Op grond kun je bouwen

Er is in Nederland een groot woningtekort. Er zijn veel nieuwe huizen nodig om het tekort in te lopen. Dat lukt alleen als de nieuwbouwproductie wordt opgevoerd. Hiervoor moeten alle seinen op groen staan: van voldoende locaties en plannen, via grondeigenaren en ontwikkelende partijen die tot realisatie overgaan tot partijen die kunnen en willen afnemen. Dit schrijft de interdepartementale ambtelijke werkgroep Woningbouw en Grond in hun eindrapport ‘Op grond kun je bouwen’. Het rapport is door de minister De Jonge aan de Tweede Kamer aangeboden.

Alleen bouwen is niet voldoende

Het rapport geeft een analyse van de knelpunten en maatregelen om woningbouw en de beschikbaarheid van grond te verbeteren. Langs 4 pijlers (de ruimte, de grond, de bouw en de afnemers) zijn de belangrijkste knelpunten in kaart gebracht. Oplossen van 1 knelpunt in het woningbouwproces, heeft geen zin als er verderop in de keten alsnog een nieuwe opstopping ontstaat. Er is niet 1 oplossing.

Oplossingsrichtingen

Voor iedere pijler wordt een oplossingsrichting gegeven in het rapport:

  • Ruimte: zorg voor voldoende locaties om te bouwen, neem dit ook mee in de nieuwe Nota Ruimte en monitor de voortgang van woningbouwplannen.  
  • Grond: gebruik de waardestijging van grond voor publieke doelen, maak het aanhouden van bouwgrond duurder en ondersteun gemeenten gericht bij aankoop van grond.
  • Bouw: stimuleer de bouw van woningen door gemeenten te belonen voor gerealiseerde woningen, dek tekorten van complexe projecten en ga als Rijk samenwerken met provincies, gemeenten en de markt in projecten van nationaal belang.
  • Afnemers: verbeter de investeringsruimte van woningcorporaties door huurinkomsten te verhogen, de verduurzaming financieel te ondersteunen en de bouw van sociale huur direct te ondersteunen.

In het rapport wordt dieper ingegaan op deze oplossingsrichtingen.

Het is aan de beoogde minister om deze aanbevelingen mee te nemen in de koers van het nieuwe kabinet.

Regie

Het Rijk herneemt de regie om het woningtekort terug te dringen. Actieve regie op de woningmarkt is niet nieuw en de gereedschapskist voor regie en sturing is al grotendeels beschikbaar. De werkgroep van het IBO adviseert om hier meer gebruik van te maken.