Ik ben geregistreerd als donor. Wat gebeurt er na mijn overlijden?

U bent geregistreerd als donor van organen en weefsels. Of artsen uiteindelijk de organen van een overledene gebruiken voor transplantatie, hangt af van een aantal factoren. Bijvoorbeeld of de persoon in het ziekenhuis overleden is. En van de kwaliteit van de organen en weefsels.

Donatie na overlijden

Donatie vindt plaats na het overlijden. Voordat organen of weefsels verwijderd mogen worden voor donatie, moet een arts de dood van de patiënt vaststellen. De arts doet dat door vast te stellen dat de patiënt hersendood is of dat het hart en de bloedsomloop voor altijd gestopt zijn. Hersendood betekent dat iemand zijn hersenen dood zijn en nooit meer kunnen herstellen. Stilvallen van de bloedsomloop betekent dat het bloed niet meer door het lichaam kan stromen omdat het hart gestopt is met kloppen. 

Overlijdt iemand door een hartstilstand, dan volgt de arts het modelprotocol orgaan- en weefseldonatie. Bij hersenletsel volgt de arts het hersendoodprotocol. Op basis van dit protocol onderzoekt een arts of iemand hersendood is. Wilt u meer informatie over hersendood? Lees dan de 7 vragen en antwoorden over hersendood op de website van de Nederlandse Vereniging voor Neurologie.

Soorten organen en weefsels

Sommige organen en weefsels zijn geschikt voor transplantatie. Bij orgaandonatie gaat het om: hart, nieren, lever, longen, alvleesklier en darmen. Bij weefseldonatie zijn vooral geschikt: huid, botweefsel, oogweefsel, hartkleppen, bloedvaten en zenuwweefsel.

Informatie over de donatieprocedures vindt u op de website van de Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS).

Geen donor om medische redenen

In sommige gevallen kunt u om medische redenen geen donor zijn. Ook al heeft u zich geregistreerd in het Donorregister. Bijvoorbeeld als u ten tijde van overlijden:

• een bloedvergiftiging (sepsis) heeft, oogweefseldonatie is wel mogelijk;
• besmet bent met een bepaald virus. Kijk op de website transplantatiestichting.nl wat de criteria zijn voor orgaandonatie;

Als u binnen 6 maanden na het zetten van een tatoeage overlijdt, is er een risico op infecties. De arts besluit of de organen geschikt zijn voor transplantatie.

Orgaandonatie alleen bij overlijden in het ziekenhuis

Orgaandonatie is alleen mogelijk wanneer iemand in het ziekenhuis is overleden. De arts stelt de dood vast door vastgelegde regels en afspraken te volgen. Overlijdt een donor door hersenletsel, dan volgt de arts het hersendoodprotocol. Bij een hartstilstand geldt het modelprotocol orgaan- en weefseldonatie. De oorzaak van het overlijden bepaalt hoe de orgaandonatieprocedure verder verloopt. En welke organen daarna voor donatie geschikt kunnen zijn.

Organen hebben zuurstofrijk bloed nodig om geschikt te blijven voor transplantatie. In het ziekenhuis wordt de overleden donor kunstmatig beademd. Hierdoor blijft het hart kloppen en blijft zuurstofrijk bloed stromen.

Weefseldonatie kan vaak nog wel als iemand niet in het ziekenhuis overleden is.

Leeftijd voor orgaandonatie en weefseldonatie

Er is geen maximumleeftijd voor donatie. Het hart van een 80-jarige is niet meer geschikt voor donatie, maar deze persoon kan bijvoorbeeld nog wel huiddonor zijn.