Veiligheid op en rond het spoor

Veilig spoorwegovergangen oversteken

De Rijksoverheid en ProRail verbeteren de veiligheid van spoorwegovergangen. Alle publiek toegankelijke overwegen moeten uiterlijk in 2023 opgeheven of beveiligd zijn. Dat is het doel van het Programma voor Niet Actief Beveiligde Overwegen (NABO’s). Hierdoor worden overwegen veiliger en komt er een betere doorstroming voor treinen en het wegverkeer. Bijvoorbeeld:

• maatregelen waarbij afsluitbomen bij een overweg minder lang dicht zijn;
• wegbeheerders, zoals provincies en gemeenten, kunnen een overweg aanmelden voor aanpassingen op maat;
• aanstelling van een landelijk bemiddelaar overwegen. Deze persoon is verantwoordelijk voor een vlotte uitvoering van de afspraken.

Ook beveiligde overwegen kunnen soms veiliger. Maatregelen daarvoor staan in het Landelijk Verbeterprogramma Overwegen (LVO), dat loopt van 2014 tot 2028. Bijvoorbeeld:

• een extra middenberm aanleggen;
• flitspalen plaatsen vlakbij overgangen, om roekeloos verkeersgedrag tegen te gaan.

Nieuw spoorbeveiligingssysteem ERTMS

Het  Europese systeem European Rail Traffic Management System (ERTMS) beveiligt het spoor. ERTMS zorgt er onder andere voor dat een trein niet harder rijdt dan mag. Ook remt het systeem de trein automatisch af als dat nodig is. En kan een trein eenvoudiger van het ene  naar het andere land rijden zonder aan de grens te hoeven wisselen van beveiligingssysteem. ERTMS is op dit moment geïnstalleerd op de Betuweroute, HSL-Zuid, Hanzelijn en het traject Amsterdam-Utrecht en wordt geleidelijk verder ingevoerd.

Voorkomen dat trein voorbij een rood sein rijdt

Spoorbeveiligingssystemen voorkomen dat treinen doorrijden voorbij een zogenaamd stoptonend (“rood”) sein en harder rijden dan veilig en toegestaan is. De volgende maatregelen worden uitgevoerd in het stoptonend sein (STS)-verbeterprogramma:

• uitbreiding van het aantal installaties met  Automatische Trein Beïnvloeding Verbeterde versie (ATB-Vv). Dit systeem voor automatische treinbeïnvloeding vermindert de kans dat treinen voorbij  een stoptonend sein rijden.
• installatie van het waarschuwingssysteem ORBIT (Oogst RemcurveBewaking in Trein). Dit systeem waarschuwt de machinist als hij te snel naar een stoptonend sein toe rijdt.
• verzwaring van het remcriterium. Door die maatregel moet de machinist zwaarder remmen om te voorkomen dat het ATB-systeem ingrijpt, waardoor de kans dat de trein een stoptonend sein passeert kleiner wordt.

Voorkomen van zelfmoorden op het spoor

Elk jaar vinden ongeveer 200 zelfmoorden plaats op het spoor. ProRail ontwikkelde in samenwerking met vervoerders het programma 'Suïcidepreventie, afhandeling en nazorg op het spoor 2017-2021'. Dat bevat maatregelen om zelfmoorden zoveel mogelijk te voorkomen. Zoals het plaatsen van hekken, anti-loopmatten en schrikverlichting bij risicogebieden. En borden die verwijzen naar 113 Zelfmoordpreventie voor directe hulp.

Inspectie Leefomgeving en Transport houdt toezicht op veiligheid

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) houdt toezicht op de veiligheid van treinreizigers, het personeel en mensen die in de buurt van het spoor wonen en/of het spoor oversteken. Soms geeft de ILT een extra veiligheidswaarschuwing uit.

De ILT ziet ook toe op het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor. Dit vervoer moet voldoen aan de veiligheidseisen. De inspectie handhaaft de verplichte registratie van gevaarlijke stoffen. Door deze registratie kunnen hulpdiensten bij een incident binnen maximaal 15 minuten over deze informatie beschikken. Gebeurt er een ongeluk waarbij schadelijke stoffen vrijkomen? Dan zal de betreffende veiligheidsregio omwonenden hierover informeren via NL-Alert.