Arbeidsvoorwaarden overheid

Werknemers bij de overheid hebben niet allemaal dezelfde arbeidsvoorwaarden. Het hangt af van waar ze werken, bijvoorbeeld bij een ministerie, de rechtbank of de provincie. Elke sector heeft een eigen arbeidsvoorwaardenregeling of een collectieve arbeidsovereenkomst (cao). En iedere sector onderhandelt over bijvoorbeeld het salaris, verlof en pensioen.

CAO Rijk voor rijksambtenaren

Voor ambtenaren met een arbeidsovereenkomst met de Staat der Nederlanden (het Rijk) geldt de CAO Rijk. Behalve voor lokale werknemers van Nederlandse ambassades in het buitenland, onderwijzend personeel op een Europese school, voor civiele experts en verkiezingswaarnemers.

Verschillende ambtenaren-cao’s

Gemeenten, provincies en waterschappen hebben allemaal verschillende arbeidsovereenkomsten voor ambtenaren die daar werken. Hetzelfde geldt voor politie, voor defensie, de rechterlijke macht en onderwijssectoren.

Werkgevers en vakbonden onderhandelen over arbeidsvoorwaarden

Werkgevers van de overheid onderhandelen met ambtenarenvakbonden over de arbeidsvoorwaarden in een sector. Bijvoorbeeld over het salaris (primaire arbeidsvoorwaarden) of over het aantal vakantiedagen en de pensioenregeling (secundaire arbeidsvoorwaarden).  Een cao geldt meestal voor een periode van 1 of 2 jaar. 

Belangen van overheidswerkgevers

De meeste overheidssectoren hebben een werkgeverskoepel. Zo is het Interprovinciaal overleg (IPO) de werkgeverskoepel voor de provincies. En de VNG is de werkgeverskoepel voor de gemeenten. Bij het Rijk sluiten ambtelijke vertegenwoordigers van de Staat der Nederlanden de cao af namens de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

De werkgeverskoepel komt op voor de belangen van alle werkgevers binnen een sector. Onder meer door namens de werkgevers te onderhandelen over de arbeidsvoorwaarden. 

De CAO Rijk is een ondernemings-cao: dat betekent dat er weinig mogelijkheden zijn om van de cao af te wijken.
 

Belangen van werknemers

De vakbonden behartigen de belangen van ambtenaren. De vakbonden voor ambtenaren zijn verenigd in de Samenwerkende Centrales van Overheidspersoneel (SCO). De grootste overkoepelende ambtenarenbonden zijn:

  • Algemene Centrale van Overheidspersoneel (ACOP);
  • Christelijke Centrale van Overheids- en Onderwijspersoneel (CCOOP);
  • Ambtenarencentrum (AC);
  • Centrale van Middelbare en Hogere Functionarissen bij Overheid, Onderwijs, Bedrijven en Instellingen (CMHF).

De onderhandelingen over de CAO Rijk worden gevoerd in het Sectoroverleg Rijk. Vakbonden die aan dit overleg deelnemen, zijn:

  • FNV
  • Ambtenarencentrum
  • CNV Connectief 
  • CMHF