Wetsvoorstel vervolg loopbaan van oud-bewindspersonen naar Raad van State

De ministerraad heeft op voorstel van minister Bruins Slot van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties ingestemd met het wetsvoorstel regels gewezen bewindspersonen. In het wetsvoorstel staan regels over de adviesverplichting voor oud-bewindspersonen die binnen twee jaar na hun ambtsperiode aan de slag willen in het bedrijfsleven, het lobbyverbod en het draaideurverbod. Dit wetsvoorstel geeft meer duidelijkheid over de regels waar een bewindspersoon rekening mee moet houden als die zijn of haar loopbaan wil vervolgen. Dit is belangrijk omdat deskundige mensen uit de praktijk onmisbaar zijn. Aan de andere kant maakt dit wetsvoorstel ook duidelijk voor de samenleving dat dit zorgvuldig gaat. Het vertrouwen van burgers in de overheid is cruciaal voor het functioneren van onze democratische rechtsstaat.

Verplicht advies over nieuwe baan

Het wetsvoorstel bevat een afkoelperiode van twee jaar waarin oud-bewindspersonen verplicht worden advies te vragen of zij een nieuwe, betaalde functie als bestuurder of lobbyist mogen aanvaarden. Dit moet als een oud-bewindspersoon wil gaan werken in de private sector, bij een zorgverzekeraar of bij een uitvoerder van de Wet langdurige zorg (Wlz) ingeval de functie een beleidsterrein raakt waar de oud-bewindspersoon zich intensief mee heeft beziggehouden. 

Het onafhankelijke Adviescollege rechtspositie politieke ambtsdragers zal deze adviestaak uitvoeren. Het Adviescollege brengt dan uiterlijk binnen twee weken één van de volgende drie adviezen uit: ‘geen bezwaar’, ‘aanvaardbaar onder nadere voorwaarden’ of ‘onaanvaardbaar wegens (een te groot risico op) belangenverstrengeling’. Als de oud-bewindspersoon de betreffende baan accepteert, wordt het advies binnen twee weken gepubliceerd op de website van het Adviescollege.

Lobbyverbod

Tot november 2021 gold al dat voormalige bewindspersonen twee jaar lang niet mogen lobbyen bij het ministerie waarvoor de betreffende bewindspersoon verantwoordelijk was. Dit bestaande lobbyverbod is in november 2021 uitgebreid met beleidsterreinen die onder andere ministeries vallen en waarmee de bewindspersoon actieve bemoeienis had tijdens het ambt. Met dit nieuwe wetsvoorstel wordt het lobbyverbod ook wettelijk vastgelegd.

Draaideurverbod

Het draaideurverbod houdt in dat oud-bewindspersonen twee jaar lang niet bij het voormalige ministerie in dienst mogen treden. Ook mogen zij geen betaalde, commerciële opdrachten bij hun voormalige ministerie aannemen. Dit wetsvoorstel legt ook het draaideurverbod wettelijk vast.

De ministerraad heeft ermee ingestemd het wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State te zenden. De tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer.