Grensdetentie

In het Justitieel Centrum Schiphol verblijven vreemdelingen die aan de grens zijn geweigerd en nog niet kunnen terugkeren of een asielprocedure doorlopen. Een vreemdeling wordt aan de grens geweigerd:

• zonder geldig reisdocument;
• zonder visum, terwijl een visum wel nodig is;
• zonder dat er sprake is van vrije termijn;
• zonder verblijfsvergunning aankomt;
• als de vreemdeling een gevaar is voor de openbare orde of de nationale veiligheid. 

Voldoet een vreemdeling niet aan de toegangsvoorwaarden? Dan wordt de toegang tot Nederland en het Schengengebied geweigerd. Grensdetentie is dan de enige manier om te voorkomen dat een vreemdeling toch toegang tot Nederland krijgt. Grensdetentie is mogelijk op 3 locaties:

• Justitieel Complex Schiphol  
• Justitieel Complex Zeist
• detentiecentrum Rotterdam

Vaak kan een vreemdeling snel weer terug naar het land van herkomst. Luchtvaartmaatschappijen zijn verplicht geweigerde vreemdelingen mee terug te nemen zonder extra kosten.

Asielaanvraag indienen aan de grens

Het komt soms voor dat vreemdelingen die aan de grens worden geweigerd, asiel aanvragen. Meestal is binnen 2 weken bekend of de vreemdeling in Nederland mag blijven. De vreemdeling kan daarna in beroep bij de rechter. Tijdens dat beroep blijft hij in grensdetentie. Als de rechter het eens is met de beslissing van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), volgt de terugkeerprocedure.

Overplaatsing naar een asielzoekerscentrum

Is verder onderzoek bij de asielprocedure nodig? Dan gaat de vreemdeling naar een (open) asielzoekerscentrum van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). Vanuit dit centrum doorloopt de vreemdeling de rest van de asielprocedure.

Onderzoek bij gezinnen met minderjarige kinderen aan de grens

Gezinnen met kinderen jonger dan 18 jaar die op een luchthaven aankomen en asiel aanvragen, krijgen meteen aan de grens een onderzoek. Dit is vanwege de kwetsbaarheid van kinderen en om hen niet te lang vast te houden. Dit grensonderzoek (grensscreening) geldt voor alle gezinnen met minderjarige kinderen die niet voldoen aan de toegangsvoorwaarden tot Nederland en die asiel aanvragen aan de grens.

Heeft niemand van de gezinsleden een crimineel verleden? Dan gaat het gezin meteen naar een open asielzoekerscentrum.  Hier doorlopen de gezinsleden de asielprocedure.

De toegang kan wel geweigerd worden als er risico’s zijn voor het kind of als er meer onderzoek naar de volwassene moet worden gedaan. Bijvoorbeeld bij een ongeloofwaardige familieband, vermoedens van mensensmokkel, kinderontvoering of een crimineel verleden.

De kleine groep gezinnen die niet meteen de open asielprocedure start, komt in de gesloten gezinsvoorziening (GGv) in Zeist.

Risico’s voor kinderen en kwetsbare vreemdelingen

Is er een situatie waarin men denkt dat er een risico is voor het kind? Bijvoorbeeld bij verdenking van mensenhandel of kinderontvoering. Dan kan de voogdij-instelling Nidos het kind bij een pleeggezin plaatsen. De volwassene wordt of volwassenen worden dan in grensdetentie geplaatst.

Ook kwetsbare vreemdelingen (bijvoorbeeld zieke vreemdelingen of slachtoffers van ernstige vormen van geweld) kunnen direct doorgeplaatst worden naar een open asielzoekerscentrum.