Warner ten Kate, officier van justitie, over de aanpak van mensenhandel

Als officier van justitie probeer je de samenleving wat rechtvaardiger te maken.
En bij mensenhandel gaat het om mensen van vlees en bloed die slachtoffer worden van een bepaalde vorm van criminaliteit. Dus je zet mensen onder druk, bijvoorbeeld je mishandelt ze, of mishandelt ze op een geestelijke manierof je maakt ze slachtoffer van een loverboy. En dan verdien je er geld aan.
En daarom is het ook zo'n lage vorm van criminaliteit. En moet het met kracht worden bestreden.
De vervolging van daders van mensenhandel is vaak heel ingewikkeld. Allereerst moet het slachtoffer natuurlijk goed worden gehoord. En soms wil het slachtoffer ook niks verklaren en dan zul je op een andere manier je bewijs bij elkaar moeten sprokkelen. En als je dan het dossier hebt samengesteld, dan moet je daarmee naar de zitting toe. En dan zie je ook vaak dat die zaken behoorlijk lang duren.
We zijn nu in de zittingszaal. En ik zal laten zien waar iedereen zit.
Hier zit de rechtbank.
Hier zit de officier van justitie.
Hier zit de verdachte.
Hier zit zijn advocaat.
Hier kan het slachtoffer zitten die bijvoorbeeld een vordering als benadeelde partij indient. Dus als hij een schadevergoeding wil hebben.
En achterin de zaal zit het publiek.
Hier in Zwolle hebben we het Expertisecentrum Mensenhandel en Mensensmokkel. Dat is een samenwerkingsverband onder leiding van de politie. Maar daar zitten in: de Koninklijke Marechaussee de Immigratie en Naturalisatie Dienst en de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Die werken hier samen en krijgen uit die vier organisaties allemaal signalen.En dan kijken ze of daar een zaak uit voort kan komen.
Heel veel mensen denken: "Ze kiezen er toch zelf voor?" "En als ze er uit willen stappen, dan stoppen ze toch met dat werk?" Maar zo eenvoudig ligt dat natuurlijk niet. Stel je komt uit Afrika. En je steekt met een bootje de Middellandse Zee over. En je komt hier uiteindelijk in Nederland terecht. Dan heb je in Afrika al heel veel schuld moeten aangaan. En dan kom je in Nederland en dan moet je dat geld terugbetalen.
Doe je dat niet? Dan word je bedreigd. Of je familie wordt bedreigd. Dus je kunt er niet zomaar uitstappen. Dat soort dilemma's worden vaak niet begrepen. En daarom moet er natuurlijk altijd hele goede voorlichting komen over dit onderwerp. Zodat iedereen het wel begrijpt waarom mensen er toch in stappen. En dat er geen sprake is van een vrijwillige keuze.