Financiële positie
De staat vindt het belangrijk dat een deelneming voldoende (toegang tot) financiële middelen heeft om zowel nu als in de toekomst haar taken uit te kunnen voeren. Daarnaast moet een deelneming de financiële waarde houden die de onderneming voor de staat vertegenwoordigt. Om deze doelen te bereiken is een efficiënte (financiële) bedrijfsvoering, voldoende rendement en een gezonde balans nodig.
Met nieuwe indicatoren beter inzicht in financiële positie
In de Nota Deelnemingenbeleid 2022 zijn nieuwe financiële indicatoren met bijbehorende doelstellingen geïntroduceerd. Deze nieuwe indicatoren moeten ervoor zorgen dat de staat als aandeelhouder een beter inzicht krijgt van de financiële positie van deelnemingen. De indicatoren vervangen het voormalige normrendement als standaard.
De staat wil voor iedere deelneming passende indicatoren gebruiken. Bij elke deelneming kijkt de staat welke indicatoren aansluiten bij de soort onderneming en de sector waarin de deelneming actief is. De indicatoren kijken naar het rendement, hoe de deelneming operationeel presteert en naar de balanspositie. Op elk van deze onderwerpen wordt ten minste één indicator en een bijbehorende doelstelling afgesproken.
Het doel in 2023 was om bij 5 deelnemingen de indicatoren en bijbehorende doelstellingen vast te stellen. Eind 2023 is dit bij 4 deelnemingen gelukt: BNG Bank, Holland Casino, Invest-NL en NWB Bank. In 2024 is het doel om met 6 deelnemingen nieuwe afspraken te maken. Dit is per 1 juli bij 1 deelneming gelukt.
Financiële positie bij deelnemingen met minderheidsbelang
Bij sommige deelnemingen is de staat een minderheidsaandeelhouder. De staat heeft daardoor maar een beperkte invloed op het beleid van de financiële positie bij de deelneming. Deze indicator geldt daarom niet voor Air France-KLM, KLM en Thales. Door middel van jaar-/kwartaalrapportages, de jaarrekening en vast terugkerende overleggen wordt de staat door deze deelnemingen goed op de hoogte gehouden.
Nieuwe financiële indicatoren bij staatsdeelnemingen
|
Deelneming |
Nieuwe financiële indicatoren |
|
BNG Bank |
ja |
|
COVRA |
nee |
|
FMO |
nee |
|
Gasunie |
nee |
|
Havenbedrijf Rotterdam |
nee |
|
Holland Casino |
ja |
|
Invest International |
ja |
|
Invest-NL |
nee |
|
Nederlandse Loterij |
nee |
|
NS |
nee |
|
NWB Bank |
ja |
|
Schiphol |
nee |
| Stedin | nee |
|
TenneT |
nee |
|
UCN / Urenco |
nee |
Prestaties van deelnemingen op indicatoren
Met iedere deelneming spreekt de staat af welke financiële indicatoren en meerjarige doelstellingen van toepassing zijn. De staat bekijkt vervolgens hoe de voortgang van de afspraken verloopt. Aan het eind van elk kalenderjaar stelt de staat vast welk percentage van de deelnemingen de afgesproken doelstellingen heeft gehaald. Dit wordt per onderwerp (rendement, operationele prestaties en de balanspositie) inzichtelijk gemaakt. Er komen daarom 3 uitkomstindicatoren waarop de staat monitort:
- rendementsnormen;
- balansnormen;
- operationele normen.
Als er afspraken zijn over meerdere indicatoren per onderwerp, dan neemt de staat dit in verhouding mee. De afspraken met de eerste deelnemingen over de nieuwe financiële indicatoren zijn eind 2023 gemaakt. Daarom rapporteert de staat pas over het kalenderjaar 2024 over de prestaties van deelnemingen.