Ioniserende straling of radioactieve straling
Ioniserende straling is de verzamelnaam voor straling met hoge energie. Dit wordt in de volksmond ook wel radioactieve straling genoemd. Deze straling bereikt ons vanuit de ruimte, wordt uitgezonden door radioactieve stoffen, of kan kunstmatig worden geproduceerd. Denk dan bijvoorbeeld aan de straling bij een röntgenfoto of bij de productie van kernenergie.
Toezicht
Te veel blootstelling aan ioniserende straling kan schadelijke effecten hebben voor mensen. Verschillende inspectiediensten houden daarom toezicht op het gebruik van ioniserende straling. Elke dienst heeft zijn eigen taken en aandachtspunten:
- De ANVS houdt toezicht op bedrijven die met radioactieve stoffen werken en op het vervoer van radioactieve stoffen. De ANVS wil voorkomen dat radioactieve (afval)stoffen in het milieu terechtkomen. Inspecteurs van de ANVS controleren lozingen en meten de hoeveelheid straling die vrijkomt.
- De Nederlandse Arbeidsinspectie houdt toezicht op het gebruik van ioniserende straling in werksituaties. Ziet een inspecteur een overtreding bij een bedrijf? Dan geeft hij aan wat het bedrijf moet doen en binnen welke termijn. Bij ernstige of herhaaldelijke overtredingen maakt de inspecteur direct proces-verbaal op. Als medewerkers te veel gevaar lopen kan de inspecteur het werk stilleggen.
- De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) houdt toezicht op de veiligheid en de kwaliteit van zorg, geneesmiddelen en medische producten. De IGZ houdt zich onder meer bezig met onderzoek naar de bescherming tegen de nadelige effecten van straling.
Stralingsniveau in Nederland meten
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) meet dag en nacht het stralingsniveau. Dit doet zij op meer dan 150 plaatsen in Nederland. Als een meetwaarde omhoog gaat, gaat er bij het RIVM automatisch een waarschuwing af. De waarschuwingsdrempel ligt net boven de waardes die van nature voorkomen in Nederland. In geval van een waarschuwing onderzoekt het RIVM de oorzaak van die overschrijding. De actuele metingen van de meetposten staan op de website van het RIVM. Daar kunt u zien of de meetwaardes normaal of verhoogd zijn.