Misbruik van economische machtspositie

Voorbeelden misbruik van economische machtspositie

Voorbeelden van misbruik van een economische machtspositie zijn:

• te hoge prijzen vragen voor (nieuwe) producten of diensten;
• koppelverkoop van producten of diensten. Iemand koopt bijvoorbeeld een beleggingsproduct en moet daarbij ook een verzekering afsluiten;
• prijs van producten onder de kostprijs verlagen, om zo een concurrent of nieuwkomer van de markt te verdringen;
• aan bepaalde bedrijven geen producten verkopen;
• bij inkoopmacht een leverancier dwingen niet aan een andere klant te leveren. Om zo die andere klant uit de markt te dringen.

ACM onderzoekt bedrijven met economische machtspositie

Of een bedrijf een economische machtspositie heeft, hangt af van de markt waar het om gaat. En hoeveel macht het bedrijf op deze markt heeft.

Dit onderzoekt de ACM. Blijkt dat het bedrijf een marktaandeel heeft van meer dan 50%? Dan kan er sprake zijn van een economische machtspositie. Maar ook bij kleinere marktaandelen is een economische machtspositie mogelijk.

Gevolgen van machtsmisbruik

Maakt een bedrijf misbruik van een economische machtspositie? Dan heeft dit gevolgen voor dit bedrijf, zijn concurrenten en consumenten. Andere bedrijven kunnen niet of minder goed met dat bedrijf concurreren. Daardoor betalen consumenten te veel of hebben zij minder keus.

Stelt de ACM een overtreding vast? Dan kan zij het bedrijf een boete opleggen. Benadeelde partijen kunnen in aanmerking komen voor een schadevergoeding, die de overtreder moet betalen.

Samen inkopen soms toegestaan

Bedrijven mogen samen producten inkopen, als zij:

• een groot deel van hun totale kosten delen door samen in te kopen;
• verplicht zijn om via een inkoopcombinatie in te kopen.

Is er een duidelijke aanwijzing dat een afnemer misbruik maakt van zijn economische machtspositie of het kartelverbod overtreedt? Dan stelt de ACM een onderzoek in. 

Vrijwillige gedragscode inkoop

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) onderzoekt of misbruik van een economische machtspositie en andere oneerlijke handelspraktijken zijn te voorkomen. Dit zou mogelijk zijn met een gedragscode tussen leveranciers en afnemers. Er zijn 2 proeven gestart in de sectoren agrofood en mode, textiel en schoeisel.

In zo'n gedragscode maken bedrijven afspraken. Bijvoorbeeld dat:

• de afnemer een contract niet kan wijzigen zonder toestemming van de leverancier;
• de afnemer de rekeningen van de leverancier binnen een bepaalde termijn moet betalen.

Organisaties van leveranciers en afnemers hebben zich vrijwillig aangesloten bij deze gedragscode.