwijs en voortgezet onderwijs

Het curriculum in onderwijsdoelen

Het curriculum is het onderwijsprogramma en wordt beschreven in onderwijsdoelen. Deze onderwijsdoelen bestaan uit:

• kerndoelen voor het po en de onderbouw (eerste jaren) van het vo;
• eindtermen voor de bovenbouw van het vo;
• referentiekader taal en rekenen.

Scholen gebruiken deze onderwijsdoelen als basis voor hun dagelijkse onderwijs.

Aanpassen curriculum nodig in veranderende samenleving

De samenleving, de arbeidsmarkt en het vervolgonderwijs veranderen steeds. Het onderwijs moet aansluiten op deze veranderingen. Sinds 2006 zijn de meeste onderwijsdoelen hetzelfde gebleven. Aanpassing is dus nodig. Dat heeft gevolgen voor iedereen in de school. 

De kerndoelen voor het po en de onderbouw van het vo worden aangepast. Ook de eindtermen voor de bovenbouw van het vo. Hierdoor wordt de aansluiting van po naar vo verbeterd. Een eindterm beschrijft de kennis en ervaring die een leerling aan het eind van iedere vo-school moet hebben.

Aanpassing kerndoelen

Kerndoelen zijn de wettelijke doelen om te leren op school. Het zijn beschrijvingen van de onderwijsinhouden. De kerndoelen zijn nu nog niet duidelijk genoeg. Door dit duidelijker te maken kan er op school beter les gegeven worden. 

De kerndoelen voor het basisonderwijs, speciaal (basis)onderwijs en de onderbouw van het voortgezet (speciaal) onderwijs zijn uit 2006. Deze moeten dus vernieuwd worden. Stichting Leerplan Ontwikkeling (SLO) past de kerndoelen Nederlands en rekenen-wiskunde aan. Dit doet SLO samen met leraren, experts, wetenschappers en andere organisaties.

Nieuwe kerndoelen voor Nederlands en rekenen-wiskunde

De eerste conceptkerndoelen zijn klaar en zijn in april 2025 aangeboden aan de Tweede Kamer. Dit zijn de kerndoelen voor de leergebieden Nederlands en rekenen en wiskunde. De doelen zijn nog ‘conceptkerndoelen’ totdat ze in de wet zijn opgenomen. Dit zal naar verwachting per 1 augustus 2026 gebeuren.

Reageer op Besluit vernieuwde kerndoelen Nederlands en rekenen en wiskunde

U kunt tot 29 mei 2025 reageren op dit besluit waarin de nieuwe kerndoelen zijn vastgelegd voor Nederlands en rekenen en wiskunde. De kerndoelen gelden voor leerlingen in het (speciaal) basisonderwijs, het voortgezet onderwijs en het (voortgezet) speciaal onderwijs.

Nieuwe kerndoelen voor burgerschap en digitale geletterdheid

Digitale ervaring (geletterdheid) en burgerschap zijn heel belangrijk in de samenleving. Deze komen dan ook in aangepaste onderwijsdoelen terug. SLO is deze nieuwe kerndoelen voor burgerschap en digitale geletterdheid aan het ontwikkelen. Deze kerndoelen staan nu nog niet in het curriculum. De conceptkerndoelen zijn in maart 2024 aangeboden. Op dit moment worden ze uitgeprobeerd op scholen. Medio 2025 worden de kerndoelen aangescherpt en wordt het nieuwe pakket aangeboden aan de Tweede Kamer. 

Vernieuwing andere kerndoelen

Ook de kerndoelen andere moderne vreemde talen, mens en maatschappij, mens en natuur, bewegen en sport, en kunst en cultuur worden vernieuwd. De conceptkerndoelen zijn in november 2024 aangeboden aan het ministerie van OCW. Vanaf januari 2025 worden deze kerndoelen in de scholen getoetst. Eind 2025 worden de kerndoelen aangescherpt en wordt het nieuwe pakket aangeboden aan de Tweede Kamer. 

Aan de slag met nieuwe kerndoelen

Het kabinet werkt samen met vertegenwoordigers van het onderwijs aan een plan om de kwaliteit van het primair en voortgezet onderwijs verder te versterken. Met dit plan krijgen scholen ook meer duidelijkheid over wanneer en hoe de nieuwe kerndoelen de komende jaren worden ingevoerd in het primair en voortgezet onderwijs. Het plan wordt naar verwachting voor de zomer van 2025 bekendgemaakt. Maar ook voor die tijd kunnen scholen al met de nieuwe kerndoelen voor Nederlands en rekenen en wiskunde aan de slag. Hiervoor is een document opgesteld met informatie, tips en praktische hulpmiddelen om direct te starten.

Aanpassing eindtermen bovenbouw vo

Een eindterm beschrijft de kennis, vaardigheden en ervaringen die een leerling aan het eind van iedere vo-school moet hebben. In 2022 is de aanpassing van eindtermen begonnen. SLO is gestart met de vakken Nederlands, alle andere talen, wiskunde, maatschappijleer en de natuurwetenschappelijke vakken. Deze zijn inmiddels bijna allemaal in concept opgeleverd. Op het platform actualisatie examenprogramma’s staat de voortgang van de vakken:

• Nederlands;
• wiskunde;
• moderne vreemde talen;
• maatschappijleer;
• natuurwetenschappelijke vakken;
• Fries;
• Klassieke talen.

Aanpassen referentiekaders taal en rekenen

De referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen bepalen wat leerlingen in po, vo en mbo moeten kennen en kunnen als het om taal en rekenen gaat. Alle referentieniveaus samen vormen het referentiekader taal en rekenen. Ook dit referentiekader moet worden aangepast. Er is nog niet besloten wat er precies met het referentiekader moet gebeuren. SLO adviseert hierover als de nieuwe conceptkerndoelen Nederlands en rekenen-wiskunde klaar zijn en als de eindtermen voor Nederlands en wiskunde klaar zijn.

Taken van de wetenschappelijke Curriculumcommissie

De wetenschappelijke Curriculumcommissie geeft de minister en de Tweede Kamer onafhankelijk advies over de aanpassing van het curriculum. Deze commissie is in 2020 op verzoek van de Tweede Kamer gestart.

Deze commissie heeft tot eind 2024 een aantal adviezen gegeven en verdiepende studies uitgevoerd. De publiekssamenvattingen van deze adviezen en verdiepende studies zijn via de links hieronder te lezen:

• Tussenadvies 1 'Kaders voor de toekomst' 
• Tussenadvies 2 'Doel en ruimte'
• Tussenadvies 3 'Examenprogramma's in perspectief'
• Tussenadvies 4 'Structuur en regelmaat'
• Verdiepende studie 'Kaders voor kansen'
• Verdiepende studie 'Samenhang in het curriculum'
• Tussenadvies 5: A ‘Kerndoelen in ontwikkeling’ en B ‘Curriculumonderhoud organiseren’
• Tussenadvies 5C: Kerndoelen in ontwikkeling. Reflecties op de leergebieden Burgerschap en Digitale geletterdheid

Eind 2024 heeft de commissie een eindadvies gegeven. Dat advies gaat ook over de eerste concepteindtermen. Alle adviezen worden meegenomen bij het aanpassen van het curriculum.