Denk mee over studeren en kennisontwikkeling in 2040
Hoe leer je als student in 2040? Hoe wordt kennis dan ontwikkeld? Wat wordt er in de toekomst verwacht van mbo-scholen, hogescholen, universiteiten en de wetenschap? Waar hebben maatschappij en arbeidsmarkt dan behoefte aan? Deze vragen gaat de Toekomstverkenning middelbaar beroepsonderwijs, hoger onderwijs en wetenschap beantwoorden. Zo kan worden beoordeeld wat er moet veranderen. Iedereen is uitgenodigd om mee te denken. Voor de zomer stuurt minister Dijkgraaf (OCW) de uitkomsten van de Toekomstverkenning naar de Tweede Kamer.
Minister Dijkgraaf: “Het vervolgonderwijs en de wetenschap in Nederland staan goed op de kaart. Toch moeten we grondig kijken of ze nog goed aansluiten bij de toekomstige behoeftes van de maatschappij. Het is tijd dat we met elkaar kritisch nadenken over het onderwijs en de wetenschap. Wat gaat goed? En wat zouden we moeten veranderen? Door deze vragen te beantwoorden zijn we voorbereid op veranderingen en kunnen we met vertrouwen de toekomst tegemoet gaan.”
Grenzen vervagen, banen veranderen
Vorig jaar kondigde minister Dijkgraaf de Toekomstverkenning aan om te komen tot een toekomstbestendig stelsel voor het mbo, het hoger onderwijs en de wetenschap. Een stelsel dat aansluit op de vraag van de student, de arbeidsmarkt en de samenleving in 2040.
Om tijdig fundamentele keuzes te kunnen maken is het noodzakelijk om nu goed na te denken over de impact van trends op dit stelsel. Trends als internationalisering, migratie en vergrijzing, de klimaattransitie en een studentenpopulatie met een steeds diversere achtergrond. En ook technologische veranderingen als kunstmatige intelligentie en digitalisering zijn van invloed.
De Toekomstverkenning richt zich concreet op onder meer de inrichting van het stelsel van mbo en hoger onderwijs (met het onderscheid tussen theoretisch en praktijkgericht onderwijs) en de manier waarop er kan worden bijgedragen aan maatschappelijke opgaven. Verder komen vraagstukken aan de orde rond de overdracht van kennis, leven lang ontwikkelen, bekostiging en wetgeving. Ook wordt besproken hoe we onze vooraanstaande internationale kennispositie kunnen behouden en tegelijkertijd zorgen voor een stevige worteling van het hoger onderwijs en onderzoek in de regio.
Iedereen kan meedenken
De Toekomstverkenning schetst diverse perspectieven voor de verdere ontwikkeling van het stelsel. Daarbij zal er veel aandacht zijn voor de samenhang tussen mbo, het hoger onderwijs en onderzoek. Minister Dijkgraaf denkt over het vervolgonderwijs niet als een hiërarchische ‘ladder’, maar ziet het mbo, hbo en wo naast elkaar als in een waaier.
Hij nodigt iedereen uit om een bijdrage te leveren: “Iedereen met ideeën, interesse en een warm hart voor vervolgonderwijs en wetenschap kan meedenken. Ik wil mensen oproepen om hun expertise en creativiteit in te zetten en ook te denken buiten de gebaande paden. Met zo’n open gesprek ontstaat er ruimte voor oplossingen. Zo geven we samen vorm aan een duurzaam en toekomstbestendig stelsel. Dat is essentieel voor Nederland als kennisland.”
In maart zijn er door het hele land vier grote bijeenkomsten. Geïnteresseerden kunnen zich aanmelden op: toekomstvanonderwijsenwetenschap.nl. Daar is ook extra informatie te vinden. Op basis van de ideeën en inzichten wordt een eindrapport geschreven. De Tweede Kamer ontvangt dat rapport vóór de zomer. Minister Dijkgraaf reageert daar vervolgens dit najaar op.