Wat is de NAVO?
De NAVO is een politieke en militaire samenwerking tussen 32 landen uit Europa en Noord-Amerika. De NAVO is in 1949 opgericht om te zorgen voor vrede en veiligheid in deze landen. Alle landen (bondgenoten) werken samen en beschermen elkaar.
NAVO is de afkorting van de ‘Noord-Atlantische Verdragsorganisatie’. In het Engels: North Atlantic Treaty Organization (NATO). Het hoofdkwartier zit in Brussel. Nederland is lid van de NAVO.
NAVO in 1 minuut
TESSEL: De NAVO, de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie.
Al sinds de oprichting in 1949 is Nederland lid.
Maar wat doet dit bondgenootschap eigenlijk?
En waarom is dit belangrijk voor Nederland?
Wij leggen het uit in één minuut.
(Beeldtitel: NAVO in 1 minuut.)
JESSICA: De NAVO is belangrijker dan ooit.
Vooral omdat de oorlog in Oekraïne een einde maakte
aan jarenlange vrede in Europa.
Daarom werken de 32 lidstaten samen
om elkaars vrijheid en veiligheid te garanderen.
Dat doen ze met militaire en politieke middelen.
De belangrijkste afspraak daarbij is artikel vijf:
Een aanval op één is een aanval op allen.
Je hebt het vast weleens gehoord.
De NAVO staat voor samenwerking.
Door onderling met elkaar te praten, en met landen buiten de NAVO,
proberen we conflicten te voorkomen of deze zonder geweld op te lossen.
Lid zijn is een belangrijke investering in onze veiligheid,
want samen staan we sterker.
Wil je meer weten? Ga naar: rijksoverheid.nl/navo.
Oprichting van de NAVO
Kort na de Tweede Wereldoorlog richtten 12 landen de NAVO op. Nederland was 1 van de oprichters die op 4 april 1949 het NAVO-verdrag (het Noord-Atlantisch Verdrag) tekenden. Na die tijd besloten nog 20 landen om lid te worden van de NAVO. Zoals een aantal Oost-Europese landen die tijdens de Koude Oorlog nog onderdrukt werden door de Sovjet-Unie. Na hun onafhankelijkheid werden zij lid van de NAVO om sterker te staan tegenover Rusland. Sinds de toetreding van Finland in 2023 en Zweden in 2024 telt de NAVO nu 32 landen.
Doel van de NAVO is vrede en veiligheid
De NAVO is opgericht om de vrede te bewaren en de veiligheid van de leden te beschermen. Dat doet de NAVO vanuit waarden die alle bondgenoten belangrijk vinden. Zoals vrijheid, democratie en mensenrechten. De NAVO heeft 3 belangrijke taken:
- afschrikken van vijanden en verdedigen van het NAVO-grondgebied;
- voorkomen en onder controle houden van crises;
- samenwerken op het gebied van veiligheid.
NAVO-landen beschermen elkaar
De belangrijkste afspraak van de NAVO-landen is: een aanval op 1, is een aanval op iedereen. Dit staat in artikel 5 van het NAVO-verdrag. Bondgenoten helpen elkaar dus wanneer een van de landen wordt aangevallen. Artikel 5 is tot nu toe 1 keer geactiveerd. Dit was na de terroristische aanslagen in de Verenigde Staten op 11 september 2001. Met steun van bondgenoten begonnen de Verenigde Staten en Groot-Brittannië toen een militaire operatie om terrorisme in Afghanistan tegen te gaan.
Gezamenlijke verdediging
Om de veiligheid van de bondgenoten zo goed mogelijk te beschermen, werken de NAVO-landen nauw samen. Zo heeft de NAVO gezamenlijke verdedigingsplannen. De krijgsmachten van NAVO-landen oefenen ook vaak samen. En landen stellen militaire capaciteiten beschikbaar aan de NAVO. Bijvoorbeeld schepen, vliegtuigen en landmachteenheden.