Hoe schrijf ik een wilsverklaring?

In een wilsverklaring zet u op papier welke medische behandelingen u wel of niet wilt. U kunt bijvoorbeeld opschrijven dat u geen reanimatie wilt als uw hart stil staat. U kunt ook opschrijven in welke situatie u uitzichtloos ondraaglijk lijdt en of u dan euthanasie wilt. Het maakt niet uit of u uw wensen typt of met de hand opschrijft.

Wensen vastleggen in wilsverklaring

Er zijn verschillende soorten wilsverklaringen. Als er in de wilsverklaring staat dat u een behandeling niet wil, moet uw arts zich daaraan houden. Bijvoorbeeld als u niet wil dat uw arts u reanimeert. Staat er in de wilsverklaring iets wat u wel wil, dan is de arts niet verplicht dit te doen. Bijvoorbeeld als u euthanasie wil, dan hoeft de arts dat niet te doen.

Soorten wilsverklaringen

• Behandelverbod

  U kunt in een wilsverklaring opschrijven wanneer u geen medische handelingen wilt. Bijvoorbeeld als u dit niet zelf kunt zeggen omdat u in coma ligt. Een arts moet dan doen wat u heeft opgeschreven.

• Verklaring niet-reanimeren

  Reanimeren is hartmassage door drukken op uw borst. En lucht blazen in uw mond. Reanimeren kan ook met een apparaat, een AED. Dan krijgt de patiënt elektrische schokken op de borst. In een verklaring niet-reanimeren schrijft u op dat u geen reanimatie wilt bij een hartstilstand. U kunt ook een speciale ketting dragen waar dit op staat. Dit heet een penning. Een arts of hulpverlener moet altijd luisteren naar een verklaring van niet-reanimeren. U kunt een niet-reanimerenpenning bijvoorbeeld aanvragen bij de Patiëntenfederatie Nederland. 

• Schriftelijk euthanasieverzoek

  U kunt uw vraag om euthanasie opschrijven. Dat document heet een schriftelijke euthanasieverzoek. U schrijft dan op wanneer u zou willen dat een arts u helpt met sterven. U omschrijft wat voor u ondraaglijk lijden is. Dit is lijden dat u niet meer aan zou kunnen. Ook moet dit lijden niet meer over kunnen gaan, dus uitzichtloos zijn. Als het zover is, beslist uw arts of uw situatie past bij alle 6 zorgvuldigheidseisen van de wet. Ook als u een schriftelijk euthanasieverzoek heeft, beslist de arts. U heeft geen recht op euthanasie. De arts mag altijd beslissen om geen euthanasie uit te voeren.

  Tips voor het schrijven van uw schriftelijk euthanasieverzoek leest u in de brochure Handreiking schriftelijk euthanasieverzoek.

• Iemand aanwijzen die namens u praat: uw vertegenwoordiger

  U kunt in uw wilsverklaring ook opschrijven wie namens u praat als u dat zelf niet meer kunt. Die persoon is uw vertegenwoordiger. De vertegenwoordiger mag met uw arts praten en medische beslissingen nemen voor u. Dat mag alleen als u dit niet meer kunt. Dit geldt niet voor euthanasie: dit mag echt alleen als u dat zelf wil.
  

• Medisch-wetenschappelijk onderzoek

  U kunt ook aangeven of u mee wilt doen aan medisch onderzoek. Of dat u dit niet wilt. Of dat u organen of weefsel wilt afstaan na uw dood. Dit schrijft u op in uw wilsverklaring. Zo weten uw arts, uw familie en naasten daarvan.

Inhoud wilsverklaring

Er zijn geen vaste regels over hoe u uw wensen moet opschrijven in een wilsverklaring. Belangrijke punten zijn:

• Schrijf duidelijk op wat u wilt, zodat de arts niet kan twijfelen.
• Schrijf altijd uw achternaam en voornamen helemaal op.
• Schrijf  aan het eind van de verklaring de datum van de dag waarop u het schrijft.
• Zet uw handtekening.

Inhoud schriftelijke euthanasieverzoek

Hoe u een verzoek voor euthanasie opstelt, leest u in de Handreiking schriftelijk euthanasieverzoek. Voor artsen is er de aparte publicatie Handreiking schriftelijk euthanasieverzoek artsenversie. Daarin staat dezelfde informatie, aangevuld met aandachtspunten voor artsen.

Wilsverklaring bespreken met arts

Het is belangrijk dat u met uw arts praat over uw wilsverklaring. De arts weet dan precies wat u wilt. En hij kan vertellen wat hij voor u kan doen. Tips voor het gesprek met uw arts staan in de brochure Spreek op tijd over uw levenseinde.

Vertel uw arts regelmatig dat uw wilsverklaring nog steeds klopt. Uw verklaring blijft altijd geldig. Heeft u uw wilsverklaring lang geleden geschreven? Dan kan een arts wel twijfelen of uw wensen nog hetzelfde zijn.

Veranderen uw wensen? Praat dan over de nieuwe wensen met uw arts en uw familie of vrienden.

Wilsverklaring aanpassen

Veranderen uw wensen? Pas dan de oude verklaring aan of schrijf een nieuwe. Bespreek de veranderingen ook met uw arts en familie of vrienden om verwarring te voorkomen.