China jaagt op kennis en goederen Nederlandse ruimtevaartsector

China probeert kennis en goederen uit de Nederlandse ruimtevaartsector te bemachtigen. Dat gebeurt waarschijnlijk deels buiten de exportrestricties om. Dit blijkt uit het vandaag verschenen jaarverslag van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) over 2022.

Volgens een analyse van de MIVD stijgt het aantal satellietlanceringen door China de komende jaren naar 100 per jaar. Hiermee bereidt het land de militaire capaciteit in de ruimte verder uit.

“Het gaat om draagraketten met intelligence, surveillance, reconnaissance- (ISR-) en communicatiesatellieten”, legt directeur MIVD generaal-majoor Jan Swillens uit. “Het gevolg is dat zij hierdoor een nadrukkelijk militair voordeel krijgen door een betere informatiepositie.”

Koploper

De Chinezen ontwikkelen hypermoderne kwantumcommunicatienetwerken in de ruimte met een wereldwijde dekking en willen hierin koploper worden. Swillens: “Deze kwantumcommunicatie is veel moeilijker of niet te intercepteren. Dat is voor China een groot militair voordeel.”

China heeft omvangrijke lijsten van technologische spionagebehoeften. Nederlandse (defensie)bedrijven en kennisinstellingen, zoals universiteiten en wetenschappers zijn op grote schaal doelwit van Chinese spionage. De MIVD heeft in 2022 verschillende Chinese pogingen om Nederlandse (militaire) technologie te bemachtigen voorkomen.

De MIVD heeft het afgelopen jaar verschillende Chinese pogingen onderzocht om buiten de exportrestricties om, militair relevante technologie te verwerven. Daarbij heeft de MIVD onder meer enkele coverbedrijven ontdekt, die hiervoor zijn gebruikt.

De MIVD heeft, waar nodig, maatregelen tegen zulke spionagepogingen genomen. Denk bijvoorbeeld aan gesprekken met (mogelijke) doelwitten, bijvoorbeeld bedrijven, om hen bewuster te maken en om hun beveiligingsmaatregelen te verbeteren.

Dominante positie

China bouwt hiermee snel aan een dominante positie op het gebied van militaire technologie. Het land ontwikkelt geavanceerde en hoogtechnologische wapens, waaronder verschillende typen antisatellietwapens. Ook de investeringen van China in (militaire toepassingen van) kunstmatige intelligentie en kwantumcomputers zijn groot. Nederland is voor China een aantrekkelijk spionagedoelwit, in het bijzonder op het gebied van de halfgeleiderindustrie, kwantumtechnologie, lucht- en ruimtevaart en maritieme industrie.  

China steelt wapenontwerpen en zendt talentvolle Chinese studenten en professionals naar Nederland en Europa om kennis te ‘halen’. De MIVD concludeert dat de dreiging die uitgaat van de Chinese militaire capaciteiten, groot is. De kans dat de Nederlandse krijgsmacht in aanraking met Chinese wapens komt, wordt steeds groter, mede omdat China deze systemen wereldwijd exporteert.

Cyber en privacy

De MIVD signaleert een niet aflatende stroom Chinese cyberaanvallen. “Een paar weken geleden hebben we nog ontdekt dat een Chinese hackersgroep probeerde binnen te dringen in het netwerk van de Nederlandse overheid”, zegt Swillens. “Wij zagen de aanval gelukkig op tijd.”

China probeert in Nederland ook persoonsgegevens te verwerven. Hierdoor is de privacy van Nederlandse burgers in het geding. De MIVD werkt samen met de AIVD om ook dit te voorkomen.

Verder beschrijft het jaarverslag de Russische aanval in Oekraïne, de internationale instabiliteit en de toegenomen aandacht voor digitale en economische veiligheid. De bedreiging van de open en vrije samenleving in Nederland en Europa neemt hierdoor toe. Dit vraagt steeds meer inspanningen van de MIVD.